Deri më tani të “përzgjedhurit” janë: një përbërje eksperimentale antivirale e quajtur remdesivir; ilaçet për malaries chloroquine dhe hydroxychloroquine; një kombinim i dy ilaçeve të HIV, lopinavir dhe ritonavir; dhe i njëjti kombinim plus interferon-beta.
Disa të dhëna për përdorimin e tyre tek pacientët me COVID-19 në Kinë kanë dështuar, por Organizata Botërore e Shëndetit beson se këto mjekime mund te shërojnë një numër të madh pacientësh.
Si u zgjodhën këto barna?
Gjithçka nisi me nismën “SOLIDARITET”. Çdo mjek në botë që ka pasur një pacient me koronavirus ka shënuar në një program simptomat e pacientit dhe barnat e zgjedhura për ta mjekuar. Megjithatë pacienti duhet të nënshkruajë një formular se i jep autorizimin e tij mjekëve për të bërë “eksperimentin”. Kështu që nga momenti i shtrimit deri tek shërimi i pacientit shënohet çdo e dhënë se si ka reaguar organizmi i tij pas përdorimit të një nga medikamentet e mësipërm. Lista e barnave fillimisht është studiuar edhe nga një panel shkencëtarësh që prej muajit janar. Grupi i barnave të zgjedhura në shumë raste kishin dhënë efekt duke trajtuar një numër të konsiderueshëm të pacientëve të infekuar nga pandemia globale, duke i shtuar shpresat se ato mund të japin rezultat.
Remdesivir
Koronavirusi po i jep këtij ilaçi një tjetër mundësi që të shkëlqejë. Fillimisht ajo u krijuar nga “Gilead Sciences” për të luftuar Ebolën dhe viruse të ngjashme por nuk u përdor për shumë gjatë pasi ilaçi nuk ishte shumë i sigurt dhe efektiv. Por ai po funksionin mirë me koronavirusin. Madje ekspertët bëjnë me dije se doza të mëdha të “remdesivir” mund t’u jepen pacientëve pa u shkaktuar helmime. Sidoqoftë, mund të jetë shumë më e fuqishme nëse jepet herët si shumica e ilaçeve të tjerë.
Kloroku dhe hidroksilklorina
Në një konferencë për shtyp, presidenti Donald Trump e quajti klorokuinën dhe hidroksilkolinën një kombinim që do ndryshonte gjithçka. Të dyja këto barna funksionojnë duke ulur aciditetin në endozome, në mënyrë që virusi mos të arrijë që të deportojë në qeliza. Por hyrja kryesore për SARS-CoV-2 është organizëm është ndryshe. Bakteri përdor proteinën me të cilën mbulohet për t’u ngjitur në një receptor në sipërfaqen e qelizës. Studimet kanë treguar se “chloroquines” jep efekt vëtëm kur përdoret në doza të mëdha, që sjell pastaj rrezikun se mund të shkaktojë toksicitete serioze. Edhe hidroksilklorina mund të bëjë më shumë dëm sesa mire pasi ka një larmi efektesh anësore që në raste të rralla mund të dëmtojnë zemrën. Përdorimi i këtij ilaçi është i rrezikshëm pasi ka shumë të prekur me COVID-19 dhe që vuajnë gjithashtu nga problem me zemrën. Megjithatë të dy ilaçet japin efekt nëse përdoren tek pacientët e duhur. Deri më tani ato janë testuar në SHBA dhe Francë, ku rezultatet kanë qenë të kënaqshme.
Ritonavir / Lopinavir
Ky ilaç i kombinuar, i shitur nën emrin e markës Kaletra, u miratua në Shtetet e Bashkuara në vitin 2000 për të trajtuar infeksionet HIV. Laboratorët Abbott zhvilluan lopinavir posaçërisht për të penguar proteazën e HIV-it, një enzimë e rëndësishme që heq një zinxhirë të gjatë proteinash në peptide gjatë mbledhjes së viruseve të reja. Për shkak se lopinaviri prishet shpejt në trupin e njeriut nga proteazat tona, ai jepet me nivele të ulëta të ritonavir, një tjetër frenues i proteazës, që lejon që lopinaviri të vazhdojë më gjatë.
Kombinimi mund të frenojë viruset e tjera gjithashtu, konkretisht koronaviruset. Ajo ka treguar efikasitet në marmosets të infektuar me virusin MERS, dhe gjithashtu është testuar në pacientët SARS dhe MERS, megjithëse rezultatet nga ato gjykime janë të paqarta.
Gjyqi i parë me COVD-19 nuk ishte inkurajues. Mjekët në Ëuhan, Kinë, u dhanë 199 pacientëve dy pilula lopinavir / ritonavir dy herë në ditë, plus kujdes standard, ose vetëm kujdes standard. Nuk kishte ndonjë ndryshim domethënës midis grupeve, ata raportuan në NEJM më 15 mars. Por autorët paralajmërojnë se pacientët ishin shumë të sëmurë – më shumë se një e pesta prej tyre vdiqën – dhe kështu trajtimi mund të jetë dhënë shumë vonë për të ndihmuar. Edhe pse ilaçi është përgjithësisht i sigurt, ai mund të bashkëveprojë me ilaçet që zakonisht u jepen pacientëve me sëmundje të rëndë dhe mjekët kanë paralajmëruar se mund të shkaktojë dëme të konsiderueshme në mëlçi.
Por përdorimi i interferonit-beta tek pacientët që janë infektuar rëndë nga COVID-19 mund të jetë i rrezikshëm, thotë Herold. “Nëse jepet vonë në sëmundje, ajo lehtë mund të çojë në dëmtim më të madh të indeve në vend që të ndihmojë pacientët.”- paralajmëron ajo.
Kaletra
Kaletra është një tjetër ilaç, pasi pas një hulumtimi të kryer në Kinë mbi 199 pacientë dhe i botuar në revistën shkencore NEJM, shpjegohet se ndryshe nga ilaçet e tjera Kaletra nuk ndonjë dallim të veçantë tek shëndeti i pacientëve. Megjithatë në studim theksohet se ilaçi Kaletra është përdorur tek të sëmurët në një fazë të kur COVID-19 kishte ditë në trupin e njeriut, atëherë kur pacientët kishin simptoma shumë serioze dhe gjendja e tyre është teje e përkeqësuar .
Ndërkohë Organizata Botërore e Shëndetit po monitoron të gjitha të dhënat në formati online që raportojnë të gjitha kombet që po përdorin këto 4 lloj medikamnetesh, ku mund të ndërhyjë për të parë kërkimet, ku edhe mund të heqë njërin nga këto ilaçe në përdorimin tek njerëzit.
Në Europë, gjendja nuk është e mirë pasi përhapja vazhdon ende me të njëjtën shpejtësi. Bllokimi i pjesshëm në Gjermani do të vazhdojnë edhe për pak kohë. Italia dhe Spanja vijojnë më shifra të frishme të vdekurisht çdo ditë. Deri më tani Italia ka shënuar 80,589 të infektuar, ndërsa Spanja ka 4858 viktima dhe 64,059 të infektuar. /Sciencemag.org
