Eksperti i simulimit kompjuterik, Nikolas Popper thotë se distancimi social është ende shumë i nevojshëm për të shënuar kthesën në rritjen e pandemisë së koronavirusit, ndonëse sipas tij po shkohet në një rrafshim të lehtë. Si e tregojnë modelet e simulimit kompjuterik atë.
STANDARD: Modeli tregon se masat e qeverisë dhanë rezultat. A mund të jepni numra?
POPPER: Kur Covid-19 filloi të përhapet kishim dyfishim të numrit të të sëmurëve brenda dy deri në 2.5 ditë, tani jemi në katër deri në gjashtë ditë. Ky është një sukses i parë i vogël. Por kërkohet kujdes. Nëse i lehtësojmë masat e ndalimit shumë shpejt dhe pa kujdes shifrat mund të rriten prapë. Ndaj në çdo rast, duhet të vazhdohet me distancimin shoqëror. Numri i rasteve të reja vazhdon të rritet.
STANDARD: Nëse shihni një efekt tani, cilat masa mund të bazohemi?
POPPER: Mjekët dhe virologët flasin për një periudhë inkubacioni midis 2 dhe 14 ditësh, me një akumulim prej pesë ditësh. Numri i infeksioneve që po ndodhin do të thotë se: Personat që dalin pozitivë janë prekur rreth pesë ditë më parë. Pra, nëse numri i të infektuave bie krahasuar me ditët e mëparshme, masat e javës së kaluar kanë dhënë rezultat. Por ne shohim që numrat ende po rriten. Ne kemi akoma një rrugë të gjatë përpara nga të qenët në gjendje për të pasur një pamje të qartë. Na duhet të vazhdojmë të rrafshojmë kurbën e rritjes eksponenciale. Kjo kërkon qëndrueshmëri. Do t’i shohim ndryshimet në javët e ardhshme.
STANDARD: Pra, nuk mund të flisni për një prirje pozitive?
POPPER: Ka nisur një ndryshim. Le të mendojmë se çfarë ndodh kur dyfishohen rastet pas 2.5 ditësh dhe le të supozojmë se janë 5000 njerëz të prekur. Pra, pas 2.5 ditësh bëhen 10,000, pas 2.5 ditë tjera bëhen 20,000, dhe më tej 40,000. Përbën një ndryshim i madh nëse dyfishimi ndadh ja pas 2.5 por pas pesë ditësh. Do të thotë se të sëmurët pas pesë ditësh përgjysmohen.
STANDARD: Strategjia e ndalimeve synon që të mos mbingarkohet sistemi shëndetësor dhe të parandalohet një situatë si ajo në Itali?
POPPER: Sigurisht. Ne duhet të vonojmë përhapjen e virusit në popullatë dhe veçanërisht në grupin e atyre që janë më të prekshëm – të moshuarit dhe njerëzit me sëmundje të mëparshme. Dhe nga ana tjetër krijon siguri për raste veçanërisht të vështira. Dhe po ashtu krijion mundësimin për ngritjen e qendrave alternative të trajtimit. Ne gjithashtu duhet të monitorojmë numrin e pacientëve me kujdes intensiv, pasi rritja e tyre mund të jetë problem për çdo sistem shëndetësor.
STANDARD: Tani po bëhen më shumë testime. Ky ndoshta është një parakusht për të njohur sëmundjen dhe frenuar atë. Pse nuk u bënë më shumë testime më parë?
POPPER: Sigurisht, si një person i numrave edhe unë dua më shumë testime. Por më duhet të theksoj gjithashtu se unë jam një matematikan dhe jo dikush që zhvillon teste çdo ditë. Duhet t’i vendosemi në vendin e tyre. A mund ta imagjinoj se sa burime të pakta ka? Mjetet e testimit dhe mundësitë laboratorike janë natyrisht të kufizuara.
STANDARD: Çfarë u thoni njerëzve që pyesin: kur do mund të kthehemi në normalitet?
POPPER: Sigurisht që të gjithë po presim kthimin në rrethana normale. Fatkeqësisht kjo nuk mund të ndodhë për momentin. Me të parë e me të bërë. Kjo do të thotë se bëhet fjalë për një vlerësim të vazhdueshëm të masave, në të njëjtën kohë që kërkimet për ilaçe dhe vaksina po vazhdojnë. Se sa do të zgjasë do të varet nga angazhimi i secilit prej nesh. Sa më shumë qëndrojmë në shtëpi dhe nuk e infektojmë njëri-tjetrin, aq më shpejt situata do të qetësohet dhe aq më shpejt shpresojmë që masat e ndalimeve të zvogëlohen. Sado që kjo është një detyrë shumë e vështirë. /DER STANDART