Simptomat e Covid-19 ndryshojnë shumë, dhe testimi i pakët në shumë vende do të thotë që shumë njerëz mund të kenë pasur tashmë koronavirusin pa marrë një diagnozë pozitive. A është e mundur të zbulohet dhe si duhet të silleni nëse mendoni se mund të keni qenë të infektuar?
A ka ndonjë mënyrë për të ditur nëse dikush ka pasur Covid-19 në të kaluarën?
Dr William Hillmann: Testet e antitrupave janë duke u zhvilluar, por ende nuk janë në përdorim të përhapur klinik. Testimi i antitrupave do të na lejonte të kontrollonim mostrat e gjakut për antitrupat kundër koronavirusit për të treguar nëse dikush e ka pasur atë. Unë, dhe mendoj shumë të tjerë, mezi presin që ata të bëhen të disponueshëm.
A mund ta kem kaluar dhe të mos kem pasur simptoma?
Hillmann: Koronavirus në të vërtetë ka një spektër të konsiderueshëm të simptomave, nga njerëz që janë plotësisht asimptomatikë dhe nuk do ta kishin idenë se ato i kanë ato te njerëzit me simptoma shumë të buta, – te njerëzit me më shumë simptoma të ngjashme me gripin – ethet e larta, dhimbjet e muskujve, gulçim dhe kollë. Humbja e ndijimit dhe shijes janë gjithashtu simptoma. Njerëzit me sëmundje të rënda, të cilët ne po i shohim në spital me dështim të frymëmarrjes kërkojnë kujdes mjekësor.
Është e pamundur tani për të thënë se cila është përhapja e vërtetë e sëmundjes në SH.B.A. pasi jemi duke u dhënë përparësi testimeve për njerëzit që janë të sëmurë ose në spital ose që janë punëtorë të kujdesit shëndetësor. Ne nuk po bëjmë testime të gjera që Koreja e Jugut dhe disa vende evropiane kanë bërë për të pasur një rezultat se sa njerëz janë asimptomatikë ose kanë simptoma të tilla minimale që ia atribuojnë zakonisht alergjive ose diçkaje tjetër.
A mund të prekesh nga personat asimptomatikë?
Hillmann: Një pjesë e konsiderueshme e njerëzve që janë plotësisht asimptomatikë janë ngjitës për një pjesë të kohës. Ne thjesht nuk e dimë [për sa kohë], sepse nuk kemi llojin e testimeve në dispozicion për të kontrolluar për infeksione asimptomatike.
Kur njerëzit janë simptomatikë, ata janë ngjitës. Një ose dy ditë para se të bëhen simptomatike, ka të ngjarë të jenë ngjitës gjithashtu.
A duhet të sillet dikush ndryshe nëse mendon, por nuk e di me siguri, se ata tashmë e kanë pasur virusin?
Dr David Buchholz: Të gjithë ne duhet të jemi shembuj të mirë. Të gjithë duhet të ruajmë distancën sociale.
Hillmann: Meqenëse nuk ka asnjë mënyrë të vërtetë për të ditur në këtë pikë se kush mund ta ketë pasur atë, përveç nëse jeni simptomatik, unë thjesht do të veproja sikur të mos e kishit pasur atë. Vazhdoni të bëni të gjitha ato gjëra që ne duhet të bëjmë të gjithë në këtë pikë: distancimi social dhe higjena e duarve. Unë mendoj se veshja e maskave në publik është një rekomandim i arsyeshëm bazuar në atë që dimë në lidhje me spektrin e gjerë të simptomave, dhe faktin që njerëzit mund të jenë asimptomatikë dhe ende mund të përhapin virusin.
Nëse mendoj se mund ta kem pasur, a kam ndonjë detyrim etik t’u tregoj njerëzve me të cilët kam kontaktuar? Edhe nëse në të vërtetë mund të ketë qenë një i ftohtë?
Buchholz: Do të bëja, absolutisht. Unë jetoj në Neë York dhe virusi ka qenë këtu para se ta dinim. Pra, anëtarëve të familjes dhe miqve të ngushtë, persona me të cilët punoj pranë do i paralajmëroja, veçanërisht nëse do të isha në 14 ditët e fundit. Nëse do të kishin kaluar më shumë se 14 ditë, ata do të ishin sëmurë deri tani nëse do të kishin ekspozim të konsiderueshëm.
Hillmann:Varet nga çdo individ për atë që ata mendojnë se është e drejtë. Me rritjen e infeksionit që po shohim në vende si Neë York, nëse ishit simptomatikë në një moment, por nuk u testuat, dhe keni qenë në kontakt të ngushtë me dikë, mendoj se duhet t’i thoni.
Nëse e kam pasur, a mund ta marr përsëri?
Buchholz: Nuk ka asnjë provë që dikush e ka marrë atë më shumë se një herë. Dikush me një sistem imunitar normal që mund të reagojë ndaj virusit dhe të bëhet më i mirë duhet të ketë imunitet për mjaft kohë, të paktën një vit, nëse jo gjatë gjithë jetës.
Ka pasur raporte nga Kina që sugjerojnë se njerëzit janë duke rezultuar pozitiv për Covid-19 për herë të dytë. Shumica e shkencëtarëve mendojnë se është një çështje rreth pasaktësisë së testimit dhe jo që njerëzit kanë dy raste të veçanta të sëmundjes. / The Guardian – Bota.al
