Mjekët, shkencëtarët dhe studiuesit kanë ndarë gjetje të reja mbi mënyrat për të trajtuar sëmundjet e zemrës në takimin vjetor të Shoqatës Evropiane të Kardiologjisë 2025, konferenca më e madhe e zemrës në botë.
Në aktivitetin në Madrid morën pjesë 33,000 profesionistë të shëndetësisë nga 169 vende. Më shumë se 1,100 seanca paraqitën kërkime “ndryshuese të lojës”, udhëzime të reja dhe prova të reja.
“Kongresi i këtij viti i ESC shënon një pikë kthese: kardiologjia nuk ka qenë kurrë më dinamike, ndërdisiplinore dhe e përqendruar te pacienti”, tha Prof. Felix Mahfoud, kryetar i komitetit të komunikimit të ESC.
“Asnjëherë më parë nuk kemi parë një numër kaq të lartë të studimeve të fundit nga të gjitha fushat e kardiologjisë të paraqitura dhe të botuara njëkohësisht në revistat kryesore, duke informuar vendimmarrjen klinike dhe duke përmirësuar kujdesin ndaj pacientit.”
Ja një përmbledhje e pikave kryesore.
1. Mjekësi
Mjekët në Madrid e cilësuan një pilulë të re për pacientët me tension të lartë të gjakut rezistent ndaj ilaçeve ekzistuese, si një “ndryshues të lojës” dhe një “triumf të shkencës”.
Globalisht, 1.3 miliardë njerëz kanë hipertension dhe në gjysmën e rasteve, tensioni i tyre i lartë i gjakut është i pakontrolluar ose rezistent ndaj trajtimeve ekzistuese. Ata përballen me një rrezik shumë më të lartë të atakut në zemër, goditjes në tru, sëmundjes së veshkave dhe vdekjes së parakohshme.
Një ilaç i ri – baxdrostat – mund ta ulë ndjeshëm tensionin e gjakut tek këta njerëz, nivelet e të cilëve mbeten rrezikshëm të larta pavarësisht marrjes së disa ilaçeve.
Rezultatet e studimit BaxHTN treguan se pas 12 javësh, pacientët që morën baxdrostat panë që tensioni i gjakut u ra me rreth 9-10 mmHg (milimetër zhivë, njësia matëse e tensionit të gjakut) më shumë sesa në placebo – një ulje mjaftueshëm e madhe për të ulur rrezikun kardiovaskular.
Delegatëve iu tha se pati edhe zbulime emocionuese rreth barnave ekzistuese që mund të ndihmojnë pacientët me probleme të zemrës.
Në një provë, studiuesit zbuluan një ilaç që është më i mirë se aspirina në parandalimin e sulmeve në zemër dhe goditjeve në tru. Një analizë e re e shtatë provave klinike tregoi se pacientët që merrnin klopidogrel, kishin një rrezik 14% më të ulët të ngjarjeve të mëdha negative kardiovaskulare ose cerebrovaskulare, krahasuar me ata që merrnin aspirinë.
Një studim i dytë tregoi se ilaçet për humbje peshe mund të përgjysmojnë rrezikun e shtrimit në spital ose vdekjes së parakohshme të pacientëve me probleme të zemrës.
2. Dieta dhe ushtrimet
Konsumimi i ushqimeve të pasura me kalium, siç janë avokadot, bananet dhe spinaqi, mund të zvogëlojë rrezikun e sëmundjeve të zemrës, shtrimit në spital dhe vdekjes me 24%, thanë studiuesit danezë në konferencë.
Hulumtimet e mëparshme kishin treguar se heqja e kripës nga vaktet mund të ulë rrezikun e problemeve me zemrën. Një studim i ri tregoi se sa shumë kaliumi, i cili rrit sasinë e kripës që trupi juaj largon nga qarkullimi i gjakut, mund të ndihmojë në parandalimin e problemeve kardiovaskulare.
Nuk jeni adhurues i spinaqit? Bishtajoret, peshku, arrat dhe farat janë gjithashtu burime të mira të kaliumit, thanë ekspertët.
