“Vendimi i Këshillit të BE-së për shtyrjen e negociatave pritej. Kjo për faktin se qeverisja e Edi Ramës e humbi kontaktin me realitetin dhe gjatë muajve të fundit ka manipuluar publikun me plotësimin e kushteve”.
Shtyrja e negociatave të Bashkimit Europian ndaj Shqipërisë ka vënë në lëvizje maxhorancën shqiptare. Por sipas këshilltarit të CDU-së në Gjermani, Z. Martin Henze, kjo situatë pritej. Sipas Z. Henze, situata në Shqipëri nuk është më e njëjtë. Kjo për faktin se qeverisja e Edi Ramës e ka humbur kontaktin me realitetin. Akuzat ndaj tij janë të shumta. Përfshi këtu edhe mos përmbushjen e kushteve të BE-së, si dhe përfundimin e një ligji elektoral.
Z.Henze, si e shpjegoni qëndrimin francez ndaj Shqipërisë?
Para së gjithash, duhet të kemi parasysh që shtyrja në maj 2020 pritej. Ata që prisnin diçka ndryshe, nuk i analizuan saktë realitetet. Qeveria Rama ka luajtur një mashtrim shumë të keq gjatë muajve të fundit, ajo nuk ka ndjekur ndonjë politikë serioze qeveritare dhe nuk ka përmbushur në asnjë mënyrë kushtet e BE-së. Së dyti, tani duhet të jetë e qartë për shqiptarët që ky vendim i mençur BE-së nuk është drejtuar kundër popullit shqiptar, shqiptarët janë motrat dhe vëllezërit tanë. Shqipëria ka qenë gjithmonë pjesë e Europës, Shqipëria ka njerëz të vlefshëm, vendi është i bukur, ka shumë potenciale dhe burime shumë interesante dhe një kulturë mbresëlënëse dhe Shqipëria gjithashtu do të jetë në gjendje të bëhet anëtare e BE shumë shpejt. Vendimi i BE-së bazohet në faktin se Z. Rama, Z. Balla, Z. Lleshaj, Z. Veliaj dhe të tjerë nga partia qeverisëse e PS, nuk kanë përmbushur në asnjë mënyrë kriteret e BE për hapjen e negociatave. Nuk ka bisedime me kosto zero. Përkundrazi, qeveria Rama organizoi gjithçka në atë mënyrë që BE duhej ta refuzonte atë. Më lejoni të shtoj: Qeveria Rama që tregon rezultatet e qeverisë 6-vjeçare ka krijuar një katastrofë absolute në Shqipëri. Rama e ka sjellë kombin shqiptar në prag të falimentimit ekonomik, i cili mbetet për tu diskutuar, dhe, qeveria Rama ka vite që aktivisht po kumton të ardhmen e kombit shqiptar, të rinjtë shqiptarë po largohen nga vendi në dimensione të pashembullta, ata nuk shohin asnjë të ardhme ekonomike dhe politike. Javët e fundit Rama ka arritur të përballet me vendet e BE-së me fyerje, kërcënime dhe akuza. BE ka investuar qindra miliona euro për popullin shqiptar në Shqipëri. Unë po ju them, kjo nuk do të ketë sukses dhe zoti Rama, ne po shohim veprimet tuaja shumë nga afër. Z. Rama me sa duket, nëse hedh një vështrim në ato që ai ka thënë ditët e fundit, por edhe muajt e fundit, edhe në marrëdhëniet e këtij zotërie me opozitën e zgjedhur, mungesën e qëndrimit të tij pozitiv ndaj demokracisë dhe sundimit të ligjit, qëndrimi ndaj shtypit të lirë, duke parë reagimet e tij ndaj akuzave shumë të vërtetuara të mafies, humbi plotësisht një referencë për realitetin, me ç ‘rast, në retrospektivë, vërtet mund të shtrojë vetveten sot pyetjen nëse zoti Rama kishte ndonjë referencë për realitetin në 6 vitet e fundit. Përsëri, në hapësirën publike, shtrohet pyetja nëse vetë Z. Rama është përdorues i drogës. Ditët e fundit ka një fletë të të dhënave të tij mjekësore nga psikiatria në internet. Nuk mund ta gjykoj vërtetësinë e personit Rama, por duket se këtu ka diçka që përshtatet së bashku. Kështu që do të na duhej të mbyllnim sytë nga realiteti nëse do të mohonim që Shqipëria ka rënë në një krizë serioze, mbase katastrofale, se Shqipëria aktualisht nuk është një shtet kushtetues dhe jo një demokraci, dhe se me të vërtetë po përballet me një ekonomike dhe ligje abuzive; Shqipëria ka një qeveri narko-qeveritare, për të cilën qeveria Rama është përgjegjëse vetëm politikisht. BE tani i ka treguar Ramës, edhe kartonin e verdhë të errët.
