Protestuesit serbë në veri të Kosovës bllokuan rrugët për të dytën ditë të dielën pas një shkëmbimi zjarri me policinë.
Kamionë dhe automjete të tjera të rënda bllokuan disa rrugë kryesore që të çojnë në dy pika kufitare me Serbinë.
Tensionet e gjata midis autoriteteve dhe pakicës serbe të Kosovës janë rritur javët e fundit.
Protestat e fundit u shkaktuan nga arrestimi i një ish oficeri të policisë serbe të shtunën.
Kryeministri Albin Kurti i përshkroi protestuesit si “banda kriminale” dhe kërkoi nga Forca paqeruajtëse e Kosovës (KFOR) e udhëhequr nga NATO që të heqë barrikadat.
BE bëri thirrje për rivendosjen e paqes, duke thënë se një granatë trullosëse goditi një nga automjetet e saj të blinduara që patrullonin veriun e Kosovës të shtunën në mbrëmje.
Policia e Kosovës tha se ata u vunë nën zjarr në lokacione të ndryshme afër një liqeni në kufi me Serbinë vonë të shtunën, me oficerët që iu përgjigjën zjarrit në vetëmbrojtje.
Kjo vjen pasi Kosova vendosi policinë në zonat me shumicë serbe – të cilat nuk e njohin qeverinë e Kosovës në kryeqytetin Prishtinë – në fund të javës së kaluar. Kjo i rriti edhe më tej tensionet, pasi ato u ngritën tashmë prej muajsh në një grindje për targat e automjeteve.
Sa herë që rriten tensionet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë – ose ndërmjet pakicës serbe të Kosovës dhe autoriteteve në Prishtinë – paqeruajtësit e KFOR-it të NATO-s luajnë një rol vendimtar.
Ata nuk duhet të bëjnë asgjë të veçantë. Thjesht prania e 4000 trupave shumëkombëshe ka qenë e mjaftueshme për të parandaluar çdo problem serioz për pjesën më të mirë të dy dekadave.
Autoritetet në Beograd mbështeten në KFOR për të garantuar sigurinë e serbëve të Kosovës. Ata i frikësohen përsëritjes së dhunës në vitin 2004, e cila rezultoi në vdekjen e më shumë se një duzinë serbësh, qindra të tjerë lëndime dhe zhvendosjen e mijëra familjeve serbe.
Në të njëjtën kohë, prania e KFOR-it vepron edhe si garanci se Serbia nuk do të dërgojë asnjë nga forcat e veta në Kosovë. Beogradi është i vetëdijshëm se angazhimi me trupat e NATO-s nuk do të ishte jashtëzakonisht i mençur.
Pra, ndërsa tensionet mund të mbeten të larta, çdo incident ka të ngjarë të jetë i izoluar. Megjithatë, BE-ja do të punojë jashtë orarit për të sjellë të dyja palët rreth tryezës për të arritur një zgjidhje afatgjatë.
Serbia ka thënë se përdorimi i policisë shkel marrëveshjet e mëparshme të paqes. Presidenti Aleksandar Vuçiç tha se planifikonte t’u kërkonte paqeruajtësve të NATO-s leje për të dërguar policinë dhe trupat serbe në zonë, megjithëse pranoi se kishte pak mundësi që kjo të jepej.
Kosova shpalli pavarësinë në vitin 2008, pas një lufte të përgjakshme njëvjeçare një dekadë më parë. Serbia nuk e njeh atë si një shtet sovran, megjithatë pranon autoritetin qeverisës sipas një marrëveshjeje të ndërmjetësuar në 2013 për normalizimin e marrëdhënieve.
Nga 1.8 milionë njerëz që jetojnë në Kosovë, 92% janë shqiptarë dhe vetëm 6% janë serbë.
Oficeri i policisë i arrestuar të shtunën ishte një nga rreth 600 serbët etnikë që dhanë dorëheqjen nga forca në nëntor në shenjë proteste pasi autoritetet në Kosovë thanë se do t’u kërkonin serbëve të ndërronin targat serbe që datojnë para luftës së viteve 1998-99 me ato kosovare.
Rreth 50,000 njerëz në zonat me shumicë serbe kanë refuzuar deri më tani të përdorin targat e Kosovës sepse nuk e njohin pavarësinë e saj nga Serbia.
Një marrëveshje e ndërmjetësuar nga BE-ja në fund të nëntorit pa një marrëveshje jo të lehtë të arritur midis dy palëve, me Kosovën që hoqi dorë nga planet për të gjobitur njerëzit që nuk ndërronin targat dhe Serbia pranoi të ndalonte lëshimin e regjistrimeve me inicialet e qyteteve në Kosovë./ Marre nga BBC