Ushtrimet fizike janë gjithashtu çelësi i një zemre të shëndetshme. Ato mund të ulin tensionin e gjakut dhe rrahjet e zemrës në gjendje pushimi, të përmirësojnë nivelet e kolesterolit dhe t’ju ndihmojnë të mbani një peshë të shëndetshme, gjë që nga ana tjetër zvogëlon rrezikun e zhvillimit të diabetit të tipit 2.
Në Madrid, mjekët dëgjuan për një tjetër përfitim të mundshëm të të qenit aktiv: shërimin e një zemre të thyer.
3. Inteligjenca artificiale
Mjekët kanë zhvilluar stetoskop të udhëhequr nga inteligjenca artificiale, që mund të zbulojë tre probleme me zemrën në 15 sekonda.
Dy shekuj pas shpikjes së stetoskopit të thjeshtë, një ekip në Imperial College London dhe NHS healthcare trust të Imperial College kanë projektuar një përmirësim të teknologjisë së lartë. Ai analizon ndryshime të vogla në rrahjet e zemrës dhe rrjedhën e gjakut të pazbulueshme për veshin e njeriut, dhe në të njëjtën kohë kryen një EKG të shpejtë.
Aftësitë e inteligjencës artificiale të këtij mjeti nënkuptojnë se mund të dallojë dështimin e zemrës, sëmundjet e valvulave të zemrës dhe ritmet jonormale të zemrës pothuajse menjëherë.
Diagnostikimi i hershëm i këtyre tre sëmundjeve të zemrës është kritik. Stetoskopi me inteligjencë artificiale u mundëson pacientëve që kanë nevojë për trajtim shpëtues të identifikohen më shpejt, përpara se të sëmuren në mënyrë të rrezikshme.
Ndërkohë, një sistem revolucionar skanimi me inteligjencë artificiale po rrit numrin e pacientëve me goditje në tru që shmangin paaftësinë serioze, duke trefishuar shkallën e shërimit, iu tha delegatëve.
Dhe një mjet i ri gjenerues i inteligjencës artificiale – ESC Chat – po transformon punën e kardiologëve në mbarë botën. Chatbot-i u përgjigjet menjëherë pyetjeve në lidhje me udhëzimet klinike, duke kursyer kohë dhe duke u ofruar mjekëve qasje në rekomandime, kritere diagnostikuese dhe zgjidhje trajtimi.
4. Fëmijët
Kardiomiopatia aritmogjene (ACM), e cila është zakonisht gjenetike, është përgjegjëse për më shumë se 10% të vdekjeve të papritura kardiake tek fëmijët.
Tani, një test i thjeshtë me tampon në faqe mund t’i identifikojë fëmijët me këtë gjendje, pesë vjet përpara se ata normalisht të diagnostikoheshin, sipas një studimi të paraqitur në Madrid.
Ekspertët në spitalin Great Ormond Street dhe në Universitetin City St George’s të Londrës tani po e zhvillojnë testin dy-minutësh në komplete tamponi që mund të përdoren në shtëpi dhe të dërgohen për analiza.
Diku tjetër, mjekët ngritën alarmin për nivele të larta të përdorimit të cigareve elektronike tek fëmijët, duke thënë se ishin të bindur se cigaret elektronike po shkaktonin dëme të pakthyeshme në shëndetin e tyre.
Kardiologët, studiuesit dhe ekspertët e shëndetit thanë se ishin “jashtëzakonisht të shqetësuar” për efektet e dëmshme të cigareve elektronike tek miliona adoleshentë dhe të rinj, duke përfshirë ekspozimin ndaj toksinave dhe kancerogjenëve – disa prej të cilëve janë ende të panjohura.
5. Vaksinat
Vaksinimi është parë gjithnjë e më shumë si një masë efektive jo vetëm kundër infeksioneve specifike, por edhe për parandalimin e sëmundjeve ose ngjarjeve kardiovaskulare.
Delegatët në konferencë u informuan rreth rishikimit të parë sistematik global në botë dhe meta-analizës së vaksinës kundër herpesit zoster. Rezultatet treguan se vaksina mund të ulte rrezikun e një ataku në zemër ose goditjeje në tru deri në 18%./ The Guardian.