Çfarë doni të thoni me këtë?
Demokratët e çuan Shqipërinë që nga viti 1992 dhe deri në 2013 në familjen e shoqërive civile, nga mjerimi politik dhe ekonomik dhe terrori. Në hapjen e saj drejt botës së jashtme të Shqipërisë, opozita aktuale e zgjedhur përfundoi qindra marrëveshje bashkëpunimi me Europën dhe vendet e tjera, Kartën e të Drejtave të Njeriut të BE-së, Aktin e Helsinkit, i cili merrej me mbrojtjen e minoriteteve në Shqipëri gjatë periudhës së qeverisë nga 1992 e tutje. Marrëveshja e Stabilizim Asociimit me BE u nënshkrua në vitin 2006. 2010 lehtësimi i kushteve të hyrjes në BE. Pastaj, më 28 Prill 2009, një kërkesë për aderim në BE u paraqit në pajtim me nenin 49 të Traktatit për Bashkimin Europian (TEU). 8 javë më vonë, më 09 korrik 2009, Shqipëria u anëtarësua në NATO. Nga një këndvështrim objektiv, europian, një arritje shumë e madhe e opozitës aktuale, e zgjedhur, e demokratëve që tani janë në opozitë, kjo arritje politike respektohet fuqimisht ndërkombëtarisht dhe për këtë ekziston një besim i palëkundshëm i ShBA-BE dhe natyrisht edhe Gjermania në këto forca demokratike dhe te kombin shqiptar. Asnjëherë nuk do të harrohet sesi Shqipëria, në nëntor 2001 pa diskutime u përfshi në anën e ShBA dhe botës së civilizuar. Përfshirja e Shqipërisë në NATO nuk do të harrohet. Ndërkombëtarisht ishte e qartë në periudhën deri në 2013 se Shqipëria është një partner i besueshëm. Në qershor 2014, Këshilli Europian e njohu Shqipërinë si një vend kandidat në bazë të këtij zhvillimi historik që nga viti 1992. BE, bashkësia ndërkombëtare i kishte besuar vendit në qershor 2014 për shkak të arritjeve të mëdha të Shqipërisë dhe investoi shumë para në Shqipëri dhe ajo që ndodh nën qeverinë e Ramës, asgjë, përkundrazi, edhe më shumë njerëz largohen nga vendi me nxitim, krimi, eksporti i drogës së kokainës dhe heroinës në komunitetin europian po rritet në një shkallë të pazakontë, rritje masive e korrupsionit, qeveria e Ramës hoqi dy vjet më parë sundimin e ligjit dhe sistemin demokratik dhe mbajti zgjedhje të paligjshme këtë vit. Periudha problematike e regresionit dhe ngecjes në Shqipëri filloi në 2013 dhe tani po arrin një kulm tjetër.
Pse Gjermania dhe Franca nuk mund të arrijnë marrëveshje për procesin e zgjerimit?
