Nga Boldnews.al
Vit pas viti Tirana mban rekord, është i pari në Europë, po “ecën” me ritme të shpejta drejt mbytjes së qytetarëve të saj në mënyrë të ngadaltë, për shkak të ndotjes së madhe. Në një studim të detajuar, të certifikuar dhe shkencor nga “Numbeo”, (portali më i madh evropian i të dhënave mbi cilësinë e jetës), thuhet se ndotja në Tiranë është më e lartë në gjashtë mujorin e 2019-s, duke shënuar 83.72 pikë, nga 82.8 që përllogaritej në fillim të këtij viti.
Numbeo vlerëson se për gjashtë mujorin e këtij viti Tirana është kryeqyteti më i ndotur i Europës dhe i treti si qytet, pasi në vend të parë renditet Tetova në Maqedoni dhe Chelyabinsk në Rusi.
Po çfarë ka bërë që në Tiranë këtë 6-mujor të shtohet edhe më shumë ndotja e ajrit? Asgjë e vëçantë, fabrikë kimikatesh nuk është ndërtuar, lëvizja e automjeteve është në të njëjta shifra si më parë, por ka vetëm një arsye, ai është ndërtimi. Lejet e shumta të ndërtimit të dhëna për pallate, kulla dhe objekte të tjera shërbimi e ka rritur ndjeshëm nivelin e ndotjes.
Janë rreth 3 milionë metra katrorë ndërtim për vitin e kaluar privat dhe publik që ka zaptuar kryeqytetin. Kjo batërdi ka vijuar në ritme edhe më të larrta për 6-mujorin e parë të këtij viti, çka rezulton edhe në studimimin e “Numbeo”, duke u përkeqësuar me disa pikë, krahasuar edhe më një vit më parë të së njëjtës periudhë.
Makinëritë e rënda që përdoren në ndërtim, lëvizjet e shumta në shërbim të objekteve që po ngrihen, ia kanë bllokuar edhe më shumë “fytin” Tiranës. Padyshim që kryeqyteti ynë ka pasur në vijim ndotje, por në vend që të përmirësohet cilësia e ajrit, ajo po shkon edhe më shumë në humnerën e madhe, që po nxin jo vetëm pamjen por edhe jetën e qytetarëve, vëçanërisht fëmijëve.
Ekspertët mjedisorë theksojnë se ka pasur mbjellje pemësh dhe kjo duhet të përkthehej në përmirësim të nivelit të ndotjes, por faktet që tregojnë se ndotja po përkeqësohet lidhet kryesisht me lejet e shumta të ndërtimit, të cilat për pasojë zaptojnë edhe më shumë ajrin.
Ndotja ka pasoja mjaft të rënda sidomos për pacientët që kanë probleme me rrugët e frymëmarrjes, por për shkak të nivelit tepër të lartë të “zhulit industrial” që të gjithë rrezikojnë. Por propaganda e bashkisë tregon një tjetër jetë virtuale, atë të pemëve të mbjella apo të rrugëve të vijëzuara. Kjo nuk vlen asgjë para ndotjes masive, që bota na e sjell të gatshëm, por reagim qytetar këtu nuk ka.
Vetë Erion Veliaj në postimet e fundit nxjerr policë bashkiakë që shpëtojnë një mace të ngjitur në pemë, hedh foto për vijëzime rrugësh, bën kronika për kapakë pusetash, por nuk gjen qoftë edhe një reagim të shkurtër për ndotjen masive të Tiranës. Shkaku mbetet kryesisht lejet e ndërtimit, ku oligarkët e pallateve dhe kullave punojnë ditë e natë me makineri të tonazhit të lartë për të ngritur sa më parë bizneset e tyre. Për ta nuk ka asnjë kriter, pasi “fermanin” për të ndërtuar dhe lënë pas ndotje e kanë marrë nga kryebashkiaku i Tiranës.
Pas Tiranës, kryeqyteti i dytë më i ndotur i Europës është Shkupi. Sipas të dhënave të publikuara nga Numbeo, indeksi i ndotjes në Shkup shënoi 82.6. Por, ndryshe nga Tirana, indeksi i ndotjes në Shkup nuk ka pësuar ndryshime gjatë pjesës së parë të viti. Qyteti më pak i ndotur i Europës, sipas vlerësimit të Numbeos është Helsinki, kryeqyteti i Finlandës, i cili ka shënuar për 6-mujorin e 2019-s vetëm 12.4 pikë në indeksin e ndotjes.