Shkencëtarët në Europë besojnë se ata mund të kenë gjetur shkakun e mpiksjes së gjakut në trurin e një numri të vogël të njerëzve që kanë marrë vaksinën e koronavirusit Oxford-AstraZeneca.
Përdorimi i saj u pezullua nga shumë shtete të BE pas zbulimit të rreth 30 rasteve të trombozës së venës së sinusit cerebral (CSVT).
Pezullimet erdhën ndërsa autoritetet kërkuan të vërtetonin nëse kishte ndonjë provë që lidhte mpiksjet direkt me vaksinën.
AstraZeneca tha se të dhënat e saj sugjeruan që mpiksjet po ndodhnin me një normë më të ulët midis marrësve të vaksinave sesa në të gjithë popullsinë e Europës si një e tërë, me mpiksjet që ndodhin në më pak se një në çdo 2 milion njerëz të vaksinuar.
Tani dy ekipe, në Gjermani dhe Norvegji, thonë se ekziston mundësia që vaksina, në rrethana shumë të rralla, të shkaktojë që sistemi imunitar të sulmojë trombocitet e trupit të trupit, duke çuar potencialisht në trashje dhe shkaktimin e mpiksjes.
Por ata shtuan se ende nuk ka prova përfundimtare se vaksina është e rrezikshme dhe se zhvillimi gjithashtu mund të ndodhë natyrshëm.
Rregullatorët e shëndetit të BE dhe MB kanë thënë që vaksina është e sigurt për t’u përdorur dhe asnjë nga gjetjet e ekipit nuk është rishikuar ende nga kolegët.
Ekipet, nga Spitali Universitar Oslo dhe Universiteti Greifswald në Gjermani, thonë se antitrupat e krijuar nga trupi pas marrjes së vaksinës mund të gabojnë trombocitet në gjak për një infeksion, duke i sulmuar ata dhe duke bërë që trupi të krijojë më shumë trombocite, duke shkaktuar mpiksje.
Efekte të ngjashme janë vërejtur tek pacientët që marrin ilaçe të tjera, përfshirë heparinën, e cila shkakton një gjendje mpiksje të quajtur trombocitopeni të shkaktuar nga heparin (HIT).
Ekipi i Greifswald ekzaminoi nëntë raste të mpiksjes pas vaksinimit, shtatë prej të cilëve u gjet se kishin CSVT. Testet treguan se katër kishin nivele të ngritura të trombociteve në gjak, të ngjashme me ata që vuanin nga HIT.
Një kampion prej 20 personash të vaksinuar, të cilët nuk zhvilluan mpiksje, ndërkohë, tregoi nivele normale të trombociteve.
Ekipi tha se do të paraqiste gjetjet e tij në revistën mjekësore britanike The Lancet së shpejti dhe këshilloi cilindo që vuri re mavijosje, ënjtje, marrje mendsh ose dhimbje koke pas marrjes së vaksinës AstraZeneca të kërkojë këshilla mjekësore pasi të gjitha ato simptoma u përjetuan nga ata që vazhduan të zhvillohen mpiksjet.
Prof. Pal Andre Holme i Spitalit Universitar të Oslos i tha gazetës norvegjeze VG se ekipi i tij kishte gjetur një model të ngjashëm, megjithëse me një madhësi më të vogël të mostrës sesa ekipi i Greifswald.
“Teoria jonë është se kjo është një përgjigje e fortë imune që ka shumë të ngjarë të vijë pas vaksinës,” tha ai. “Nuk ka asgjë tjetër përveç vaksinës që mund të shpjegojë këtë përgjigje imune”.
Franca, Italia dhe Gjermania që atëherë kanë rifilluar përdorimin e vaksinës, por ajo mbetet e pezulluar në Norvegji, Danimarkë dhe Suedi.
Kanadaja pezulloi përdorimin e saj tek njerëzit nën moshën 55 vjeç nga frika e mpiksjes së gjakut. Ajo ende nuk është aprovuar në SH.B.A.