Ndërsa bota me vështirësi po lufton pandeminë e koronavirusit, një zhvillim i jashtëzakonshëm është duke ndodhur në Ballkan: një vend i vogël, ka kundërshtuar haptazi administratën e Presidentit të SH.B.A. Donald Trump.
Republika e Kosovës ka refuzuar t’i dorëzohet presionit të ashpër nga Richard Grenell, drejtori i inteligjencës kombëtare, i cili gjithashtu shërben si i dërguari amerikan për bisedimet e paqes midis Serbisë dhe Kosovës. I vendosur për të arritur një marrëveshje pas dyerve të mbyllura me presidentët përkatës të dy vendeve, Grenell është zemëruar me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti. Kryeministri kosovar ka kundërshtuar kërkesën e Grenell për të hequr tarifat ndëshkuese, 100 për qind të mallrave serbe. Një lëvizje e paparë kjo e një shteti ndoshta më pro-SH.B.A-së në glob. Uashingtoni ka pezulluar ndihmën kryesore të SHBA-së për Kosovën dhe një ligjvënës madje ka kërcënuar të tërheqë trupat e Sh.B.A-së nga forcat paqeruajtëse të NATO-s, në vend.
Ky presion nga Uashingtoni peshon rëndë në aftësinë e Kosovës për tu përballur me krizën e Coronavirusit, duke rritur kështu tensionet mes kryeministrit Kurti dhe presidentit Hashim Thaçi i cili është plotësisht dakord me qëndrimin e Grenell kundrejt Serbisë. Pikërisht në momentin kur bashkimi kombëtar është aq i nevojshëm, Thaci dhe Kurti po debatojnë nëse duhet shpallur një emergjencë kombëtare për pandeminë e coronavirusit apo jo.
I hutuar në këtë dramë Grenell, nga ana tjetër po sfidohet edhe nga antagonisti kryesor në sagën e gjatë të Kosovës: Presidenti serb Aleksandar Vucic. Në janar, Grenell bëri thirrje që Beogradi të ndalonte fushatën e mos njohjes të Kosovës. Javën e kaluar, Ministri i Jashtëm serb Ivica Daçiç përsëri refuzoi, duke sugjeruar se fushata do të vazhdojë edhe nëse Kosova hiqte tarifat e saj. Uashingtoni nuk ka thënë asgjë për këtë.
Në vend që të hedhin themelet për diplomaci, drejtorët në qeverinë e Vucic, përfshirë Kryeministren Ana Brnabic, vazhdimisht fyejnë shqiptarët etnikë.
Pavarësisht fushatës për të ngjallur ndjenjën nacionaliste mbi Kosovën, publiku serb ende tregon gatishmëri për një zgjidhje mes vendeve. Në një studim të kohëve të fundit, më pak se një e treta e qytetarëve serbë përmendën Kosovën si çështje prioritare, ndërsa standardi i jetesës (84 përqind) dhe problemi i lidhur me korrupsionin dhe kriminalitetin (68 përqind) lehtësisht kryesonin listën e shqetësimeve.
Cështja është se Vuçiç përpiqet të shesë një zgjidhje dinjitoze, stabilizuese për Kosovën që përfshin njohjen e plotë të ndërsjellë. Por Fatkeqësisht, ai vetëm e ka bërë më të vështirë arritjen e një marrëveshje të tillë. Në vend që ta kuptojnë këtë fakt dhe të sjellin përfitime nga presidenti serb, diplomatët – tani përfshirë Grenell – kanë bërë gabimin klasik të bisedimeve: dëshpërimin. Në vend që kohën e tyre, t’ia kushtojnë reduktimit të fushatave të mosnjohjes së Kosovës nga ana e Serbisë dhe të ndihmojnë në ekspozimin e sistemit të kalbur për të cilën shqetësohen qytetarët serbë, diplomatët kanë bërë të kundërtën.
Ashtu siç Bosnja ka ngecur nga ndarja etnoterritoriale e vendit, kështu edhe Kosova dhe Serbia do të kishin të njëjtin fat dhe ankesat do të ishin të përhershme. Ndarja e Kosovës – pavarësisht nga pëlqimi i palëve – do të jetë shkaku për homogjenizimin etnik: Kosova për shqiptarët dhe Serbia për serbët. Popullata e dhjetëra mijëra personave do të ishin në “anën e gabuar” të kufirit të ri dhe kështu do të largoheshin.
Nuk humbet asgjë duke ushtruar presion mbi Vuçiç për të provuar se interesi i tij për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian është i vërtetë apo një blof. Shtetet e Bashkuara dhe BE së bashku kanë shumë mënyra për të ushtruar presion ndaj palëve , përfshirë stimujt ekonomikë që Grenell favorizon. Uashingtoni dhe Brukseli duhet vetëm të vendosin nëse duan një marrëveshje afatshkurtër ose një zgjidhje afatgjatë.
Argument nga Foreign Policy: https://foreignpolicy.com/2020/03/20/us-kosovo-strategy-balkans-melting-down/
