Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara Antonio Guterres tha sot se ishte i shqetësuar se Rusia muajin e ardhshëm do të përfundojë një marrëveshje që lejon eksportin e sigurt të grurit dhe plehrave gjatë luftës nga tre porte ukrainase të Detit të Zi.
“Jam i shqetësuar dhe po punojmë shumë për të siguruar që do të jetë e mundur të ruhet nisma e Detit të Zi dhe në të njëjtën kohë që ne do të jemi në gjendje të vazhdojmë punën tonë për të lehtësuar eksportet ruse ,” u tha Guterres gazetarëve.
Moska po kërcënon të tërhiqet nga marrëveshja e njohur si Iniciativa e Kokrrave të Detit të Zi – e ndërmjetësuar nga Kombet e Bashkuara dhe Turqia në korrik të vitit të kaluar – nëse pengesat për dërgesat e saj të grurit dhe plehrave nuk hiqen.
Për të bindur Rusinë që të pajtohej me marrëveshjen e grurit të Detit të Zi, u nënshkrua në të njëjtën kohë një memorandum mirëkuptimi tre-vjeçar , sipas të cilit zyrtarët e OKB-së ranë dakord të ndihmonin Rusinë me eksportet e saj të ushqimit dhe plehrave.
Ndërsa eksportet ruse të ushqimit dhe plehrave nuk i nënshtrohen sanksioneve perëndimore të vendosura pas pushtimit të Ukrainës në shkurt të vitit 2022, Moska thotë se kufizimet në pagesa, zinxhiri i furnizimit dhe sigurimet kanë penguar dërgesat .
Zëvendësministri i Jashtëm Sergei Vershinin tha të shtunën se “Rusia nuk mund të jetë e kënaqur me mënyrën se si po zbatohet ky memorandum”, njoftoi agjencia e lajmeve TASS, duke cituar komentet e tij pas një takimi në Gjenevë të premten me zyrtarin për Komisioneren e Tregtisë së OKB-së Rebecca Greenspan.
Ndër kërkesat e Rusisë janë rifillimi i eksporteve të amoniakut nëpërmjet një tubacioni në portin ukrainas të Pyvtnenyi dhe rilidhja e Bankës Bujqësore Ruse (Rosselkhozbank) me sistemin ndërkombëtar të pagesave SWIFT.
Kombet e Bashkuara kanë ndihmuar në rritjen e eksporteve ruse të ushqimit dhe plehrave duke lehtësuar një fluks të qëndrueshëm të anijeve në portet e saj dhe duke ulur tarifat e mallrave dhe sigurimit , tha të premten një zëdhënës i OKB-së.