Punimet restauruese në Muzeun Arkeologjik të Durrësit janë ndërprerë prej më shumë se 3 muajsh.
Megjithë financimin prej 348 milion lek nga BE ndërhyrjet që filluan në nëntor 2022 nuk kanë përparuar sipas programit.
Ato pritet të rifillojnë pas një marrëveshjeje të re me firmën ndërtuese, ndërsa dorëzimi i objektit në fillim të pranverës është krejtësisht i pamundur.
Firma restauruese duhet të përballojë edhe rikrijimin e ekspozitës së periudhës së antikitetit me rreth 2,700 objekte, dhe realizimin e ekspozitës së mesjetës me sipërfaqe 560 metra katrorë, si dhe ajo e katit të tretë me sipërfaqe 280 metra katrorë.
Drejtori i Qendrës Muzeore, Alban Ramohito, tha për BIRN se tashmë ka përfunduar një godinë njëkatëshe në oborr, e cila do të shërbejë për instalimin e aparaturave elektronike të muzeut.
Punimet e brendëshme kanë hasur në disa vështirësi, duke filluar nga dyshemeja e katit të parë –shtoi Ramohito, sipas të cilit, gjithçka menaxhohet nga UNOPS dhe specialistët e Muzeut mund ta monitorojnë ecurinë e punimeve vetëm nga jashtë godinës.
Informacionet lidhur me përparimin e projektit janë mjaft të cunguara.
“Ne kemi paketuar brenda katit të parë rreth 3 mijë objekte arkeologjike, që përbënin edhe ekspozitën mjaft të vizituar, të periudhës së antikitetit deri në shekullin e 4-të të erës sonë – tha më tej drejtori Ramohito.
Objektet do të mbeten aty deri në përfundim të punimeve restauruese.
Në dhjetor të vitit 2021 Bashkimi Europian financoi një shumë prej 348 milion lek, duke ia besuar zhvillimin e projektit UNOPS (Zyrës së kombeve të Bashkuara për projekte e shërbime), me partneritetin e Ministrisë së Kulturës.
Brenda investimit parashikoheshin edhe krijimi i ekspozitave në katin e parë dhe të dytë, si dhe hapësira didaktike në katin e tretë.
Po ashtu edhe krijimi i një parku të hapur arkeologjik në oborrin e Muzeut.
Ndërkaq, mësohet se projektit që po zbatohet i mungon një hapësirë për punën studimore të arkeologëve, të atashuar prej shumë vitesh në këto mjedise.
Prof. as. dr. Brikena Shkodra tha për BIRN se “përveç një marrëveshjeje të paqartë në prill të vitit të kaluar, ende nuk ka një vendim për kthimin tonë në mjediset e Muzeut si më pare”.
Grupi prej tre arkeologësh është larguar nga Muzeu sapo filloi zbatimi i projektit, dhe megjithë kalimin e tyre nga shpërbërja e ASA (Akademia e Studimeve Albanalogjike) për në Akademinë e Shkencave ASHA asgjë nuk ndryshon – shprehet arkeologia.
“Misioni kërkimor mbetet e pandryshuar dhe fondet e objekteve arkeologjike janë pjesa kryesore e këtij misioni – tha prof Shkodra, duke shtuar se “puna jonë studimore varet shumë nga hapësira, kushtet dhe aksesi me materialin arkeologjik. Që prej një viti kjo nuk është e mundur” – shton ajo.
“Krijimi i një mjedisi didaktik leksionesh ia rrit vlerën Muzeut, por të parashikosh të gjithë katin e tretë me këtë destinacion, e konsideroj shpërdorim hapësire – tha më tej Brikena Shkodra.
Financimi i BE për monumentet në bashkinë e Durrësit filloi menjëherë pas tërmetit shkatërrimtar të 26 nëntorit 2019.
“Vitin e kaluar përfunduan restaurimet në kishën e Kepit të Rodonit, si dhe në Torrën veneciane të Durrësit – tha drejtori I Qendrës Muzeore, Alban Ramohito.
Ndërkaq vijon restaurimi i Hamamit mesjetar në bulevardin “Epidamn”, pranë qendrës së qytetit.
Restaurimi i Muzeut arkeologjik të Durrësit, më i madhi I këtij lloji në vendin tonë duket se do të vazhdojë gjatë.
Vonesat e fundit të kujtojnë situatën e krijuar gjatë restaurimit të viteve 2011 – 2014, kur investimi prej 1 milion USD nga qeveria shqiptare nuk arriti të realizojë synimet e projektit.
Që nga përurimi i muzeut në vitin 2002, vizitorët kanë shijuar vetëm objektet e antikitetit të zbuluara në Durrës.
Dy katet e tjerë vijojnë të jenë bosh, megjithë interesimin e pafund të turistëve vendas dhe të huaj.
Ndërsa Muzeu më i madh arkeologjik i vendit i mban dyert mbyllur për shkak të vonesave në zbatimin e projektit restaurues, amfiteatri antik i qytetit mikpriti vitin e kaluar 27 mijë vizitorë, ose 11 mijë më shumë se sa në vitin 2022 – përfundoi drejtori Alban Ramohito.
/Reporter.al/