Nuk ka asnjë mospajtim për këtë çështje në Europë, veçanërisht midis Francës dhe Gjermanisë. Ne kemi qenë miq me Francën për mbi 70 vjet, nuk kemi asnjë mospajtim. Z. Rama dhe propaganduesit e tjerë komunikojnë histori të tilla për të mbuluar dështimin e tyre, dhimbjen që i kanë shkaktuar tani kombit shqiptar. Kjo nuk është mirë ajo që duhet të dëgjojmë nga Zoti, thjesht e thënë, është një imponim ndaj europianëve. Në Bundestagun gjerman më 26 shtator 2019, një aplikim i përgatitur nga CDU/CSU dhe SPD u diskutua dhe u miratua nga Bundestagu për aplikimin e Republikës së Shqipërisë për t’u anëtarësuar në Bashkimin Europian dhe për aplikimin e Republikës së Maqedonisë Veriore për t’u anëtarësuar në Bashkimin Europian dhe me rekomandimin e Komisionit Europian dhe Përfaqësuesit të Lartë të 29 maj 2019 për të hapur negociatat e pranimit. Maqedonia u dëshmua për vullnetin e saj të mirë dhe hapja e bisedimeve u mirëprit. Shqipëria iu nënshtrua kushteve shtesë, të rrepta dhe 10 pikave të tjera. Liberalët në Bundestag, si Marcron tani, kanë favorizuar shtyrjen e fillimit të bisedimeve të pranimit deri sa të jenë përmbushur kriteret e Kopenhagenit. Vendimi i Qeverisë Federale, i cili u miratua edhe atëherë nga Bundestagu gjerman me votat e qeverisë, që ata duhet ta dinin, ishte natyrisht edhe një kompromis brenda qeverisë. CDU/CSU dhe SPD, por edhe brenda CDU/CSU kishte pikëpamje shumë të ndryshme për këtë temë. Ajo që ishte për tu habitur ishte që partia motër e PS Rama, SPD, u largua nga PS përmes këtij kompromisi. Ky ndryshim, kundër Ramës, nuk është regjistruar ende në Shqipëri. Ky diskutim, i cili u zhvillua brenda qeverisë dhe gjithashtu në Bundestagun gjerman, tani është përsëritur thuajse i pasqyruar në pasqyrë në diskutimin në Këshillin e Europës. Kjo është shumë e kuptueshme duke pasur parasysh kompleksitetin e çështjes. Kjo është demokracia dhe duhet të respektohet. Një pjesë e demokracisë është arritja e një kompromisi. Një kompromis u arrit në Bruksel, vendimi përfundimtar për këtë çështje është shtyrë deri në maj të vitit 2020, dhe vendet e Maqedonisë Veriore dhe Shqipërisë tani kanë shtatë muaj të tjerë për ta rregulluar çështjen. Kreu i qeverisë së Maqedonisë e ka njohur këtë sinjal të thellë të verdhë nga Brukseli, por edhe mundësinë për kombin e tij, dhe ai ka menduar të japë dorëheqjen nga zyra e tij, merr përgjegjësi politike dhe dëshiron të zhvillojë zgjedhje të reja brenda disa javësh. Një procedurë demokratike shumë e respektueshme dhe e mirëfilltë. Maqedonia Veriore ka treguar se është në rrugën e duhur drejt BE-së. Kjo tashmë duhet të ndodhë edhe në Shqipëri, Z. Rama duhet të japë dorëheqjen. Nëse jo, BE nuk do. Kjo tani është përgjegjësia e vetme e popullit shqiptar.
Si e shihni vizitën e Edi Ramës në Bruksel?
Pamja, deklaratat dhe sjellja e tij, për shembull tregimi se Shqipëria i ka përmbushur të gjitha kushtet, janë joreale, vallet e tij nacionaliste me Kosovën në maj 2019 janë gjithashtu joreale dhe nuk do të harrohen në BE. Besueshmëria e kësaj qeverie, dhe e Z. Rama në veçanti, është afër zeros. Kombi shqiptar nuk është vërtet i përfaqësuar mirë nga kjo qeveri.
A besoni se pas takimit të Këshillit të BE-së situata në Shqipëri do të jetë e njëjtë?
