Prononcim i Drejtorisë së Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave
Drejtoria e Përgjithshme e Parandalimit të Pastrimit të Parave (DPPPP) pohon në një prononcim për “Monitor” se, analizat kanë treguar që, pastrimi i parave, nëpërmjet pasurive të paluajtshme, mbetet një instrument metode i përdorur për pastrimin e produkteve të veprës penale, për këtë arsye, sektori konsiderohet me risk.
Si klasifikohet ndërtimi/analizat që ju bëni për sektorët me risk të lartë për pastrimin e parasë?
DPPPP, në zbatim të ligjit nr. 9917, datë 19.05.2008 “Për parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit”, i ndryshuar, ka kryer analiza të riskut për pastrim të produkteve të veprave penale, në fushën e pasurive të paluajtshme në Shqipëri, rezultati/konkluzionet/gjetjet e të cilave janë ndarë dhe adresuar tek organet kompetente, në përputhje me fushën e veprimtarisë.
Këto analiza kanë treguar se, pastrimi i parave nëpërmjet pasurive të paluajtshme, mbetet një instrument metode i përdorur për pastrimin e produkteve të veprës penale, për këtë arsye sektori konsiderohet me risk.
Nga një analizë e bilanceve të shumë kompanive që po ndërtojnë vitet e fundit rezulton se, shumë prej tyre, kanë nivele të larta të detyrimeve ndaj furnitorëve dhe parapagimeve të klientëve (te pasivet), kjo skemë mundëson hyrjen e parave informale në ndërtim. Sistemi barter është gjithashtu i përhapur. Si arrini ta kontrolloni aktivitetin e këtyre kompanive dhe hapësirat që krijojnë këto skema për pastrim të parave?
DPPPP nuk është organ që mund të arrijë në konkluzionin e shprehur në dy fjalitë e para të pikës 2. Në dijeninë tonë, nuk ka analiza të besueshme, nga institucione të certifikuara, me metodologji konkrete që mbështesin konkluzionin tuaj, hyrjen e parave informale në ndërtime.
Një nga funksionet më të rëndësishme të DPPPP, si njësi inteligjence financiare është mbledhja, analizimi i rasteve të dyshimta, të ardhura nga subjekte dhe tipologji të ndryshme. Procesi i analizimit nuk kufizohet vetëm në informacionin e ardhur si RAD (Raporte të Aktiviteteve të Dyshimta), por duke kryer kërkime në të dhënat e brendshme dhe rast pas rasti, duke siguruar të dhëna me kërkesa.
Për këtë qëllim, DPPPP ka aksesin e nevojshëm të dhëna. Nëse ka dyshime për pastrim parash, rastet dërgohen tek organet e zbatimit të ligjit.
Lidhur me fjalinë e fundit të pyetjes që lidhet me kontrollet e këtyre kompanive, që ushtron DPPPP në lidhje me përputhshmërinë e subjekteve me legjislacionin PP/FT:
Drejtoria e Përgjithshme e Parandalimit të Pastrimit të Parave (DPPPP), në zbatim të legjislacionit në fushën e parandalimit të pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit, ushtron dhe funksionet e mbikëqyrësit të subjekteve të nenit 3, të ligjit nr.99I7, datë 19.5.2008 “Për parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit” (PPP/FT), në germën “k”, të të cilit janë përfshirë dhe shoqëritë e ndërtimit.
