Basel Action Network dhe Milieukontakt Shqipëri e cilësuan të martën shqetësues mungesën e rezultateve të hetimit nga Prokuroria e Durrësit dhe mungesën e një plani të qartë për trajtimin e mbetjeve të dyshuara të rrezikshme, që u rikthyen në portin e Durrësit 12 javë më parë nga Ministria e Mjedisit.
Mbetjet e dyshuara të rrezikshme u eksportuan fillisht nga Shqipëria drejt Tajlandës, por pasi rasti u ekspozua në publik, anija u kthye pas në Portin e Durrësit, ku mbërriti në 28 tetor 2024. Pasi u shkarkuan në Durrës mbetjet u vunë nën sekuestro nga prokuroria, e cila kishte nisur më herët hetim në lidhje me këtë çështje. Por 12 javë pas këtij procesi, organizatat e mjedisit thonë se ende nuk ka asnjë përgjigje mbi dyshimet e ngritura rreth kësaj ngarkese.
“Nuk jemi të sigurt as nëse mostrat janë marrë dhe analizat kanë filluar,” tha zoti Jim Puckett nga BAN. “Nëse ka filluar, është shqetësuese që mostrat nuk janë marrë publikisht dhe pa ndjekur protokollet e duhura dhe zinxhirin e ruajtjes së provave. Trafikimi i paligjshëm i mbetjeve të rrezikshme është një çështje serioze që kërkon ndëshkim penal sipas konventave që Shqipëria ka nënshkruar. Nuk është e pranueshme që kjo të injorohet dhe të lihet në harresë,” shtoi ai.
BAN dhe Puckett iu ofruan Prokurorisë e Durrësit me informacion dhe dëshmi, përfshi fotografi të marra nga denoncuesi dhe deklaratat e tij origjinale mbi ngarkesën e mbetjeve në portin e Durrësit, si dhe të dhëna të analizave laboratorike që tregonin nivele të larta ndotjeje nga objekti i parashikuar për pranim në Tajlandë. Në deklaratën për shtyp, bëhet me dije se prokuroria refuzoi ta merrte këtë dëshmi dhe kërkoi që ajo të dorëzohej personalisht.
Organizatat ngritën një sërë pyetjesh mbi procesin hetimor dhe po ashtu mbi planet e Shqipërisë për trajtimin e këtyre mbetjeve.
Të pyetur nga BIRN mbi shqetësimet e ngritura në deklaratë, drejtuesja e prokurorisë së Durrësit Suela Beluli dhe Ministria e Mjedisit nuk u përgjigjën kërkesave për koment deri në publikimin e këtij shkrimi.
Në një investigim të mëparshëm BIRN gjeti se rasti i denoncuar nga BAN për eksport të mbetjeve të duyshuara të rrezikshme, është vetë një prej disa eksporteve të kësaj natyre. BIRN gjeti se të paktën 20 mijë ton mbetje të rrezikshme u eksportuan jashtë Shqipërisë që nga viti 2020 për shkak se autoritetet dështuan të ushtronin kontroll./BIRN