Ekziston një proverb në Ballkan që thotë se cilido fshat që një udhëtar duhet të vizitojë, ata do të gjejnë që banorët e tij njohin nga afër gjuhën, zakonet dhe historinë e fqinjëve të saj.
Shtë përdorur për të shpjeguar faktin se ndërsa Bosnja dhe Hercegovina, Serbia, Mali i Zi dhe Kosova janë vende të ndara të përbëra nga konfesione dhe besime të ndryshme fetare, ata e njohin mirë njëri-tjetrin. Për më mirë dhe, gjatë luftërave që zhvilluan gjatë viteve 1990, për më keq.
Rajoni i Sanxhakut me shumicë myslimane, i njohur për serbët si Rashka, është një shembull i mirë. Në kufi me Malin e Zi, Bosnjë dhe Hercegovinën dhe Kosovën, kur ka tërmete politike në pjesë të tjera të Ballkanit, më shpesh ato ndihen këtu.
Tërmeti i fundit për të goditur rajonin e trazuar ishte në 1 shtator, kur komuniteti i vogël mysliman i Malit të Zi u vu në shënjestër të sulmeve etnike dhe fetare pas zgjedhjeve në 30 gusht. Vandalët thyen dritaret e zyrës lokale të komunitetit islamik në Pljevlja, ndërsa mbishkrimet që lavdëronin masakrën e Srebrenicës në 1995 u shfaqën në muret e qytetit dhe qyteteve përreth.
“Kjo është me të vërtetë e frikshme,” tha Mevlud Dudic, president i Komunitetit Islamik në Serbi.
“Boshnjakët dhe, do të shtoja, të gjithë njerëzit normalë, dridhen kur gjenocidi i Srebrenicës përmendet në këtë lloj konteksti. Më pëlqen të besoj se gjërat nga vitet nëntëdhjetë nuk do të ndodhin më kurrë në Ballkan. ”
Në Novi Pazar, Sanxhak, banorët ende kujtojnë se tanket serbe të vendosura në kodrat përreth qytetit gjatë luftës nuk ishin drejtuar drejt Bosnjës, por drejt tyre. Numri i panjohur i muslimanëve serbë u vranë gjatë luftës dhe mijëra të tjerë vuajtën diskriminim. Shumë nga autorët e krimeve mbeten të pandëshkuar 25 vjet më vonë.
Semiha Kacar nga Komiteti i Sanxhakut për të Drejtat e Njeriut i tha Euronews se trashëgimia e asaj dhune dhe fakti që drejtësia nuk u sigurua kurrë vazhdon të mbetet një burim kryesor i konfliktit midis komunitetit mysliman dhe fqinjëve të tyre jomuslimanë në Serbi.