Kur kardinalët të hyjnë në Kapelën Sistine të mërkurën në fillim të konklavit, procesit të zgjedhjes së një Pape të ri, ata do të jenë të izoluar nga bota.
Por kjo nuk i ndalon njerëzit të përpiqen të ndikojnë në mënyrën e të menduarit të 133 prelatëve që do të zgjedhin një pasardhës të Papa Françeskut të ndjerë. Zgjedhësve u lejohet të marrin materiale të shkruara dhe, në ditët para konklavës, u është ofruar një libër mbi kardinalët e tyre – një libër që përmban një mesazh të qartë.
I titulluar “Raporti i Kolegjit të Kardinalëve”, ai ofron profile të rreth 40 kandidatëve papëtarë, duke përfshirë një analizë të qëndrimit të tyre mbi tema të tilla si bekimet e personave të të njëjtit seks, shugurimi i dhjakëve femra dhe mësimet e kishës mbi kontracepsionin. Nënteksti: Zgjidhni një papë që do ta çojë kishën në një drejtim të ndryshëm nga Papa Françesku – reformat progresive të të cilit zemëruan disa konservatorë.
Raporti i Kolegjit të Kardinalëve është i disponueshëm falas në internet, por është botuar edhe si një libër me format të madh. Një kardinal në pension, i cili nuk ishte i kualifikuar për të marrë pjesë në konklavë, i tha CNN se kishte marrë një kopje të printuar.
Projekti është udhëhequr nga dy gazetarë katolikë, Edward Pentin, i cili është nga Britania, dhe Diane Montagna, nga Shtetet e Bashkuara – të dy punimet e të cilëve shfaqen në faqet e lajmeve katolike tradicionaliste dhe konservatore. Montagna ua ka dorëzuar librin kardinalëve që hyjnë dhe dalin nga takimet para-konklavit, raportoi Reuters.
Krijuesit e raportit thonë se e prodhuan librin për të ndihmuar kardinalët të “njihen më mirë me njëri-tjetrin” dhe se ai u përpilua nga një “ekip ndërkombëtar dhe i pavarur gazetarësh dhe studiuesish katolikë”. Ai vjen përpara një konklavi ku kardinalët – një grup i larmishëm i përbërë nga 71 vende, shumë prej të cilëve të emëruar nga Françesku gjatë dekadës së fundit – nuk e njohin mirë njëri-tjetrin dhe kanë mbajtur etiketa emri gjatë takimeve të tyre.
I pyetur nga CNN nëse kardinalët do të jenë në gjendje ta marrin raportin me vete në konklavë, një zëdhënës i Vatikanit tha: “Varet prej tyre se çfarë do të pranojnë.”
Por dy avokatë të kishës i kanë thënë CNN se raporti është larg të qenit i paanshëm dhe është një përpjekje për të ndikuar në konklavë në një drejtim anti-Françesk. Për shembull, ai e përshkruan Kardinalin Mario Grech, prelatin maltez të cilit i është ngarkuar detyra të mbikëqyrë një proces të madh reformash në Kishën Katolike Romake, si “të diskutueshëm”, ndërsa lëvdon shumë Kardinalin amerikan Raymond Burke, një kritik i shquar i Françeskut.
Raporti u përpilua në bashkëpunim me Sophia Institute Press, një shtëpi botuese me prirje tradicionaliste me seli në New Hampshire, dhe Cardinalis, një revistë me seli në Versajë, Francë. Sophia Institute Press boton revistën “Crisis Magazine” radikalisht anti-Françesku dhe në vitin 2019 botoi librin “Infiltrimi”, i cili pretendon se në shekullin e 19-të, një grup “Modernistësh dhe Marksistësh” hartuan një plan për të “përmbysur Kishën Katolike nga brenda”. Ndërkohë, Cardinalis boton rregullisht artikuj mbi kardinalët e shquar konservatorë.
Uebsajti i Kolegjit të Kardinalëve përpiqet të shmangë akuzat për paragjykim, duke thënë: “Qasja jonë bazohet në fakte dhe ne përpiqemi të jemi të paanshëm, duke ofruar një pamje sa më të saktë të llojit të njeriut që një ditë mund të zërë vendin e Peshkatarit” – një referencë për papën e parë, Shën Pjetrin .
Autorët e saj thonë gjithashtu se ekziston një precedent historik për iniciativën e tyre, duke treguar kohët kur “diplomatët dhe shkruesit e tjerë të besuar do të përpilonin biografi më të hollësishme dhe të besueshme të kardinalëve dhe do t’ua shpërndanin ato palëve të interesuara”.