Bazuar në dispozitat e ligjit PPP/FT (nenet 4, 4/1, 4/2,5, 7,8, 11,12,16) kontrollet e realizuara në këto subjekte të ligjit, përfshijnë masat e ndërmarra nga shoqëritë e ndërtimit për:
1.Zbatimin e detyrimeve të vigjilencës së duhur ndaj klientit në përputhje me nenin 4 të “it për identifikimin e klientit para vendosjes së marrëdhënies së biznesit (apo transaksioneve që kryhen me klientë rastësorë);
2.Identifikimin e klientit (person fizik apo juridik) dhe verifikimin nëpërmjet dokumenteve nëpërmjet dokumenteve, të dhënave apo informacioneve të marra nga burime të besueshme dhe të pavarura në përputhje me germën “a”, të pikës 1, të nenit 4/1 të ligjit. Në rastin e personave juridikë kërkohet të kryhet dhe identifikimi i pronarit përfitues në përputhje me germën “a” të pikës 1, të nenit 4/1 të ligjit;
3.Monitorimin e vazhdueshëm të marrëdhënies së biznesit me klientin, përfshirë analizimin e transaksioneve të kryera gjatë gjithë kohëzgjatjes së kësaj marrëdhënieje, për t’u siguruar se ato janë në përputhje me njohuritë që subjekti ka për klientin, natyrën e biznesit të tij, profilin e riskut, si dhe burimin e fondeve, në përputhje me germën “e” të pikës 1, të nenit 4/1 të ligjit;
4.Rishikimin e dosjeve të klientëve, për të siguruar që dokumentet, të dhënat dhe informacioni, mbledhur gjatë procesit të vigjilencës së duhur janë përditësuar, janë të vlefshme dhe të përshtatshme, veçanërisht për klientët apo marrëdhëniet e biznesit që kategorizohen me risk të lartë, në përputhje me germën të pikës 1, të nenit 4/1 të ligjit;
5.Dokumentacionin e përdorur për identifikimin e klientit (persona fizikë, persona juridikë, përfaqësues ligjorë, organizime ligjore) në përputhje me nenin 5 të ligjit;
6.Niveli i zbatimit të masave të vigjilencës së zgjeruar për klientët dhe transaksionet me risk të lartë, sipas neneve 7 dhe 8 të ligjit PPP/FT;
7.Zbatimi i masave parandaluese në përputhje me nenin 11, të ligjit PPP/FT (rregulloret, udhëzimet e brendshme, politika e pranimit të klientit, dokumenti i politikës së riskut PP/FT dhe administrimit të tyre, caktimin e një personi përgjegjës për PPP/FT, krijimin e sistemit për mbledhjen dhe analizimin e të dhënave, auditimi i brendshëm, trajnimi i punonjësve);
8.Raportimi i të dhënave (Transaksioneve në Para Fizike me vlerë mbi 1 milion lekë dhe raportet e Aktivitetit të Dyshimtë) në DPPPP në përputhje me nenin 12, të ligjit PPP/FT;
9.Ruajtja e të dhënave që subjektet e ligjit mbledhin në kuadrin e ushtrimit të vigjilencës së duhur (dokumentet që rrjedhin nga procesi i vigjilencës së duhur dhe asaj të zgjeruar, të dhënat e transaksioneve, korrespondencën me klientin, si dhe rezultatet e analizave të kryera), në përputhje me nenin 16 të ligjit PPP/FT;
Në tabelën në vijim paraqiten të dhënat për inspektimet e realizuara në shoqëritë e ndërtimit nga DPPPP, për periudhën 2017 – 2021.
Vitet e fundit janë shtuar kompanitë në sektorin e ndërtimit që kanë pasur të ardhura minimale dhe po ndërtojnë pallate të shtrenjta në mes të kryeqytetit. A i kontrolloni për burimet e financimit dhe çfarë ka rezultuar nga kontrollet konkrete?
DPPPP nuk është organ që mund të arrijë në konkluzionin e shprehur në fjalinë e parë të pikës 3. Në dijeninë tonë, nuk ka analiza të besueshme, nga institucione të certifikuara, me metodologji konkrete që mbështesin konkluzionin tuaj.
Edhe në kuadër të kësaj pyetje, informojmë se DPPPP analizon rastet e dyshimta etj., sipas përshkrimit më sipër.
Në përgjithësi, sektori i ndërtimit nuk është i rregulluar dhe ka përdorim të lartë të cash-it. Një firmë ndërtimi pa të ardhura mund të nisë ndërtimet dhe nuk ka kritere për origjinën e kapitalit në momentin që jepet një leje ndërtimi. A vlerëson institucioni juaj se duhen forcuar rregullat për kontrollin e origjinës së kapitalit të formave të ndërtimit dhe duhet vendosur kushti për origjinën e kapitalit dhe burimet e financimit, në momentin që jepet leja e ndërtimit?
Bazuar në të dhënat në dispozicion, DPPPP nuk është organ që mund të arrijë në konkluzionin e shprehur në fjalinë e parë të pikës 5.
Në dijeninë tonë, nuk ka analiza të besueshme, nga institucione të certifikuara, me metodologji konkrete që mbështesin konkluzionin Tuaj. Nisur sa më sipër, nuk mund të kemi konkluzion për pyetjen Tuaj.
Marrë nga Monitor
