Qeveritë e disa prej vendeve të Rajonit janë angazhuar për kthimin e shtetasve të tyre nga Afganistani, pas precipitimit të shpejtë të situatës atje dhe marrjes së pushtetit nga talebanët.
Ajo që bie në sy është fakti se ndërsa Maqedonia e Veriut, Serbia apo edhe Kosova, kanë të dhënat të sakta, ose të përafërta lidhur me numrin e shtetasve të tyre në Afganistan, më konkretisht në Kabul, të punësuar pranë organizatave të ndryshme, Shqipëria zyrtarisht nuk e di sa shqiptarë ka në Afganistan.
Ministria e Jashtme shqiptare pohoi paraditen e sotme që në Afganistan nuk ka asnjë shtetas të Republikës së Shqipërisë, por më vonë mediat raportuan mbi një vajzë, e cila punon për një prej organizatave private, e cila kishte kërkuar ndihmë pranë Ambasadës shqiptare në Turqi.
Nuk dihet nëse ky është një rast i izoluar ose jo, urojmë të jetë kështu, por shqetësues është fakti se shteti shqiptar nuk ka asnjë të dhënë mbi numrin e shqiptarëve që mund të jenë në Afganistan, të punësuar privatisht, dhe që mund të kenë nevojë evakuimin nëse nuk ua siguron organizata për të cilën punojnë.
E ndërsa shteti shqiptar ka marrë përsipër strehimin e disa qindra afganëve, bazuar në një kërkesë të SHBA, apo detyrim ndaj partnerëve, apo fundja edhe dashamirësi të shprehur nga Kryeministri Edi Rama, së pari institucionet shqiptare të drejtuara nga Rama apo të emëruarit e tij duhet të garantojnë kthimin në Shqipëri të shtetasve shqiptarë, nëse ka, por para se ta bëjnë këtë duhet të mësojnë edhe sa janë dhe ku janë.
Maqedonia e Veriut tha se po punon për të siguruar kthimin e rreth 100 shtetasve nga Afganistani, kryesisht punonjës në kompani private, duke shtuar se beson se të gjithë këta njerëz janë të sigurt tani për tani.
Ajo tha se ndërsa disa të afërm të këtyre njerëzve kishin telefonuar qeverinë, askush nuk e ka kërkuar ende ndihmën e saj për evakuimin, gjë që sugjeron që shumica e tyre do të dalin me fluturimet e organizuara nga kompanitë e tyre.
Të Dielën, Ministri i Jashtëm Bujar Osmani bisedoi me homologun e tij turk, Mevlüt Çavuşoğlu, pas së cilës ai tha se Turqia ishte e gatshme të ndihmonte me evakuimet nëse është e nevojshme. Trupat turke po ruajnë aeroportin e Kabulit.
Vetë Turqia ka numrin më të madh të të huajve në vend pas SHBA dhe është gjithashtu një nga vendet e pakta që nuk e ka mbyllur ambasadën e saj.
Të hënën, Turkish Airlines tha se një aeroplan ishte duke shkuar për në Kabul për të evakuuar 324 shtetas turq. Turqia ndërkohë ka dërguar 600 ushtarë për të mbrojtur aeroportin. Ka edhe polici dhe xhandarmëri turke në Kabul.
I ngarkuari me punë i ambasadës së Serbisë në Indi, e cila mbulon edhe Afganistanin, Sinisha Pavic, të dielën tha se asnjë shtetas serb nuk kishte kërkuar evakuim nga Afganistani, megjithëse të hënën ai tha se tre prej tyre tani duan të largohen nga vendi.
“Që nga mëngjesi, ne kemi informacione për tre nga qytetarët tanë që janë në Afganistan. Ne jemi në kontakt të përhershëm me ta dhe po punojmë për evakuimin e tyre emergjent, duke pasur parasysh situatën dramatike në Kabul, ”tha Paviç për agjencinë e lajmeve Tanjug.
Dy shtetas serbë i thanë televizionit N1 se janë në kontakt me ambasadën serbe në Indi dhe se është një shtetase tjetër femër në Kabul.
Ministria e Jashtme e Kosovës tha se kishte krijuar një numër të linjës së ndihmës (+38345492316) ku qytetarët mund të informohen për udhëzimet e evakuimit. Nuk është thënë se sa qytetarë të Kosovës janë në Afganistan.
“Qeveria e Kosovës po punon… në identifikimin e qytetarëve të Kosovës që janë atje [in Afghanistan] dhe duke ofruar ndihmë për evakuim, “tha ministria, duke shtuar:” Së bashku me partnerët tanë ndërkombëtarë, ne po përdorim të gjitha mënyrat dhe mjetet për të mundësuar një evakuim të sigurt për të gjithë. ”
Kryeministri kroat Andrej Plenkoviç tha të Dielën rreth 20 deri në 30 shtetas kroatë mbetën në Afganistan, por që punëdhënësit e tyre kishin organizuar kthimin e tyre.
Ministri i Jashtëm Gordan Grlić-Radman të hënën tha se, “evakuimi i njerëzve tanë është duke u zhvilluar”, ndërsa mediat raportuan se shtatë shtetas kroatë kishin mbërritur në Doha.
Bosnja dhe Hercegovina ka thënë se ambasada e saj në Pakistan, e cila mbulon edhe Afganistanin, ka marrë informacione për pesë shtetas në Afganistan.
Sipas informacioneve të tij, ata janë të gjithë në afërsi të aeroportit të Kabulit dhe tani për tani jeta e tyre nuk është në rrezik. Ministria e Jashtme e Bosnjës tha se këtyre qytetarëve u ishte premtuar evakuimi nga firmat e tyre.
Qeveria e Rumanisë u bëri thirrje të gjithë shtetasve të mbetur të kthehen në shtëpi të Premten e kaluar. Rreth 60 rumunë besohet se janë ende në vend. Qeveria nuk ka lëshuar asnjë azhurnim që atëherë, ose nuk ka zbuluar ndonjë plan për kthimin e tyre të sigurt.
Ministria e Jashtme e Malit të Zi tha të hënën se asnjë shtetas malazez nuk kishte kërkuar ndihmë për evakuim nga Afganistani. Ai tha se kushdo që ka nevojë për ndihmë duhet të kontaktojë ambasadën serbe në Delhi. Bullgaria dhe Shqipëria nuk kanë lëshuar asnjë informacion mbi evakuimin e mundshëm të qytetarëve të mbetur nga Afganistani.