Populli shqiptar është i zgjuar dhe i mençur, dëshiron të bëhet anëtar i BE-së, e di se ne jemi motra dhe vëllezër, ata e dinë që duhet të veprojnë politikisht tani, në vitin 2019. Nëse kombi shqiptar dëshiron një të ardhme dhe dëshiron të zgjidhë kërkesat e BE-së deri në maj të vitit 2020, atëherë të gjithë burrat dhe gratë e mençur në Shqipëri tani duhet të mblidhen dhe të marrin vendime të përbashkëta në interes të kombit shqiptar, pavarësisht nga përkatësia partiake e tyre. Kompromisi është një mjet i domosdoshëm politik për këtë dhe në vetvete një gjë e shkëlqyer, veçanërisht kur bëhet fjalë për të ardhmen dhe paqen e një kombi të tërë. Sidoqoftë, ekzistojnë edhe kufij moral për të bërë kompromis. Nëse ato shkelen, kompromisi në vetvete është i komprometuar; është dembel, “ngec” dhe ndot paqen që mund të ketë vendosur. Por, cilat kufij janë këto në Shqipëri? Cili do të ishte një kompromis i drejtë? Nëse politika shqiptare është e aftë të bëjë kompromis, nëse është, atëherë jo shumë duhet të qëndrojë në rrugën e anëtarësimit të ardhshëm në BE, nëse jo, duket shumë e zezë për zhvillimin e Shqipërisë, për ekonominë dhe kombin. Ideja e një kompromisi është, më lejoni ta them kështu, të kapur midis dy imazheve të politikës në Shqipëri, përkatësisht politikës si “ekonomi” dhe politikës si “fe”. Përafërsisht të folurit, sipas “kuptimit ekonomik të politikës, pothuajse gjithçka mund të bëhet objekt i një kompromisi. Kompromiset, një marrëveshje, në zhargonin e Presidentit Trump, nuk janë gjithmonë të dëshirueshme ose të zgjuara, por ato janë gjithnjë të mundshme. “Kuptimi fetar i politikës”, megjithatë, ka gjëra që nuk mund të komprometohen. Politika aktualisht është kapur midis këtyre dy imazheve në Shqipëri. Kursi i mesëm do të ishte i duhuri, midis dy imazheve, një bashkëpunim i bazuar në premtime të ndërsjella, kompromisi do të zvogëlonte tensionin, kriza kombëtare do të eliminohej dhe një anëtarësim i ardhshëm në BE do të bëhej i mundur. Kjo kërkon aftësinë e partisë në pushtet dhe opozitës së zgjedhur për kompromis dhe një koncept për të cilin është rënë dakord.
Kompromisi
Henze: Qeveria të miratojë ligjin elektoral demokratik
Thelbi i formatit të një kompromisi kërkon që një nga format më të rëndësishme të kompromisit të jetë në vend dhe pala tjetër të njihet si një partner legjitim negociator. Qeveria Rama duhet të njohë opozitën e zgjedhur demokratike, të zgjedhur nga gjysma e elektoratit, si një partner legjitim negociator dhe ta njohë atë si një mjet për interesa legjitime. Nga ana e saj, opozita duhet të njohë partinë në pushtet si një partner të ligjshëm negociator. Kjo do të jetë një pikë thelbësore në Shqipëri në ditët në vijim. Negociatat duhet të çojnë në bashkëpunim dhe kështu zgjidhjen e krizës shtetërore dhe në një perspektivë të BE-së. Në negociatat në Shqipëri duhet të dallohen dy aspekte në javën e ardhshme: kompromise për sa i përket kushteve kornizë për negociata dhe kompromise brenda negociatave, pasi të sqarohen në mënyrë miqësore kushtet e kornizës. Thelbi i një kompromisi është mosmarrëveshja. Pjesë e krizës shtetërore është mungesa e shtetit të së drejtës, sistemi demokratik jofunksional, manipulimi i pandriçuar i zgjedhjeve të vitit 2017, procese të caktuara kriminale, të shfuqizuara me kushtetutë dhe një numër çështjesh të tjera. Kjo do të thotë që kompromiset, një program i ashtuquajtur orari për zgjedhje të reja midis qeverisë dhe opozitës së zgjedhur, duhet të arrihen shumë shpejt. Zgjidhja sigurisht që do të ishte një paketë që konsiston në një marrëveshje për një orar të përkohshëm për zgjedhjet. Qeveria, e cila më pas miraton një ligj elektoral demokratik, zbaton një zgjidhje të përkohshme për gjykatën kushtetuese që mungon, dhe pastaj zhvillon zgjedhjet demokratike lokale dhe parlamentare me konsensus, nën vëzhgimin ndërkombëtar.
/Gazeta Shekulli/