“Shqipëria është i vetmi vend në Europë që nuk ka një vlerë të miratuar nga qeveria të minimumit jetik të varfërisë.
Mungesa e minimumit jetik ka sjellë që llogaritja e vlerës minimale të pagesës së papunësisë, pensioneve dhe ndihmës ekonomike të mos jenë të bazuara në nevojat reale të familjeve”.
Këto janë konkluzionet e raportit të Kontrollit të Lartë të Shtetit “Varfëria në Shqipëri dhe roli i shtetit në zbutjen e saj”. Kontrolli i Lartë i Shtetit në këtë raport i rekomandon qeverisë që brenda muajit mars të këtij viti të miratojë vlerën zyrtare të minimumit jetik, i cili ka 15 vjet pa u përditësuar.
“Në vitin 2016, institucioni i Avokatit të Popullit ka publikuar raportin ‘Llogaritja e Minimumit Jetik në Shqipëri – Nga minimumi jetik si mbijetesë drejt një standardi jetese të arsyeshëm’, në përpjekje për të llogaritur një vlerë të minimumit jetik që rezultoi rreth 16,000 lekë në muaj për frymë.
Megjithatë, shifrat e nxjerra nga këto raporte nuk janë miratuar nga Këshilli i Ministrave, si vlera zyrtare të minimumit jetik në Shqipëri. Në këtë mënyrë, Shqipëria është aktualisht i vetmi vend në Europë që nuk ka një tregues zyrtar të minimumit jetik të deklaruar.
Një vlerë e përditësuar dhe e miratuar e minimumit jetik ndihmon për të përcaktuar normën minimale të ndihmës ekonomike, pensioneve, pagesës së papunësisë, etj.. Duke qenë se në Shqipëri vlera e fundit zyrtare e minimumit jetik ka mbi 15 vite që nuk përditësohet, rezulton se shumat e skemave sociale, si p.sh. ajo e ndihmës ekonomike nuk reflektojnë dhe mbulojnë nevojat reale të individëve”, thuhet në raportin e Kontrollit të Lartë të Shtetit.
Por rekomandimi i Kontrollit të Lartë të Shtetit ka sjellë debate në Ministrinë e Shëndetësisë dhe Shërbimit Social, e cila shprehet se nuk është kompetencë e saj llogaritja e minimumit jetik. Kontrolli i Lartë i Shtetit thotë se edhe aplikimi i formulës së pikëzimit për ndihmën ekonomike nuk vlerëson nevojat bazike të familjeve. Sipas KLSH-së, ndihma ekonomike prej 8 mijë lekësh në muaj është e pamjaftueshme
“Përcaktimi i VKM nr. 787, datë 14.12.2005 ‘Për përcaktimin e kritereve, të procedurave dhe të masës së ndihmës ekonomike’, i ndryshuar prej 8,000 lekësh në muaj/ familje, pavarësisht nga përbërja e familjes, nuk përkrah realizimin e politikave të ministrisë përgjegjëse për arritjen e objektivit mbi zbutjen e varfërisë, duke qenë se ky vlerësim financiar i NE-së nuk është as sa vija e varfërisë absolute.
Në pamundësi për të përballuar jetesën, familjet në ndihmë ekonomike, sidomos të zonave rurale, kanë gjetur burime të tjera shtesë për mbështetje. Këto gabime ndjejnë nevojën e reformimit të skemës më qëllim shmangien e gabimeve dhe evidentimin e rasteve ku familjarët abuzojnë me përfitime të pamerituara të ndihmës ekonomike”, thuhet në raport. /Panorama/