Frank Luntz është anketues republikan. Disa ditë para zgjedhjeve të 3 nëntorit, ai tha se karriera e tij do të merrte fund nëse parashikimet e tij për rezultatin dilnin të gabuara.
Pas zgjedheve, zoti Luntz tha se rezultatet ishin shkatërrimtare për industrinë e tij.
“Sondazhet ishin shumë keq këtë herë, shumë çorientuese dhe nuk e di arsyen“, thotë Elaine Kamarck e Institutit Brookings.
Më 2016, sondazhet zgjedhore të shteteve dolën mjaft të pasakta, pasi nxorrën demokraten Hillary Klinton fituese në shtete që i mori Donald Trump. Analizuesit e sondazheve dështuan në llogaritjen e nivelit të arsimimit të votuesve duke nënvlerësuar mbështetësit e bardhë e të paarsimuar të zotit Trump.
Nënvlerësimi i mbështetjes së zotit Trump
Në vitin 2016 anketuesit I pranuan mangësitë dhe thanë se do të ketë përmirësime në sondazhet e zgjedhjeve të 2020s. Por edhe këtë herë duket se nuk ishte llogaritur mirë mbështetja për zotin Trump.
“Disa mbështetës të Donald Trumpit, që jo domosdoshmërisht janë republikanë, vazhdimisht refuzojnë të marrin pjesë në anketa”, thotë Charles Franklin, drejtor i qendrës së sondazheve në Shkollën Juridike të Universitetit Marquette në Uiskonsin.
Në vitin 2016, sondazhet e Universitetit Marquette i dhanë zonjës Klinton një epërsi prej gjashtë pikësh në Uiskonsin, shtet ky që zoti Trump e fitoi me një për qind.
“Këtë herë ishim të saktë për fituesin, dallimi në përqindje është 3 ose 4 varësisht nga pjesëmarrja”, shpjegon zoti Franklin.
Zoti Biden fitoi në Uiskonsin me 20 mijë vota, me një dallim prej 0.63 për qind ndaj rivalit Trump. Universiteti Marquette nxorri zotin Biden në epërsi prej 5 për qind ndaj zotit Trump, në sondazhet e publikuara një javë para zgjedhjeve.
Shtetet kryesore ku dallimi i rezultateve nga sondazhet është me 5 ose më shumë se 5 për qind më tepër janë Uiskonsin (7 për qind), Ajova (7), Florida (6), Miçigan (5), Ohajo (5) dhe Teksas (5). Zoti Trump, përveçse në Miçigan, doli fitues në katër shtete tjera.
Pritshmëri joreale?
Nate Silver, kryeredaktor i “FiveThirtyEight”, një ueb faqe që analizon të dhënat e sondazheve, nuk mbështet zërat që thonë se sondazhet ishin gabim, duke thënë se ato qëlluan me saktësi 48 nga 50 shtete si dhe përcaktuan me sukses fituesin e kolegjit elektoral dhe votës popullore, Joe Biden.
Në çdo sondazh egzistojnë mundësi për gabime. Mënyra e realizmit të sondazheve për zgjedhjet presidenciale krijon mundësi gabimi prej 3 ose 4 për qind.
“Sondazhet nxitën pritshmëri të mëdha tek demokratët”, thotë Bill Schneider, profesor në Universitetin George Mason.
Zoti Schneider, analist politik i televizionit CNN, tha se demokratët dolën më keq sesa ishin parashikuar.
Ekspertët tregojnë se një shkak tjetër i gabimeve në sondazhe është mungesa e gatishmërisë së njerëzve që t’u përgjigjen telefonatave për anketa. Ata thonë se mbështetësit e demokratëve u përgjigjen më shumë pyetjeve krahasuar me republikanët./VOA/