Pas një viti pandemie lind pyetja e arsyeshme: sa mund të shpresojmë për çrrënjosjen e pandemisë ? Shumica e shkencëtarëve besojnë se është pothuajse e pamundur.
Revista shkencore ”Nature” ua bëri këtë pyetje 100 ekspertëve që studiojnë koronavirusin.
Gati 90% e të anketuarve thanë se koronavirusi do të përfundojë duke u bërë “endemik” – që do të thotë se do të vazhdojë të përhapet në vitet e ardhshme në pjesë të ndryshme të botës.
Shkencëtarët thonë se pamundësia për të çrrënjosur koronavirusin nuk do të thotë që numri i vdekjeve, sëmundjeve ose masave të izolimit shoqëror do të vazhdojë në shkallën aktuale.
Kursi i ardhshëm do të varet kryesisht nga shkalla e imunitetit që zhvillohet përmes infeksionit, ose vaksinimit, dhe gjithashtu se si do të zhvillohet virusi.
Më shumë se një e treta e të anketuarve thanë se do të ishte e mundur të çrrënjoset SARS-CoV-2 nga disa zona ndërsa vazhdon të jetë në dispozicion në të tjera .
Në zonat ku arrihet imuniteti i tufave , do të ekzistojë rreziku i shpërthimeve epidemike, por ato do të shkurtohen shpejt për shkak të shkallës së lartë të imunitetit kolektiv.
Një skenar i mundshëm që shkencëtarët parashikojnë për SARS-CoV-2 është që virusi do të vazhdojë të transmetohet , por pasi të jetë krijuar një imunitet përmes infeksionit natyror ose vaksinimit, nuk ka rrezik të sëmundjes serioze.
Virusi do të jetë siç që po ndodh tani tek fëmijët që zakonisht shkakton një infeksion të lehtë ose asimptomatik.
Mbetet të shihet se si do të evoluojë imuniteti që ne zhvillojmë ndaj SARS-CoV-2 dhe nëse do të jetë i ngjashëm me atë të koronavirusëve endemikë (OC43, 229E, NL63 dhe HKU1).
Kjo do të thotë, megjithëse nuk do të na mbrojë nga ri-infektimi, nëse do të na mbrojë nga një sëmundje e rëndë.
Nëse shumica e njerëzve zhvillojnë imunitet afatgjatë ndaj virusit, qoftë përmes infeksionit natyror ose përmes vaksinimit, atëherë nuk ka shumë të ngjarë që virusi të përfundojë endemik.
Sidoqoftë , imuniteti duket se dobësohet pas një ose dy vitesh dhe tashmë ka prova që virusi mund të evoluojë dhe t’i shpëtojë imunitetit.
Më shumë se gjysma e shkencëtarëve besojnë se dobësimi i imunitetit do të jetë një nga faktorët kryesorë që do ta bëjë virusin endemik.
Në vendet që kanë filluar një program të gjerë vaksinimi kundër COVID-19, pritet një reduktim i ndjeshëm i sëmundjes , por do të duhet më shumë kohë për të vlerësuar efektivitetin e vaksinave për sa i përket transmetimit.
Të dhënat nga provat klinike sugjerojnë që vaksinat mund të parandalojnë infeksionin simptomatik por gjithashtu mund të kufizojnë transmetimin e virusit.
Nëse vaksinat pengojnë transmetimin – dhe nëse ato mbeten efektive kundër shtameve të reja mutante të virusit – mund të jetë e mundur të çrrënjoset virusi në zonat ku arrihet imuniteti i tufës.
Një vaksinë që është 90% efektive duhet t’u jepet të paktën 55% të popullsisë për të arritur përkohësisht imunitetin e tufës, me kusht që disa nga masat kufizuese të qëndrojnë në vend.
Një vaksinë duhet t’u bëhet pothuajse 67% të njerëzve për të arritur imunitetin e tufës pasi të jenë hequr të gjitha masat kufizuese.
Ngjashëm me pandeminë e gripit?
Pandemia e gripit në vitin 1918, e cila vrau më shumë se 50 milion njerëz, është një pikë referimi për pandemitë e tjera.
Pandemia u shkaktua nga një virus gripi shpendësh i tipit A , i cili filloi te zogjtë.
Pandemitë e gripit ndodhin kur popullata nuk është imune ndaj llojeve të reja të virusit.
Sapo një përqindje e madhe e popullsisë të zhvillojë imunitet, një virus pandemik do të bëhet sezonal.
Shumë shkencëtarë besojnë se koronavirus do të zhvillohet si gripi.
Gripi mutohet me një shpejtësi më të shpejtë se SARS-CoV-2, duke e lejuar atë të shpëtojë nga sistemi imunitar.
Kjo është arsyeja pse vaksinat e gripit duhet të azhurnohen çdo vit.
Në mënyrë të ngjashme, virusi koronavirus mund t’i shpëtojë imunitetit që zhvillohet nga infeksioni natyror, dhe ndoshta vaksinat.
E ardhmja e SARS-CoV-2 do të varet gjithashtu nga fakti nëse mund të ndërtojë rezervuarë në jetën e egër .
Në përfundim,”Kursi që SARS-CoV-2 do të ndjekë në të ardhmen është i vështirë të parashikohet.
Në të ardhmen e afërt, zbatimi i masave kufizuese deri në arritjen e imunitetit të tufës, mund të zvogëlojë transmetimin ose ashpërsinë e sëmundjes.
Sidoqoftë, nëse masat për të zvogëluar përhapjen zvogëlohen dhe e lëmë virusin të pakontrolluar, atëherë do të përballemi me ditët më të vështira të pandemisë ” , thonë profesorët.
