• Kontakt
Sunday, June 29, 2025
BoldNews.al

Nuk ka rezultat
View All Result
  • KRYESORE
  • INVESTIGIME
  • OP-ED
  • VETTING
  • AKTUALITET
  • POLITIKE
  • SPORT
    • Euro 2024
  • TE TJERA
    • PRIVACY POLICY
    • KONTAKT
    • EKONOMI
    • SHENDETI
    • SHOW BIZ
    • KULTURE
    • POLITIKE
    • KRONIKE
    • TEKNOLOGJI
    • VIDEOT KRYESORE TE DITES
    • VIDEO
    • BOLD BLOG
    • FOTOGRAFI
    • HOROSKOPI
    • NDRYSHE
    • RAJONI
    • BOTA
    • SOCIALE
  • ZGJEDHJE 2025
  • KRYESORE
  • INVESTIGIME
  • OP-ED
  • VETTING
  • AKTUALITET
  • POLITIKE
  • SPORT
    • Euro 2024
  • TE TJERA
    • PRIVACY POLICY
    • KONTAKT
    • EKONOMI
    • SHENDETI
    • SHOW BIZ
    • KULTURE
    • POLITIKE
    • KRONIKE
    • TEKNOLOGJI
    • VIDEOT KRYESORE TE DITES
    • VIDEO
    • BOLD BLOG
    • FOTOGRAFI
    • HOROSKOPI
    • NDRYSHE
    • RAJONI
    • BOTA
    • SOCIALE
  • ZGJEDHJE 2025
BoldNews.al
Fillimi NDRYSHE

Kriza klimatike po i bën ditët më të gjata

15:52 : 18/07/2024
në NDRYSHE

Shkrirja e akullit po ngadalëson rrotullimin e planetit dhe mund të prishë trafikun e internetit, transaksionet financiare dhe GPS.

Kriza klimatike po bën që gjatësia e çdo dite të rritet, tregon analiza, pasi shkrirja masive e akullit polar riformëson planetin.

Fenomeni është një shembull i përkryer, se si veprimet e njerëzimit po transformojnë Tokën, thanë shkencëtarët, duke rivalizuar proceset natyrore, që kanë ekzistuar për miliarda vjet.

Ndryshimi në gjatësinë e ditës është në shkallën e milisekondave, por kjo është e mjaftueshme për të penguar potencialisht trafikun e internetit, transaksionet financiare dhe navigimin GPS, të cilat të gjitha mbështeten në matjen e saktë të kohës.

Gjatësia e ditës së Tokës është rritur në mënyrë të vazhdueshme gjatë kohës gjeologjike, për shkak të tërheqjes gravitacionale të hënës në oqeanet dhe tokën e planetit. Megjithatë, shkrirja e shtresave të akullit të Groenlandës dhe Antarktidës për shkak të ngrohjes globale, të shkaktuar nga njeriu, ka rishpërndarë ujin e ruajtur në gjerësi të mëdha gjeografike në oqeanet e botës, duke çuar në më shumë ujë në detet më afër ekuatorit. Kjo e bën Tokën më të shtrirë – ose më të trashë – duke ngadalësuar rrotullimin e planetit dhe duke e zgjatur edhe më tej ditën.

Lexo edhe:

Toka rrezikon të kalojë kufirin e ngrohjes prej 1.5°C brenda tre vjetësh

Albania 2.1 e Vini Mass/ Kullë te shtëpia e Kadaresë dhe hotel mbi Gjipe

Ndikimi planetar i njerëzimit u tregua gjithashtu kohët e fundit nga kërkimet, që shfaqën se rishpërndarja e ujit kishte shkaktuar lëvizjen e boshtit të rrotullimit të Tokës – polit verior dhe jugor. Një punim tjetër ka zbuluar se emetimet e karbonit të njerëzimit po tkurrin stratosferën.

“Ne mund të shohim ndikimin tonë si njerëz në të gjithë sistemin e Tokës, jo vetëm në nivel lokal, si rritja e temperaturës, por me të vërtetë rrënjësisht, duke ndryshuar mënyrën se si lëviz në hapësirë ??dhe rrotullohet”, tha Prof Benedikt Soja i universitetit ETH Zurich në Zvicër. “Për shkak të emetimeve tona të karbonit, e kemi bërë këtë në vetëm 100 ose 200 vjet. Ndërsa proceset më parë kishin vazhduar për miliarda vjet, dhe kjo është e habitshme.”

Koha e njeriut bazohet në orët atomike, të cilat janë jashtëzakonisht të sakta. Megjithatë, koha e saktë e një dite – një rrotullim i Tokës – ndryshon për shkak të baticave hënore, ndikimeve klimatike dhe disa faktorëve të tjerë, siç është rikthimi i ngadaltë i kores së Tokës pas tërheqjes së akullit, të formuar në epokën e fundit të akullnajave.

Këto dallime duhen llogaritur, tha Soja: “Të gjitha qendrat e të dhënave, që drejtojnë internetin, komunikimet dhe transaksionet financiare, bazohen në kohën e saktë. Ne gjithashtu kemi nevojë për një njohuri të saktë të kohës për navigimin, dhe veçanërisht për satelitët dhe anijet kozmike.”

