A mund të zërë dy herë koronavirusi? Pse disa njerëz janë më të sëmurë se të tjerët? A do të kthehet çdo dimër? A do të funksionojë një vaksinë? A mund të marren certifikata imuniteti për këtë gjë? Si e menaxhojmë virusin në planin afatgjatë? Sistemi imunitar është në zemër të disa prej pyetjeve më të rëndësishme për koronavirusin. Problemi është se ne dimë shumë pak.
Si bëhemi imunë ndaj koronavirusit? Sistemi ynë imunitar është mbrojtja e trupit kundër infeksionit dhe është i ndarë në dy pjesë. E para është gjithmonë e gatshme të shkojë dhe të hidhet në veprim sapo zbulohet ndonjë pushtues i huaj në trup. Është i njohur si reagim imunitar i lindur dhe përfshin lëshimin e kimikateve që shkaktojnë inflamacion dhe qelizat e bardha të gjakut që mund të shkatërrojnë qelizat e infektuara.
Por ky sistem nuk është specifik për koronavirusin. Nuk mëson dhe nuk jep imunitet ndaj koronavirusit. Në këtë rast është e nevojshme përgjigja imunitare e përshtatur, e cila përfshin qelizat që prodhojnë antitrupa që shënjestrojnë dhe i mvishen koronavirusit në mënyrë që ta ndalojnë dhe qelizat që mund të sulmojnë vetëm qelizat e infektuara me virusin, të quajtura reagim qelizor.
Kjo kërkon kohë. Studimet sugjerojnë se duhen rreth 10 ditë për të filluar prodhimin e antitrupave që mund të synojnë koronavirusin dhe pacientët më të sëmurë zhvillojnë përgjigjen më të fortë imune. Nëse përgjigjja imunitare e përshtatur është aq e fuqishme sa të lërë një kujtesë të qëndrueshme të infeksionit, atëherë ajo mund të jetë e aftë për të dhënë mbrojtje në të ardhmen.Nuk dihet nëse personat që kanë vetëm simptoma të lehta, ose asnjë prej tyre, do të zhvillojnë një përgjigje të mjaftueshme imunitare.
Sa zgjat imuniteti? Kujtesa e sistemit imunitar është pak a shumë si e jona: I kujton qartë disa infeksione, por harron disa të tjera.Fruthi është i paharrueshëm – një periudhë jep imunitet gjatë gjithë jetës (siç e bën versioni i dobësuar në vaksinën MMR). Sidoqoftë, ka shumë të tjera që janë të harrueshme. Fëmijët mund të marrin RSV (virusi sinkytial i frymëmarrjes) shumë herë në të njëjtin dimër. Koronavirusi i ri, i quajtur Sars-CoV-2, nuk ka kaluar aq sa duhet për të ditur sa zgjat imuniteti, por ka edhe gjashtë koronaviruse të tjera njerëzore që mund të ndihmojnë për të dhëna. Katër prodhojnë simptomat e ftohjes së zakonshme dhe imuniteti është jetëshkurtër. Studimet treguan se disa pacientë mund të ri-infektohen brenda një viti.
“Bazuar në studimet e antitrupave në Sars është e mundur që imuniteti të zgjasë vetëm rreth një deri në dy vjet, por kjo ende nuk dihet me siguri”, thonë studiuesit. Sidoqoftë, edhe nëse nuk jeni plotësisht imunë është e mundur që një infeksion i dytë të mos jetë aq i rëndë.
A i ka zënë njerëzit dy herë? Ka pasur raporte për njerëz që janë infektuar disa herë me koronavirus në një hapësirë të shkurtër kohe. Ka mundësi që në këto raste të jenë të përfshirë edhe pacientët që janë diagnostikuar gabim si të shëruar nga koronavirusi.
Nëse kam antitrupa a jam imun? Kjo nuk është e garantuar, prandaj Organizata Botërore e Shëndetit është e shqetësuar për vendet që përdorin certifikata imuniteti si një rrugëdalje nga bllokimi. Ideja është nëse e kaloni testin e antitrupave, atëherë jeni të sigurt për t’u rikthyer në punë. Kjo do të ishte veçanërisht e vlefshme për stafin e azileve ose spitaleve që janë në kontakt me ata që rrezikojnë të shfaqin simptoma të rënda.
Por ndërsa do të gjeni disa antitrupa në pothuajse çdo pacient, jo të gjithë janë të barabartë. Antitrupat neutralizues janë ato që ngjiten në koronavirus dhe janë në gjendje ta ndalojnë të infektojë qelizat e tjera. Një studim i 175 pacientëve të rikuperuar në Kinë tregoi se 30% kishin nivele shumë të ulta të këtyre antitrupave neutralizues, thotë “BBC”.
Një çështje tjetër është se edhe nëse mund të mbroheni nga antitrupat tuaj, nuk do të thotë që nuk mund të strehoni virusin dhe ta kaloni atë tek të tjerët. Të gjitha këto pyetje të mëdha presin ende një përgjigje.