Eksperti i IT-së Besmir Semanaj ka hedhur dyshime se Qeveria për të mbyllur platformën “TikTok” ka instaluar DPI (Deep Packet Inspection), një teknologji që u lejon ofruesve të internetit (ISP) ose autoriteteve të inspektojnë në mënyrë të detajuar përmbajtjen e paketave të të dhënave që kalojnë nëpër rrjet.
Për këtë denoncim, Semanaj ka bërë një reagim sqarues në rrjetet sociale, teksa ka qenë i ftuar dhe në Syri tv, ku tha se pajisjes janë blerë nga Izraeli dhe kanë hyrë në Shqipëri më 11 mars, teksa ende nuk dihet, sipas tij, se si është bërë pagesa.
“Këto paisje kanë hyrë në Shqipëri më 11 mars 2025. Nuk janë kompani të cilat kanë bërë kërkesë dhe të cilat i kanë blerë këto paisje. Një prej këtyre është përballë spitalit nr 5. Kolegët janë të shqetësuar, sepse në fund të ditës janë qytetarë dhe kanë bërë fotografi të paisjeve. Paisjet vijnë nga Izraeli dhe nuk është e qartë kush ka bërë pagesën. Justfikimi i këtyre paisjeve është bllokimi i TikTok-ut. Gjatë tentativave për mbylljen e TikToku-t bënë edhe shumë gafa duke bllokuar mbylljen e shërbimeve sociale. E kuptuan që nuk mund ta bllokojnë dot TikTok-un, sepse çdo gjë funksionon në kohë reale.“ – tha Semanaj.
Ndërkohë, në postimin e tij, në rrjetet sociale, Besmir Semanaj shkruan se DPI mund të monitorojë sjelljen e përdoruesve në internet në nivel shumë të detajuar dhe përdoren për kontroll dhe censurë, si dhe për siguri kiberneti.
Por, eksperti i IT-së hedh akua për shkelje të privatësisë, pasi sipas tij, DPI mund të analizojë çdo gjë që bëjmë online në kohë reale dhe se të dhënat mund të përdoren për qëllime politike, ndëshkime apo manipulime.
Semanaj thotë se këto pajisje nuk mund të implementoheshin pa një kuadër ligjor.
Postimi i plotë:
Gjatë fundjavës isha në Shqipëri dhe vura re se TikTok funksiononte normalisht në çdo rrjet, si në rrjetin mobil ashtu edhe në WiFi. Kjo tregon se vendimi i qeverisë për bllokimin e platformës nuk është zbatuar dot teknikisht, çka është, në thelb, qesharake. Në rrethet e IT-së përflitej për një përpjekje për të vendosur DPI pranë ofruesve më të mëdhenj të internetit në vend.
Por çfarë është në të vërtetë DPI (Deep Packet Inspection), çfarë rreziqesh paraqet për privatësinë e qytetarëve dhe a duhet të implementohet një teknologji kaq e ndjeshme pa një kuadër ligjor të qartë dhe të detajuar?
DPI (Deep Packet Inspection) është një teknologji që u lejon ofruesve të internetit (ISP) ose autoriteteve të inspektojnë në mënyrë të detajuar përmbajtjen e paketave të të dhënave që kalojnë nëpër rrjet.
Ndryshe nga inspektimi i thjeshtë i “header-it” të një pakete, DPI shikon edhe përmbajtjen reale, që do të thotë:
• Mund të dallojë llojin e trafikut (video, tekst, aplikacion i caktuar si TikTok, VPN etj).
• Mund të bllokojë, ridrejtojë ose modifikojë trafikun në kohë reale.
• Mund të monitorojë sjelljen e përdoruesve në internet në nivel shumë të detajuar.
Pse përdoret DPI?
• Për kontroll dhe cenzurë (si në rastin e TikTok)
• Për siguri kibernetike (p.sh. zbulimi i malware)
• Për optimizim trafiku ose menaxhim të rrjetit (QoS)
• Për mbikëqyrje masive, që është shqetësuese nga aspekti i të drejtave të njeriut.
⸻
Rreziqet për privatësinë e qytetarëve:
1. Mbikëqyrje masive – DPI mund të analizojë çdo gjë që bëjmë online në kohë reale.
2. Shkelje e të drejtës për privatësi – Edhe nëse nuk bllokon asgjë, vetë fakti që monitoron krijon një ambient të frikshëm.
3. Keqpërdorim i të dhënave – Nëse qeveria ose ISP-t nuk janë transparentë, të dhënat mund të përdoren për qëllime politike, ndëshkime, ose manipulime.
4. Mungesë transparence dhe kontrolli nga publiku – Nëse DPI vendoset pa kuadër ligjor të qartë, nuk ka as mekanizëm ankese e as garanci për të drejtat themelore.
⸻
A duhet të implementohet pa një kuadër ligjor?
Absolutisht jo. Vendosja e DPI duhet të:
• Diskutohet publikisht, jo të ndodhë në mënyrë të fshehtë.
• Rregullohet nga një ligj i qartë dhe transparent, ku përcaktohet:
• Kush ka akses në të dhënat
• Për çfarë qëllimi
• Për sa kohë ruhen të dhënat
• Si mbrohen nga keqpërdorimi
Përndryshe, është një rrezik serioz për demokracinë dhe për të drejtat themelore të qytetarëve.
