I dërguari amerikan, Gabriel Escobar, ka folur për dialogun Kosovë-Serbi, si dhe zhvillimet e djeshme në Kuvendin serb ku pati përplasje për çështjen e Kosovës dhe planin franko-gjerman. Për këtë të fundit, Escobar tha se është një udhërrëfyes i mrekullueshëm dhe se shpreson që të dyja palët e pranojnë dhe fillojnë menjëherë zbatimin e tij. Por, ai theksin e vuri te Asociacioni i komunave me shumicë serbe, për të cilin tha se duhet të zbatohet.
“Por ndërkohë, ka mjaft fusha që ekzistojnë brenda Marrëveshjes së Brukselit që mbeten të paplotësuara. Një nga më të rëndësishmet është Asociacioni i komunave me shumicë serbe”, tha ai.
Megjithatë, Escobar s’tregoi nëse pika për Asociacionin është e përfshirë në planin franko-gjerman, duke thënë se mund të zbulojë vetëm që është një dispozitë që Kosova dhe Serbia duhet të zbatojnë të gjitha marrëveshjet e kaluara. Ai pati edhe një koment për refuzimin e kryeministrit Kurti për Asociacionin, edhe pse dje ai paraqiti gjashtë kushtet për pranimin e tij.
“Sido që shkoni përpara në dialogun e lehtësuar nga BE-ja, do të keni një Asociacion [të komunave me shumicë serbe]. Prandaj them gjithmonë se do të zbatohet në një moment. E pranon ose jo qeveria aktuale në Kosovë obligimin ligjor, nuk është marrëveshje mes Kurtit dhe Serbisë. Është një marrëveshje mes Serbisë dhe Kosovës. Kjo është arsyeja pse unë vazhdoj të them se do të ndodhë. Do të jetë baza e marrëveshjes së normalizimit. Nuk mund të mos bëhet kjo”, tha Escobar.
Në pyetjen e gazetës se çka ka kaq specifike dhe urgjente tani për zbatimin e Asociacionit, Escobar përmendi dy arsye si më kryesoret.
“Ajo që është specifike dhe urgjente tani është një: gjatë një viti e gjysmë të fundit, ne kemi parë një seri konfrontimesh në rritje midis Serbisë dhe Kosovës, të gjitha të përqendruara rreth trajtimit të serbëve në veri dhe mënyrës se si ata ndërveprojnë me Qeverinë e Kosovës. Pra, një, ne duhet të thyejmë ciklin e konfrontimeve dhe konflikteve gati të dhunshme,” u përgjigj Escobar.
Faktori tjetër që e bën formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe një pikë urgjente në agjendën amerikano-europiane është lufta e vazhdueshme në Ukrainë.
“Ajo që do të na ndihmojë të zgjidhim këtë konflikt do të jenë dy gjëra, uniteti SHBA-BE dhe solidariteti i NATO-s. Pra, ne nuk mund ta harxhojmë kapacitetin e brezit tonë në konflikte brenda territorit të Europës”, tha Escobar.
Ai përsëriti se Asociacioni s’do të jetë një Republika Srpska dhe se do të jetë komplet në përputhje me ligjet e Kosovës.
“Pra tani brenda këtij konstrukti, qëndrimi ynë është që duhet të jetë diçka që nuk e shkel Kushtetutën e Kosovës, sipas ligjeve të Kosovës, që nuk krijon probleme për funksionalitetin e Kosovës. Me fjalë të tjera, asnjë model i Republika Srpska. Tani, ajo që bën, për mendimin tim, është se e ndihmon Kosovën të marrë përsipër shërbimet dhe çështjet që serbët në veri aktualisht kërkojnë nga Beogradi t’i bëjë – do të transferohej, të gjitha ato shërbime duhet të ofrohen nga Qeveria e Kosova. Dhe nëse Serbia ka ndonjë zë në të, kjo duhet të bëhet në mënyrë transparente, dhe përsëri, sipas ligjeve të Kosovës. Pra, ky është vizioni ynë. Çfarë do të bënte kjo, do t’u ofronte këtyre komunave aftësinë për të koordinuar dhe krijuar ekonomi të shkallës për gjëra të tilla si arsimi, kujdesi shëndetësor—të gjitha në gjuhën serbe—heqja e mbeturinave, shërbimet e ambulancës, llojet e gjërave që komunat tashmë i bëjnë, por ato do të jenë në gjendje të koordinohen mes tyre, për ta bërë atë të funksionojë për ta. Dhe nga mënyra, siç e bëjnë ata, duhet të jetë pa probleme. Njerëzit nuk duhet të ndiejnë ndonjë ndryshim në jetën e tyre ose ndonjë ndryshim negativ në jetën e tyre ndërsa ne ecim përpara në këtë drejtim,” tha ai.
