Europa po përballet me valën e parë të të nxehtit ekstrem për këtë vit dhe sipas meteorologëve, bëhet fjalë për një nga valët më të hershme dhe më të forta të dy dekadave të fundit. Sot, në qytetin El Granado në provincën Huelva të Spanjës u shënua një rekord i ri: 46°C, temperatura më e lartë e regjistruar ndonjëherë në muajin qershor në këtë vend.
Arsyeja? Një anticiklon i fuqishëm afrikan vijon të qëndrojë mbi Evropën Jugore që i mban temperaturat deri në 10 gradë mbi mesataren sezonale. Kjo situatë pritet të zgjasë të paktën deri më 3 korrik dhe ekspertët paralajmërojnë se kjo mund të jetë vetëm vala e parë nga disa që pritet ta godasin kontinentin këtë verë, në një klimë gjithnjë e më të paqëndrueshme për shkak të ndryshimeve klimatike.
Nga gadishulli Iberik deri në Ballkan, miliona njerëz po përballen me ditë përvëluese. Në disa zona temperaturat kanë kapërcyer 42°C. Në Spanjë, agjencia kombëtare e motit AEMET ka aktivizuar një plan emergjence për rrezikun nga zjarret, ndërsa Ministria e Shëndetësisë u bën thirrje të moshuarve, fëmijëve dhe grupeve të tjera të rrezikuara që të tregojnë kujdes të shtuar.
E njëjta situatë paraqitet edhe në Francë, ku qytete si Marseja dhe Tuluza kanë ndaluar aktivitetet fizike në ambiente të hapura gjatë orëve më të nxehta dhe kanë hapur qendra me kondicioner dhe pishina falas për qytetarët në nevojë.
Në Francë, 84 nga 101 rajonet administrative janë vënë në alarm për shkak të të nxehtit. Zjarre janë raportuar në zonën Corbières, në jugperëndim të vendit, ku temperaturat kanë kaluar 40°C, duke detyruar evakuimin e një kampingu dhe një manastiri. Situatë e ngjashme paraqitet në jug të Athinës, ku policia greke ka mbyllur një segment të rrugës bregdetare që lidh kryeqytetin me Sunionin, ku ndodhet Tempulli antik i Poseidonit.
Në Itali, Ministria e Shëndetësisë ka shpallur alarmin e kuq për 21 qytete, përfshirë Romën, Firencen, Bolonjën dhe Napolin. Në rajone si Siçilia dhe Liguria është ndaluar puna në ambiente të hapura gjatë orëve më të nxehta, ndërsa sindikatat po kërkojnë zbatimin e kësaj mase në mbarë vendin.
Sipas The Guardian, viti 2023 ishte më i nxehti i regjistruar ndonjëherë, me pasoja katastrofike që kapën një kosto prej mbi 300 miliardë dollarësh në rang global. Një studim i Lancet Public Health parashikon që, nëse temperatura mesatare globale rritet me 3°C mbi nivelet paraindustriale, numri i vdekjeve nga i nxehti në Evropë mund të arrijë në 129 mijë në vit. Aktualisht, numri vjetor i viktimave nga i nxehti në Evropë është rreth 44 mijë.
Edhe rajonet e përfshira nga konfliktet po vuajnë pasojat e të nxehtit ekstrem. Sipas Organizatës Botërore Meteorologjike, temperaturat në Gaza kanë arritur 40°C, duke e rënduar më tej krizën humanitare. Mungesa e ujit, energjisë elektrike dhe mbrojtjes nga dielli e bëjnë të pamundur përballimin e kushteve ekstreme për një popullatë tashmë të rraskapitur nga lufta.