Nga Erald Kapri
Largimi nga Franca u kthye në një aventurë e vërtetë dhe fati ndihmoi familjen mbretëtore shqiptare të kapte anijen e fundit për në Britani, bashkë me 2 mijë pasagjerë të tjerë. Për mëse dy javë, mbretërorët shqiptarë përjetuan blicin ushtarak famëkeq gjerman. Gazeta “The Daily Mail” do t’i kushtonte një reportazh largimit dramatik të anijës së fundit nga Franca duke intervistuar një pasagjere, znj Toogood e cila hipi në anije bashkë me Mbretin Zog. Anija kishte urdhër të priste një kontigjent të fundit pasagjerësh, mes të cilëve edhe ambasadorin Britanik në Francë, Ronald Campbell, gjë që e ndihmoi familjen Mbretërore të arrinte në kohë.
Zonja Toogood tregonte se mjegulla shpëtoi anijen nga bombardimi i sigurtë teksa kishte numëruar mbi 30 avionë armiq që fluturonin mbi kokat e tyre pa mundur që t’i diktonin. Asnjë pasagjeri nuk iu lejuan valixhe me vete pasi anija ishte tejmbushur, por për familjen mbretërore shqiptare kapiteni mbylli njërin sy.
Një rol thelbësor në shpëtimin e Mbretit Zog në anije bashkë me valixhet e tij të florinjta, luajti Ian Flaming, shkrimtari Britanik, krijuesi i personazhit më të njohur të Shërbimeve Sekrete, Agjenti 007, James Bond. Para se të bëhej shkrimtari më i njohur britanik, Flaming ishte pjesë e Shërbimeve Sekrete të Marinës Mbretërore dhe në Francë kishte mision të shoqëronte personelin e Ambasadës Britanike drejt bregdetit për t’i shpëtuar kapjes nga gjermanët.
Gjithnjë është spekuluar për rolin që ka pasur shkrimtari i talentuar britanik në vendosjen e Mbretit Zog në Londër, por së fundmi në biografitë e tij është saktësuar se Flaming ishte vendimtar në shpëtimin e familjes mbretërore shqiptare në anijen e fundit. Veçanërisht ai u kujdes që mos t’i hidhnin në det bagazhet e ndaluara. Tri biografët e Flaming (John Pearson, Bruce A. Rosenberg dhe Donald Mçormick) citojnë shkrimtarin mbi aventurën e tij si agjent në Francë, dhe evidentojnë ngjarjen e pazakontë me monarkun shqiptar. Për shkak të pozitës në Marinën Mbretërore, Agjenti Flaming luajti rolin e vendimmarësit në evakuimin e mbi 2 mijë personave. Ai dha urdhër që askush të mos merrte me vete në anije më shumë se ç’mund të mbanin në duar, pavarësisht protestave të udhëtarëve. Në mol mbeti një seri makinash e pasurish të mëdha të cilat do të binin më pas në duart e gjermanëve.
Në momentet e fundit, kur anija po bëhej gati të nisej, u dëgjua motorri i një barke tek afrohej pranë. E tejmbushur me valixhe, e gjitha dukej si një skenë teatri në akt dramatik. Flaming u interesua personalisht për këtë barkë, dhe vuri re se mbante në bord Mbretin Zog, familjen e tij dhe një mal me valixhe, përfshirë edhe xhevahirët e kurorës shqiptare. Shkrimtari u kujdes menjëherë që familja mbretërore të zinte vend në kuvertë, me gjithë bagazhet e tyre. Flaming kujton se në shikimin e fundit nga bregu francez pyeti veten se “Çfarë gëzimi për gjermanët që do kapin makinën mbretërore të Zogut dhe gjithë ato makina Bentleys të braktisura nga shtetasit britanikë”. Në fakt, Mbreti Zog u kujdes që asnjë makinë apo send me vlerë të mos binte në duart e gjermanëve.
(Pjesëz nga libri që pritet të botohet së shpejti)