Nga Boldnews.al
Pas dështimit të një jave më parë, tashmë zbatimi i paktit të shumëdiskutuar Rama-Meloni për “depozitimin” e emigrantëve nga vendet e treta në Shqipëri duket se do të shtyhet në pafundësi dhe, me shumë mundësi, edhe mund të rrëzohet pa nisur mirë.
Të premten e kaluar (18 Tetor 2024), gjykata e emigracionit në Romë urdhëroi autoritetet italiane që të dërgonin në Itali 12 emigrantët e parë të dorëzuar në qendrën rezidenciale të Gjadrit, në vendin tonë.
Sipas trupës gjykuese, me dërgimin në Shqipëri të emigrantëve të paligjshëm të kapur në det, qeveria dhe mekanizmat e saj u kishin privuar të drejtën emigrantëve të paligjshëm nga Egjipti dhe Bangladeshi, për të marrë trajtimin ligjor dhe sipas Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut.
Vendimi i gjykatës së emigracionit ishte një goditje shumë e rëndë për qeverinë e Xhorxhia Melonit, e cila u vendos në krye të një operacioni qindra-milionë euro për të “depozituar” një pjesë të emigrantëve në Shqipëri.
Nga ana tjetër, ai vendim gjyqësor goditi edhe qasjen e kryeministrit shqiptar, Edi Rama, i cili, për të fituar disa pikë politike në arenën ndërkombëtare, u bë pjesë e një pakti tejet problematik.
Pas vendimit të gjykatës, Meloni premtoi një reagim të shpejtë dhe të ashpër, me qëllim që të rikthente në zbatim Paktin Itali-Shqipëri për emigrantët.
Pas tri ditë e tri netë të gjata, qeveria arriti të krijonte vetëm një draft-ligj, në bazë të të cilit zvogëlohet numri i atyre që quhen “vende të sigurta” nga vijnë emigrantët, si edhe për t’u hequr të drejtën gjyqtarëve që të kundërshtojnë dërgimin e tyre në qendra azili jashtë Italisë, si, në rastin konkret, në Shqipëri.
Por, siç raportojnë mediat italiane këtë javë, vrulli i Melonit u shua shumë shpejt, pasi kuadri ligjor dhe ai politik duket se nuk janë në krahun e saj. Më së pari, kryeministrja italiane dhe qeveria e saj duhet të bindin Presidentin e Republikës, Serxhio Matarela, për ndryshime ligjore.
Kreu i shtetit italian nuk ka dhënë asnjë shenjë që do të mbështesë planin gjysmak të Melonit, duke tentuar të shmangë një krizë të thellë politike në vendin fqinj.
Çfarë e solli krizën?
Një udhëzim i përbashkët ndër-ministror në Itali ka hartuar një listë vendesh “të sigurta”, nga të cilët nuk mund të pranohen emigrantë të paligjshëm dhe ata duhet të rikthehen në vendet e tyre. Në këtë “listë të sigurt” prej 22 vendesh bëjnë pjesë edhe Egjipti dhe Bangladeshi.
Në mesjavën e kaluar, Guardia di Finanzia kapi një dyzinë klandestinësh në det, nga Egjipti dhe Bangladeshi, dhe i dërgoi në kampin e Gjadrit në Shqipëri, duke shënuar edhe pikën fillestare të zbatimit të Paktit Rama-Meloni.
Tre ditë më pas, Gjykata e Emigracionit në Romë urdhëroi që 12 emigrantët të dërgoheshin në Itali, dhe nga aty të ndiqnin procedurat e kërkesës për azil.
Gjykata e Emigracionit u mbështet në një vendim të Gjykatës Europiane të Drejtësisë, të marrë në fillim të Tetorit 2024, në të cilin thuhej se “vend i sigurt” konsiderohet ai që është i tillë në të gjithë pjesët e tij.
Për rastin e Egjiptit dhe Bangladeshit, gjykata italiane e Emigracionit konstatoi se është “vend i pasigurt” në disa pjesë të tij” dhe për këtë arsye, klandestinët e “depozituar” në Shqipëri duhet të dërgoheshin në Itali për të ndjekur procedurat e rregullta për azilin.
Shpërbërja e paktit Meloni-Rama
Pas këtij vendimi, kryeministrja e djathtë italiane, Xhorxhia Meloni, shpërtheu kundër gjyqësorit, duke e konsideruar trupën e gjyqtarëve si “paragjykues” dhe “të nxitur nga politikanët e majtë në opozitë”.
Ajo premtoi reagim të rrufeshëm, por gjërat nuk duket se janë aq të thjeshta.
E gjithë “furtuna” e ngritur prej saj, të paktën deri më tani, është nxjerrja nga lista e vendeve të sigurta të Egjiptit dhe Bangladeshit, si një masë në zbatim të vendimit të Gjykatës Europiane të Drejtësisë, si edhe hartimin e një draft-ligji, në bazë të të cilit lista e “vendeve të sigurta” nga ku nuk pranohen klandëstinë nuk do të jetë më një vendim ndërministor, por një ligj (normë e parë).
Në këtë mënyrë, gjyqtarët nuk do të kenë mundësi që ta intepretojnë apo të kundërshtojnë, por vetëm ta zbatojnë ligjin.
Meloni ka numrat në parlamentin italian për ta miratuar këtë draft-ligj. Por, siç citohet në pjesën më të madhe të medias italiane, ai ligj i pritshëm do të ketë shumë të vështirë të kalojë filtrin e presidentit Matarela.
Ndaj, siç analizohet në median italiane, Meloni, me shumë mundësi, do të presë zhvillimet në zyrat e Bashkimit Europian, ku pritet të shqyrtohet një strategji e përbashkët kundër emigracionit klandestin, para se të ri-aktivizojë Paktin Itali-Shqipëri.
Zëdhënësja e Komisionit të Emigracionit në Bashkimin Europian, Anitta Hipper, tha së fundmi se “për momentin nuk ka lista të përbashkëta të BE-së për vende të treta të sigurta, por “pritet dhe do ta bëjmë, zbatimi i Paktit të ri për azilin dhe imigracionin”.
Brukseli ende nuk ka dhënë një datë ose kohë të përafërt se kur do të marrë në shqyrtim Paktin e Ri për Azilin dhe Emigracionin.
Deri në atë moment, Meloni, si edhe “vëllai i saj i vogël”, Rama, do të rrinë me sytë nga Brukseli, ndërkohë që po shijojnë shijen e hidhur të një Marrëveshjeje tejet të kontestuar.