Përgatiti Boldnews.al
Gazeta italiane “Corriere della Sera” mbështet idenë se Perëndimi mund të ndalojë inkursionin e Rusisë kundër Ukrainës, nëpërmjet sanksioneve ekonomike dhe, sidomos, bllokimit të nisjes nga puna të gazsjellësit “Nord Stream 2”, që i lejon Moskës të shesë gaz siberian në Kontinentin e Vjetër.
***
Në 4 të mëngjesit të së Enjtes, Presidenti rus, Vladimir Putin, urdhëroi sulmin ushtarak mbi Ukrainën.
Për Perëndimin, nga Europa deri në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, i vetmi mjet për të kundërshtuar mësymjen e Moskës është vendosja e sanksioneve të rënda ekonomikë, në një kohë kur nuk mendohet të përfshihen ushtarakisht në luftime.
Kjo është arsyeja që gazsjellësi nënujor, “Nord Stream 2” 134 kilometra i gjatë, i cili ende nuk është vënë në funksion, mund të jetë arma e NATO-s për të goditur Rusinë.
Kancelari gjerman, Olaf Sholtz, pak ditë më parë, deklaroi ngrirjen e procesit të autorizimit për Nord Stream 2, një gjigand nënujor që lidh Rusinë me Gjermaninë dhe garanton transportin e gazit në Europë.
Në këtë mënyrë, u bllokua infrastruktura për të dyfishuar gazsjellësin Nord Stream 1, i cili ishte inauguruar në vitin 2011. Por, sa kushton në këto kohë lufte bllokimi i gazsjellësit që i intereson maksimalisht Vladimir Putinit, në skemën gjeopolitike?
Origjina e dy gazsjellësve
Shumëkush mendon se Gjermani luan një rol vendimtar në krizën e Ukrainës. Por, e nisim ng origjina.
Projekti “Nord Stream” është shpallur në fund të viteve ’90 dhe u mbështet nga gjerman, Gerhard Shrëder, kancelar i Gjermanisë në vitet 1998 deri në 2005. Kjo nuk duket rastësore tashmë.
Shrëder është sot anëtar i Këshillit Administrativ të “Nord Stream 2 AG”, konsorciumu që po ndjek punimet e gazsjellësit të ri. Po ashtu, ish-kancelari është anëtar i bordit të “Gazprom”, grupi rus i gazit, i kontrolluar nga Kremlini zyrtar, që është gjithashtu edhe ortak në konsorciumin e gazsjellësit të ri.
Tashmë janë ndërtuar dy gazsjellës binjakë; njëri është në funksion prej vitesh; i dyti është ndërtuar, por ende nuk ka marrë miratimin.
Punimet e dy gazsjellësve
Gazsjellësi numër 1 ishte projektuar për të qenë simbol i raporteve të mira ndërmjet Berlinit dhe Moskës. Ai nisi funksionimin në 6 Shtator 2011, ndërkohë që punimet për “Nord Stram 2” nisën në vitin 2013 dhe përfunduan në 2021.
Projekti i “gazsjellësit binjak” ka avancuar gjatë mandatit të Angela Merkel, megjithë kundërshtimin e Shtëpisë së Bardhë, e cila i frikësohej varësisë së Bashkimit Europian nga Rusia për burimet e energjisë.
Një Marrëveshje mes Berlinit dhe Uashingtonit parashikonte, jo rastësisht, që gazsjellësi do të pezullohej, në rast të veprimeve ushtarake të Rusisë kundër Ukrainës.
Me sulmin rus kundër Kievit, fati i gazsjellësit tashmë duket se është i shënuar. Që do të thotë se bllokimi i tij është një dëm i rëndësishëm për Moskën.
“Nord Stream 2”, i cili ka kushtuar 11 miliardë dollarë, është ndërtuar nga një konsorcium, me ortak maxhoritar kompaninë shtetërore ruse “Gazprom”.
Gazsjellësi 2 kalon paralel me “Nord Stream 1” , poshtë Detit Balltik dhe kalon nga bregu baltik i Rusisë deri në Greifsvald, në Gjermani.
Ai mund të transportojë 55 miliardë metra kub gaz në vit, sasi që mbulon konsumin e mbi 25 milionë familjeve. Për momentin, struktura është gati për të hyrë në funksion.
Në 29 Dhjetor 2021 përfundoi procedura “gaz-in”, mbushja e tubave me gaz.
“Gazprom-i” rus është aksioneri më i madh në projektin mbi 10 miliard euro. Në ortakërinë e “Nord Stream 2” janë edhe kompaninë gjermane “Uniper” e “Wintershall”, francezja “Engie”, anglo-hollandezja “Shell” dhe austriakia “Omv”.
Projekti po pret zhvillimet në krizën ukraniase.
Rëndësia gjeopolitike
Tashmë, projekti “Nord Stream 2” është sot arma gjeopolitike në duart e Perëndimit. Kalimi i gazsjellësit të dytë poshtë Balltikut, do t’i lejonte Rusisë që të dërgonte gaz në zemër të Kontinetit të Vjetër, duke anashkaluar Ukrainën dhe tarifat e saj të tranzitit.
Kievi, me nisjen e funksionimit të “Nord Stream 2”, do të humbasë deri në 1.5 miliardë euro në vit nga pagesat e tranzitit.
Gjermania, nga ana tjetër, me nisjen e projektit “Nord Stream 2” do të shndërrohej në një “tub strategjik” për gazin në Europë.
Nga qyteza Greifsëald, në të cilën është pika hyrëse e gazit siberian në Gjermani, nisen gjithashtu edhe disa linja të tjera të rëndësishme të transportit të gazit drejt Europës Qendrore, vendeve të Detit të Veriut dhe në drejtim të Jugut, ku bashkohen me tubat austriakë.
Problemet për Putin
Bllokimi i “Nord Stream 2”, për të cilin miratimi final pritet nga Komisioni Europian, përbën një dëm të rëndë ekonomik për Moskën, duke ndaluar shitjen e gazit të saj nëpërmjet këtij kanali.
Kremlini, deri pak ditë më parë, shpresonte që frenimi i “Nord Stream 2” të ishte i përkohshëm.
Ndërkohë, Gjermania importon rreth 40 përqind të gazit nga Rusia dhe, më shumë se njëherë, Ministria gjermane e Ekonomisë ka ngritur alarmin se rezervat e gazit në vend janë në nivele “shqetësuese”.
Lufta në Ukrainë, e cila do të shoqërohet edhe me sanksione të shpejta për Rusinë e Putinit, ka ngritur shqetësimin edhe për sipërmarrje të ndryshme, të cilat punojnë me kompani ruse.
Në ditën e parë të sulmit kundër Ukrainës, monedha ruse, Rubla, shënoi rënie të fortë në bursë, ndërsa çmimi i gazit kaloi 100 dollarë për fuçi dhe ai i gazit ka nisur “fluturimin”.
