Nga Boldnews.al
Viti 2018 shënoi numrin më minimal të rasteve të zyrtarëve në shkelje së ligjit “Për dekriminalizimin” në 3 vitet e ekzistencës së tij.
Në bazë të statistikave zyrtare rezulton se Prokuroria e Përgjithshme, institucioni kyç në zbatimin e këtij ligji, ka përcjellë pranë Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ) vetëm 1 rast gjatë të gjithë vitit të kaluar.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, në një përgjigje zyrtare drejtuar “Boldnews.al”, deklaron se “numri i subjekteve që ka përcjellë Prokuroria e Përgjithshme, pas verifikimeve të nisura prej saj kryesisht për vitin 2018 apo me kërkesë të KQZ-së, për të cilat është konstatuar shkelja e ligjit është 1 rast, për të cilin KQZ është shprehur me vendimin nr. 20, dt. 16.04.2018”.
“Boldnews.al” verifikoi rastin konkret dhe konstatoi se, nëpërmjet këtij vendimi nuk është lejuar emërimi i një anëtari të Këshillit Bashkiak në Mirditë, për shkak të problemeve ligjore.
Gjithësesi ky rast është shumë pak, krahasuar me pritshmëritë në zbatimin e ligjit “Për dekriminalizimin”. Ai u miratua në vitin 2015, si një iniciativë e Partisë Demokratike në opozitë, me qëllim pastrimin e Parlamentit dhe administratës së lartë publike nga të zgjedhur apo zyrtarë me të shkuar kriminale.
Partia Socialiste në maxhorancë, pavarësisht rezistencës së saj, u detyrua të pranojë miratimin e ligjit “Për dekriminalizimin”, pas ndërhyrjes së partnerëve ndërkombëtarë.
Pak muaj pas hyrjes në fuqi të ligjit, rezultat ishin pozitive. Për shkak të “Dekriminalizimit”, gjatë viti 2016, humbën mandatin disa deputetë të Kuvendit të Shqipërisë, drejtues të pushtetit lokal, si edhe një numër i madh zyrtarësh në nivele të ndryshme të administratës.
Trendi pozitiv i goditjes së ligjit u ruajt edhe gjatë vitit 2017. Në Rezolutën për aktivitetin e Prokurorisë së Përgjithshme për vitin 2017, miratuar në mesin e vitit 2018, Parlamenti i Shqipërisë kontaton se “…për 252 subjekte ka rezultuar se kanë deklaruar të dhëna të pavërteta/të rreme në formular..”.
Po në të njëjtën rezolutë, Kuvendi i Shqipërisë kërkon nga Prokuroria e Përgjithshme që gjatë vitit 2018 “të ndjekë në vazhdimësi rastet që lidhen me ligjin ‘Për Dekriminalizimin’, me qëllim sigurimin e pastërtisë së figurës së punonjësve publikë…”.
Përkundër kërkesës së Parlamentit, Prokuroria e Përgjithshme ka qenë thuajse inekzistente gjatë vitit 2018, të paktën në verifikimin e zyrtarëve të zgjedhur në pushtetin qëndror apo lokal.
KQZ, në përgjigje të një kërkese dërguar në mënyrë elektronike nga “Boldnews.al”, deklaron se “Nuk ka asnjë rast për të cilët KQZ ka kërkuar verifikim të thelluar në Prokurorinë e Përgjithshme gjatë vitit 2018”.
Gjithashtu, KQZ konstaton edhe një problematikë në komunikimin ndërmjet institucioneve.
“Për një rast të vetëm, KQZ ka kërkuar gjatë vitit 2018 informacion shtesë nga Prokuroria e Përgjithshme, në lidhje me rezultatet e thelluara të dërguar në vitin 2017, por ky informacion nuk na është vënë ende në dispozicion”.
Ligji për “Dekriminalizimin” ngarkon institucionet kushtetuese, KQZ dhe Prokurorinë e Përgjithshme detyrën për të kryer verifikimin e zyrtarëve publikë, lidhur me të shkuarën e tyre.
Në bazë të këtij ligji, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, kryen verifikimet paraprake për zyrtarët e zgjedhur. Në rastet kur e konsideron të nevojshme, KQZ kërkon verifikim të thelluar nga Prokuroria e Përgjithshme, institucioni i vetëm që mund të komunikojë me autoritetet e huaja gjyqësore.
Nga ana tjetër, ligji parashikon që Prokuroria e Përgjithshme të kryejë verifikimet në bazë të kërkesave të institucioneve të ngarkuara me ligj për verifikim paraprak. Por, ligji e ngarkon Prokurorinë që të kryejë verifikime edhe me iniciativë të tij.
Për vitin 2018, KQZ deklaron se ka kryer 76 verifikime, ndërkohë që ka vendosur ndërprerjen e mandatit për dy deputetë, rezultatet e të cilëve u përcollën nga Prokuroria e Përgjithshme në vitin 2017, si edhe largimin nga detyra të dy anëtarë këshillash bashkiakë.
Ndërkohë, Prokuroria e Përgjithshme nuk ka kthyer përgjigje mbi një kërkesë zyrtare për statistika lidhur me zbatimin e ligjit për “Dekriminalizimin”, të dërguar në rrugë elektronike nga “Boldnews.al” pak muaj më parë.