Provat nga mbetjet kozmike mund të tregojnë historinë e origjinës së Tokës.
Në shtator të vitit 2023, NASA më në fund mori në dorë pluhurin e asteroidit falë anijes kozmike OSIRIS-REx – dhe deri më tani, lajmet janë shumë të mira. Por në Japoni, marrja e një shkëmbi hapësinor të botës tjetër është diçka relativisht e vjetër. Agjencia hapësinore japoneze, JAXA, nisi misionin e saj të parë të mostrës së asteroidit të quajtur Hayabusa (“skifter i vogël”) rreth 20 vjet më parë dhe e përdori atë për të rikuperuar mostra që përmbajnë lëndë organike nga asteroidi Itokawa.
Megjithatë, Hayabusa nuk shkoi pa pengesa – në fakt, pothuajse nuk arriti të kapte fare një mostër asteroidi. Për fat, disa grimca u gjetën në enën e mostrës (me gjasa kanë hyrë kur anija kozmike goditi sipërfaqen e Itokawa-s) kur anija u kthye në vitin 2010. Duke dashur më shumë material asteroid sesa vetëm disa kokrra pluhuri, JAXA nisi misionin vijues Hayabusa2, me pamjet e vendosura në një objekt afër Tokës të quajtur Ryugu. Për fat të mirë, gjërat shkuan shumë më mirë këtë herë, me JAXA që mori 5.4 gram material në 2020.
Ky kampion i vogël por i fuqishëm ka qenë tashmë një thesar informacioni kozmik. Në vitin 2022, shkencëtarët konfirmuan se asteroidi përmbante aminoacide – të cilat janë blloqet ndërtuese të jetës – si dhe uracilin nukleobazi, i cili ndihmon në formimin e ARN-së. Tani, një studim i ri nga shkencëtarët në Universitetin Tohoku po merr lajmet e mira. Ekipi që qëndron pas gazetës njoftoi se, pas një hetimi intensiv, ata mund të konfirmojnë se furnizimet e Ryugu janë prova të mjaftueshme të “lëndëve organike kometare që transportohen nga hapësira në rajonin afër Tokës”, sipas një njoftimi për shtyp. Detajet e këtij zbulimi u publikuan në revistën Science Advances në fillim të këtij muaji.
Për shkak se Ryugu nuk ka atmosferë, shtresa e saj sipërfaqësore është e ekspozuar ndaj shkatërrimeve të hapësirës – kryesisht mikrometeoroideve të pluhurit kometar. Autorja kryesore Megumi Matsumoto dhe ekipi i saj zbuluan “spërkatje të shkrirjes” tepër të vogla, me përmasa vetëm 5 deri në 20 mikrometra. Këto spërkatje u formuan kur mikrometeoroidet goditën sipërfaqen e pambrojtur të Ryugut.
“Imazhet tona 3D CT dhe analizat kimike treguan se spërkatjet e shkrirjes përbëhen kryesisht nga gota silikati me boshllëqe dhe përfshirje të vogla të sulfideve sferike të hekurit,” tha Matsumoto në një deklaratë për shtyp. “Përbërjet kimike të spërkatjeve të shkrirjes sugjerojnë se silikatet hidrike të Ryugu janë përzier me pluhurin e kometës.”
Një inspektim më i afërt i këtyre “spërkatjeve të shkrirjes” zbuloi një material karbonik që ishte i ngjashëm me lëndën organike primitive. Megjithatë, meqenëse nuk është e kombinuar me azot ose oksigjen, është vetëm një përbërës i lëndës organike – jo vetë lënda organike.
“Ne propozojmë që materialet karbonike të formohen nga lënda organike e kometës nëpërmjet avullimit të substancave të paqëndrueshme, si azoti dhe oksigjeni, gjatë ngrohjes së shkaktuar nga ndikimi. Kjo sugjeron që lënda kometare u transportua në rajonin afër Tokës nga sistemi i jashtëm diellor,” shtoi Matsumoto. “Kjo lëndë organike mund të jetë farat e vogla të jetës që dikur dërgoheshin nga hapësira në Tokë.”
Megjithëse NASA nuk është aq larg në analizën e saj të mostrave nga asteroidi Bennu (ata sapo hapën enën e mostrës javën e kaluar), analizat paraprake konfirmojnë në mënyrë të ngjashme ekzistencën e karbonit dhe ujit.
Ideja se origjina e jetës fillimisht erdhi nga diku përtej lagjes sonë kozmike është shumë e vjetër, por vetëm tani shkencëtarët kanë mjetet – dhe gurët – për ta vënë në provë atë teori 2500-vjeçare.