Studimi, i botuar në Proceedings of the National Academy of Sciences of USA, përdori vëzhgime dhe rindërtime kompjuterike, për të vlerësuar ndikimin e shkrirjes së akullit në gjatësinë e ditës. Shpejtësia e ngadalësimit varionte midis 0.3 dhe 1.0 milisekonda në shekull (ms/cy), midis viteve 1900 dhe 2000. Por që nga viti 2000, ndërsa shkrirja u përshpejtua, shkalla e ndryshimit u përshpejtua gjithashtu, në 1.3 ms/cy.

“Kjo normë e sotme ka të ngjarë të jetë më e lartë se në çdo kohë në mijëra vitet e fundit,” thanë studiuesit. “Parashikohet të mbetet përafërsisht në një nivel prej 1.0 ms/cy për dekadat e ardhshme, edhe nëse emetimet e gazeve serrë frenohen ashpër.” Nëse emetimet nuk reduktohen, shkalla e ngadalësimit do të rritet në 2.6 ms/cy deri në vitin 2100, duke kapërcyer baticat hënore si kontribuesi i vetëm më i madh në variacionet afatgjata në gjatësinë e ditëve, thanë ata.

Dr. Santiago Belda i Universitetit të Alicante në Spanjë, i cili nuk ishte pjesë e ekipit studiues, tha: “Ky studim është një përparim i madh, sepse konfirmon se humbja shqetësuese e akullit, që po vuajnë Groenlanda dhe Antarktida, ka një ndikim të drejtpërdrejtë në gjatësinë e ditës. Ky ndryshim në gjatësinë e ditës ndikon në mënyrë kritike jo vetëm për mënyrën se si matim kohën, por edhe për GPS dhe teknologjitë e tjera, që rregullojnë jetën tonë moderne.”/ The Guardian

Etiketa: ditekrize klimatikeToka

Lajme të lidhura

NDRYSHE

Toka rrezikon të kalojë kufirin e ngrohjes prej 1.5°C brenda tre vjetësh

19:24 : 19/06/2025
AKTUALITET

Albania 2.1 e Vini Mass/ Kullë te shtëpia e Kadaresë dhe hotel mbi Gjipe

20:44 : 06/06/2025
AKTUALITET

Ndërtesë, makina dhe biznes/ Sekuestrohen pasuritë e të dënuarit për drogë në Angli (EMRI)

10:08 : 02/06/2025
NDRYSHE

Mister i ri kozmik, astronomët zbulojnë trupin qiellor që pulson

10:22 : 29/05/2025
BOTA

VIDEO/ Dështon testi i radhës i “SpaceX”, momenti kur raketa del nga kontrolli

10:19 : 28/05/2025
AKTUALITET

Gjykata Kushtetuese rrëzon rekursin e Pëllumb Gjokës, nuk i heq sekuestron ndaj tokës në Velipojë

20:31 : 23/05/2025
Para

KPK konfirmon në detyrë prokuroren Irena Çunoti Qeleshi

TË GJITHA

Horoskopi, 29 qershor 2025/ Zbulo çfarë parashikojnë yjet për secilën shenjë

22:57 : 28/06/2025

Korriku pritet të jetë muaji më i nxehtë i dekadës së fundit

22:48 : 28/06/2025

47 vatra zjarri ditën e sotme në Shqipëri, 2 prej tyre vijojnë aktive

22:37 : 28/06/2025

Aksion në Tiranë! Makina merr përpara barrierat ndarëse dhe pemën, arratiset por i bie targa

22:22 : 28/06/2025

‘Non grata’ e Berishës/ Ish-këshilltari i Trump: Nuk ishte vendimi i duhur dhe duhet të rishihet!

22:01 : 28/06/2025

A do ketë një shkrirje mes “Nismës Thurje” dhe “Shqipëria Bëhet”? Ja si përgjigjet Shabani

21:50 : 28/06/2025

Putin: Jam i bindur se Rusia do ta fitojë luftën në Ukrainë

21:34 : 28/06/2025


RRETH NESH

Boldnews.al mbetet zgjedhja e parë për një lexues i cili kërkon të informohet me saktësi për një lajm. Misioni jonë kryesor është paanshëmëria dhe profesionalizmi dhe për këtë janë të punësuar gazetarët më të mirë në tregun mediatik.
Na kontakto: [email protected]

NA NDIQ

  • Kontakt

2025 Boldnews Dev By Techzero1.com

  • KRYESORE
  • INVESTIGIME
  • OP-ED
  • VETTING
  • AKTUALITET
  • POLITIKE
  • SPORT
    • Euro 2024
  • TE TJERA
    • PRIVACY POLICY
    • KONTAKT
    • EKONOMI
    • SHENDETI
    • SHOW BIZ
    • KULTURE
    • POLITIKE
    • KRONIKE
    • TEKNOLOGJI
    • VIDEOT KRYESORE TE DITES
    • VIDEO
    • BOLD BLOG
    • FOTOGRAFI
    • HOROSKOPI
    • NDRYSHE
    • RAJONI
    • BOTA
    • SOCIALE
  • ZGJEDHJE 2025

2025 Boldnews Dev By Techzero1.com