Shtetet e Bashkuara pas verës do të vendosin se sa do ta zvogëlojnë praninë e tyre ushtarake në Evropë. Kështu shkruajnë mediat gjermane. Pasojat sipas tyre mund të jenë dramatike. Një boshllëk mbrojtës është veçanërisht i madh në territorin evropian të NATO-s dhe kjo është Norvegjia. Një stërvitje e fundit në vendin e fjordeve në Norvegji e bën potencialin për një boshllëk të tillë mjaft të qartë.
Si rrjedhojë, Norvegjia planifikon të rrisë shpenzimet e përgjithshme për mbrojtjen dhe sigurinë deri në 5% të produktit të brendshëm bruto. Lajmin e ka bërë të ditur kryeministri i saj, në përputhje me një qëllim të përbashkët të planifikuar midis shteteve të NATO-s.
“Ne duhet të bëjmë më shumë për të siguruar vendin tonë dhe për të kontribuar në sigurinë tonë të përbashkët me aleatët tanë në NATO”, tha kryeministri norvegjez, Jonas Gahr Stoere, në një konferencë për shtyp të premten. “Siguria për Norvegjinë ka të bëjë me të paturit e një mbrojtjeje të besueshme, që ka pajisjet e duhura, mjaftueshëm njerëz dhe plane të mira”, shtoi ai.
Evropa po përpiqet të forcojë mbrojtjen kundër një sulmi të mundshëm rus, pasi administrata e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, e bëri të qartë se Shtetet e Bashkuara nuk ishin më të gatshme të ishin garantuesi kryesor i sigurisë së Evropës.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka propozuar që vendet anëtare duhet të bien dakord të synojnë shpenzimin e 5% të produktit të tyre të brendshëm bruto për mbrojtje dhe masa më të gjera sigurie kur të takohen nga 24-25 qershori në Hagë.
Norvegjia, e cila ndan një kufi me Rusinë, planifikon të shpenzojë 3.5% të PBB-së për mbrojtjen tradicionale, duke përfshirë mbështetjen e saj financiare për ushtrinë e Ukrainës, dhe 1.5% të tjera për siguri më të gjerë, në përputhje me propozimin e Rutte-s, tha ai.
Norvegjia në vitin 2024 shpenzoi rreth 2.2% të PBB-së për mbrojtje, nga një minimum prej 1.4% në vitin 2022, tha agjencia kombëtare e statistikave (SSB) në prill, dhe qeveria tha në maj se synon të shpenzojë 3.3% në vitin 2025. Vendi nordik ndoshta do të arrijë objektivin e shpenzimeve prej 5% diku në vitet pas vitit 2030, varësisht nga vendimet e marra në samitin e NATO-s të javës së ardhshme, tha kryeministri.