Nga KlodianTomorri
Në katër muajt e parë të vitit, të ardhurat në buxhetin e shtetit ishin 130 milionë euro më pak se e njëjta periudhë e vitit të kaluar. E gjithë rënia e të ardhurave ka shkuar në deficit, për shkak edhe të rritjes së shpenzimeve për mbrotjen sociale si pagat e luftës, bonusi dhe ndihma ekonomike.
Të gjitha këto ishin të pritshme e madje edhe optimale. Kjo pasi si rënia e të ardhurave ashtu dhe rritja e shpenzimeve për mbrojtjen sociale u diktuan nga politika në funksion të mbrotjes së shëndetit publik.
Por pas kësaj fillon anormalja. Në mes të gjithë kësaj situate, qeveria dhe bashkia fillimisht prishin teatrin. Më pas thonë, që teatrin do ta ndërtojmë po ashtu si ishte, por në një vend tjetër.
Supozojme se teatri idem që do të ndërtohet ne një vend tjetër do të kushtojë 10 milionë euro. Kjo shifër është e pambështetur në asnjë dokument apo preventiv, por thjesht shërben për efekt ilustrimi.
Ekonomikisht ndodhin këto efekte. Qytetarët paguajnë 10 milione euro ose cilado qoftë kostoja për të patur një teater ashtu sic e kishin para se ta shembte qeveria. Dmth hap një gropë, pastaj e mbush prapë me dhe.
Irracionaliteti vazhdon më tej. Për tokën publike ku ishte teatri, qeveria do të vendosë një nga dy zgjidhjet e mëposhtëme.
1- E shet
2- Ndërton nje vepër tjetër publike.
Ne të dy rastet ka dëm ekonomik. Në rastin e parë, atë të shitjes, qytetarët zhvishen nga pronësia e një aseti publik. Dëmi për qytetarët qëndron në faktin se edhe sikur toka ku ishte teatri të shitej me vlerë tregu, përfitimi publik neto do të ishte shumë më i vogël. Saktësisht cmim shitje- koston e teatrit të ri- koston e tokës ku do të ndërtohet teatri i ri.
Ne rastin e dyte, ate te ndertimit te nje vepre tjeter publike ne token ku ishte teatri, demi do te ishte serish kostoja e teatrit te ri. Sepse ne vend qe te shpenzonte vetem per ndertimin e vepres publike, buxheti tani do te shpenzoje, jo vetem per vepren publike, por edhe per ndertimin e teatrit te ri, identik si ai qe u shemb.
Pra ne cdo skenar qytetaret dhe buxheti do te kene dem. Kjo eshte e sigurte. Nga ana tjeter ekziston nje risk shume i madh. Toka publike ku ishte teatri te tjetersohet nga privatet me nje cmim nen vleren e tregut. Sigurisht permes marifeteve qe ndodhin rendom, ne prokurimet apo ankandet publike.
Ne fund lind nje pyetje. Cila eshte logjika e te gjithe kesaj dhe ke interes maksimizon qeveria?