Nga Andi Bushati
Kohët e fundit e kam provuar shpesh që në biseda me njerëz jo shumë të informuar për atë që ndodh, gjysëm me provokim dhe gjysëm për testim, t’iu hap temën e vdekjeve nga Covid-19, që u mbajtën të fshehura.
Sa herë që kam mëtuar ta bëj, aq më shumë jam befasuar.
“A, ha edhe këtë e shpike”, më tha një pedagog, ndjekës i rregullt i lajmeve të mbrëmjes në TV, që ka po të njëjtin merak për të qenë i lidhur me ralitetin, me atë që motivon shumicën e gocave të bllokut për të rifilluar palestërën para plazhit. “Paske marrë fund, qenke bërë idhtar i teorive konspirative”, më ironizoi një bankier, tepër mainstream për të menduar me kokën e tij. “Deri këtu të ka çuar inati me Ramën…mirë patronazhistët, po edhe fshehjen e të vdekurve do na shisni tani”, më qesëndisi një i njohur socialist, që bën çdo përpjekje për tu pranuar edhe si rilindas.
Sa herë që, në të tilla mjedise, kam provuar ta bëj këtë sfidë, po aq shpesh kam vënë re njerëz të bezdisur në konfortin e asaj që kanë vendosur të besojnë, një lloj indiference përçmuese për të vënë në pikpyetje ‘të vërtetat” mbizotëruese që iu kanë ngulur në tru, një lloj dorëzimi intelektual për të menduar përtej asaj që iu thuhet.
Deri më tani askush nuk ka arritur të ma plasë në sy, por jam i sigurtë që shumë prej tyre më kanë shikuar si një lloj të marri që ngjall keqardhje, që përjeton makthe dhe thur fantazi, në të cilat çifti Edi Rama dhe Ogerta Manastirliu luajnë rolin e varrmihësit, që në fshehtësi dhe errësirrë gropos kufomat e sapo dala nga spitali infektiv, pasi kanë vënë vartësit e tyre të fallcifikojnë çertifikatat e vdekjes dhe të fshijnë ish të sëmurët nga regjistrat e gjendjes civile.
E di që si ata edhe shumë të tjerë kanë pasur reagime të ngjashme kur dikush i ka folur për manipulimin që bëri qeveria me numrin e atyre që humbën jetën si pasojë e përballjes me pandeminë. “Nuk mund të arrihet deri këtu”; “Nuk mund të bëhet politikë dhe me vdekjet”; “Nuk mund të njollosen deri në këtë pikë heronjtë tanë me bluza të bardha”, kanë qenë mendimet më të përhapura.
Në fakt, duke hequr mënjëanë këto ekzagjerime, asgjë e tillë nuk ka ndodhur. Askush nuk ka varrosur kufoma në fshehtësi. Askush nuk ka fshehur vdekjet si të tilla. Manipulimi është bërë më i thjeshtë. Për dikë që vdiste në spitalin Covid 1, kartelën e shkruanin si jetë e humbur nga ndalimi i zemrës. Për një tjetër shkaku gjendej tek mosfunksionimi i mushkrive. Pra, mashtrimi nuk qe trashanik, askush nuk groposte askënd në varreza masive, pa djeninë e familjarëve, miqve, komshijve. Theshtë i ndryshonin një detaj të vogël burokratik, në pashaportën që do ta përcillte në botën tjetër.
Por, ky ndryshim aspak thelbësor në hendekun e madh mes jetës dhe vdekjes, kishte rëndësi të madhe për të shërbyer si tulla e parë në lartësimin e ngrehinës të historisë së suksesit në luftën ndaj pandemisë. Ai qe i domosdoshëm për të përdorur pastaj slloganet se ne qenkeshim më mirë se Italia apo Gjermania dhe se shqiptarët duhet ti uleshin në gjunjë liderit të aftë e zemërmadh që shpëtoi me mijra jetë, falë menaxhimit personal që i bëri kësaj flame.
Për këdo që kërkon të kuptojë, kjo fabul tashmë ka rënë. Një shkrim i shkëlqyer i koleges Ornela Liperi në “Monitor”, i mbështetur në të dhënat e Eurostat, tregon se pandemia ka bërë kërdinë në këtë vend. Shifra e jetëve të humbura, që deri më tani zyrtarisht nuk i kalon 2500-tat në një vit e gjysëm pandemi, është realisht katër herë më e madhe. Jo vetëm kaq, por duke analizuar vdekjet e tepërta në raport me mesataren vjetore të mëparshme, Shqipëria i ka ato dyfish më të larta, sesa vendet që renditen më keq në Europë për numrin e jetëve të humbura gjatë periudhës së Covid- 19.
E pra, nuk ka më diskutim mbi vërtetësinë e përrallave me histori suksesi, në një vend ku vdekja qëndroi e ulur këmbëkryeq më shumë se në ç’do vend tjetër në kontinent.
Megjithëatë, sot kjo e vërtetë nuk ka më aq peshë pasi pushteti e përdoi fabulën e tij për qëllimin që iu desh: për ta vënë në funksion të zgjedhjeve dhe për të thirrur me gojën plot se “njeriu që shpëtoi jetë” e meriton edhe një mandat të tretë.
Por, nëse ajo nuk është më e rëndësishme për qëllimet politike të ditës, nëse e ka humbur vlerën për zhbalancimin e peshores ekektorale, kjo histori manipulimi na shërben shumë për të kuptuar atë që ka ndodhur. Jo në lidhje me pandeminë, por në lidhje me pushtetin autokratik dhe demokracinë.
Të gjithë ata të cilët më shohin të habitur sa herë i provokoj me temën tabu për fshehjen e numrit të të vdekurve, nuk janë thjeshtë “idiotët e dobishëm” mbi supet e pafajshme të të cilëve e ka më të lehtë të ngrihet ç’do rregjim. Për debilizimin masiv të tyre është punuar gjatë dhe në mënyrë perfide. Në shërbim të kësaj strategjie për shpëlarjen e truve janë vënë të gjitha ingranazhet dhe mediat e sistemit, që sa herë dikush iu fliste për çertifikata mortore të manipuluara, fillonin sulmet histerike se po përbalteshin mjekët, që sa herë dikush u tregonte pamundësinë e të vdekurtit në një spital Covid, jo nga virusi, të hidheshin në fyt për manipulim politik të një çështjeje shëndetësore.
Pushtetit të rilindjes i duhet njohur një meritë. Ai i është përshtatur më mirë se të gjithë, periudhës së post të vërtetave. Me të gjitha mjetet që ka në dorë, me kontrollin ndaj medias, me berjen e personaliteteve publike, me friksimin dhe dekurajimin e profesionistëve ai ka bërë, që një pjesë e mirë e popullsisë, të arrijë ti besojë fakteve alternative që prodhon vetë.
Prandaj ne nuk duhet të çuditemi aspak që vazhdon të ketë trushpëlarë, që s’duan ta besojnë se është fshehur numri i të vdekurve, ashtu sikurse tashmë kanë harruar se ka ekzistuar Saimir Tahiri, grabitja me letra amerikane te unaza, apo oferta e pakërkuar për ngritjen e një teatri të ri.
Makineria e pushtetit ka bërë gjithçka që ata të pllaquriten në rehatinë e budallallëkut të tyre. Një pjesë e madhe e tyre janë votues të Rilindjes, madje edhe pa i kërcënuar me patronazhistë apo pa iu blerë votën me para. Ata janë shpirtrat e vdekur nga virusi “post-truth” që shpërndau në këtë vend Edi Rama. /Lapsi.al