Pentin i tha CNN se raporti “u konceptua dhe u krijua si një shërbim për anëtarët e Kolegjit të Shenjtë për t’i ndihmuar ata të njihen me njëri-tjetrin në prag të konklavit të ardhshëm dhe më tej. Natyrisht, ne kemi kërkuar që faqja e internetit dhe broshura shoqëruese të jenë të arritshme për sa më shumë kardinalë të jetë e mundur.”
Megjithatë, Dawn Eden Goldstein, një avokate kanonike dhe autore katolike me bazë në Uashington DC, është skeptike. “Edhe nëse ata po shtynin për një kardinal në formën e Françeskut, kjo është ende e ndaluar sipas ligjit të kishës”, tha ajo për CNN.
Në rregullat e tij mbi zgjedhjen e papëve, Gjon Pali II ndaloi, me kërcënimin e përjashtimit nga kisha, “të gjitha format e mundshme të ndërhyrjes, kundërshtimit” nga autoritetet politike, duke përfshirë “çdo individ ose grup” që “mund të përpiqet të ushtrojë ndikim në zgjedhjen e Papës”. Ideja që qëndron pas sekretit të konklavës është parandalimi i ndikimit të jashtëm. Në të kaluarën, monarkët evropianë kishin të drejtën e vetos në një zgjedhje papnore, me të fundit që u ushtrua në vitin 1903.
Por konklavi i vitit 2025 i është nënshtruar llojeve të ndryshme të përpjekjeve për ta ndikuar atë. Të mbijetuarit e abuzimit seksual klerik kanë krijuar një bazë të dhënash për të verifikuar të dhënat e kardinalëve mbi trajtimin e çështjes, ndërsa mediat sociale kanë qenë plot me përmbajtje kontraverse – nga videot e gjeneruara nga inteligjenca artificiale të kardinalëve që festojnë në Kapelën Sistine deri te publikimi i një imazhi të krijuar artificialisht të vetes si papë nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump.
Grupet konservatore katolike të financuara mirë janë ndër ndikuesit e mundshëm. Sophia Institute Press boton libra në partneritet me The Eternal Word Network (EWTN), transmetuesin më të madh fetar në botë dhe një që shpesh u ka dhënë zë kritikëve të Françeskut.
Instituti Napa, një grup katolik konservator, ka qenë i pranishëm në Romë në prag të konklavit, ashtu si edhe Fondacioni Papal, një grup filantropësh katolikë. “Kjo sallë mund të mbledhë një miliard për të ndihmuar kishën. Për sa kohë që kemi papën e duhur”, tha për Times of London një mbështetës anonim i Fondacionit Papal.
Disa anëtarë të këtyre grupeve janë gjithashtu mbështetës të Trump. Tim Busch, një avokat nga Kalifornia dhe bashkëthemelues i Napa, e ka përshkruar administratën Trump si “më të krishterin që ka parë ndonjëherë”. Ndërsa Busch ka hedhur poshtë pretendimin se është “anti-Françesku”, ai tha se Kryepeshkopi ultrakonservator Carlo Maria Viganò “na kishte bërë një shërbim të madh” kur publikoi një dosje në vitin 2018 duke i bërë thirrje Papës së ndjerë të jepte dorëheqjen. Viganò u shkishërua vitin e kaluar për përçarje.
Kurt Martens, një profesor i së drejtës kanonik nga Universiteti Katolik i Amerikës, tha se legjislacioni i kishës synon të “mbrojë kardinalët nga të gjitha llojet e ndikimeve dhe ndërhyrjeve të jashtme”. Ai vuri në dukje “Raportin Red Hat”, një grup amerikan që në vitin 2018 po kërkonte më shumë se 1 milion dollarë për të përpiluar dosje mbi kandidatët në një përpjekje për të parandaluar një përsëritje të konklavës që zgjodhi Françeskun.
Martens tha se nisma të tilla si raporti i kardinalëve dhe Raporti Red Hat “synojnë jo vetëm të japin informacion objektiv, por edhe informacion të ngjyrosur, dhe në këtë mënyrë kërkojnë të ndikojnë në rezultatin e konklavës”. Ai shtoi: “Sipas rregullave të Shën Gjon Palit II, kjo është absolutisht e ndaluar”.
Në të njëjtën kohë, kardinalët nuk ndikohen lehtë. Kardinali Oswald Gracias, kryepeshkopi në pension i Bombeit, i tha CNN-së se po i paralajmëron kardinalët e tjerë për “lajmet e rreme” në mediat sociale. Ai tha se e kishte marrë librin mbi kardinalët, por nuk e kishte lexuar fare. “Është një vëllim i prodhuar mirë, shpresoj se është i saktë”, shtoi ai.
