Ish-ministri i Jashtëm, Besnik Mustafaj, komentoi në studion e Radarit “Informativ” situatën e tensionuar në Poloni, pas rënies së raketave në fshatin polak mbrëmjen e djeshme, ku u vranë dy civilë. Duke iu referuar presidenti polak, Mustafaj thotë se bëhet fjalë për incident nga ana e mbrojtjes Ukrainase, por pa synime të qëllimshme.
Në lidhje me rastin, shefi i NATO-s Jens Stoltrenberg, tha sot se sulmi me raketat në Poloni erdhi nga Mbrojtja Ajrore Ukrainase, duke theksuar se ka qenë incident. Pas kësaj presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha se është i bindur se mbetjet e raketave në Poloni nuk kanë lidhje me Ukrainën, duke shfajësuar në këtë mënyrë Kievin.
Në lidhje me këtë Mustafaj tha në Radarin Informativ, se NATO dhe Polonia janë më pak të pagabueshme sesa Ukraina. Ndër të tjera Mustafaj u shpreh i impresionuar nga mënyra se si autoritetet polake dhe NATO po trajtojnë çështjen.
Për sa i përket deklaratës së shefit të NATO-s, Mustafaj pohoi se Stoltenberg “mbajti me hatër Ukrainën, duke theksuar se rasti ka qenë aksident dhe jo diçka e qëllimshme.
Sipas Mustafajt, kjo është bërë për arsye diplomatike dhe për të çliruar NATO-n nga detyrimi për të aktivizuar nenin 5, që do të ishte deklarim lufte i mirëfilltë.
Çfarë është neni 5?
Neni 5 është gurthemeli i traktatit të NATO-s, i cili u krijua në vitin 1949 me ushtrinë amerikane si shtyllën e saj kryesore dhe në thelb qëllimi i krijimit të saj ishte për të kundërshtuar Bashkimin Sovjetik dhe satelitët e tij të bllokut lindor gjatë Luftës së Ftohtë.
Karta përcakton që anëtarët e NATO-s bien dakord që një sulm i armatosur kundër një ose më shumë prej tyre “do të konsiderohet si një sulm kundër të gjithëve”.
Nëse një sulm i tillë ndodh, çdo anëtar i NATO-s do të ndihmojë vendin që është sulmuar me çdo veprim “që ai e sheh të nevojshëm”.
Kjo mund të përfshijë përdorimin e forcës së armatosur me qëllim të rivendosjes dhe ruajtjes së sigurisë së zonës së Atlantikut të Veriut.
Çfarë do të thotë nëse thirret neni 5?
Nëse Polonia do të nxisë nenin 4 të traktatit të NATO-s dhe do të thërrasë një takim për të diskutuar kërcënimin e sigurisë, aleanca mund të vendosë të aktivizojë Nenin 5.
Çfarë mund të nënkuptojë kjo varet nga veprimi që vendos të ndërmarrë aleanca, pasi statuti parashikon që anëtarët mund të ndërmarrin çdo veprim ‘që e gjykojnë të nevojshme’.
Kjo mund të përfshijë përdorimin e forcës së armatosur – por kjo duhet të vendoset nga aleanca.
Kur është thirrur neni 5?
Neni 5 është aktivizuar vetëm një herë më parë, dhe kjo ishte në emër të Shteteve të Bashkuara, në përgjigje të sulmeve terroriste të 11 shtatorit në Nju Jork dhe Uashington.