Dy ministra të rëndësishëm të qeverisë “Rama”, Arben Ahmetaj dhe Etilda Gjonaj, kanë vendosur të godasin rëndë profesionistët e lirë të përmbaruesve privatë, duke marrë një qëndrim të kundërt edhe me parimet ndërkombëtare.
Një udhëzim, i firmosur në mungesë të plotë transparence nga dyshja Ahmeta-Gjonaj, ka vendosur uljen e ndjeshme të tarifave që përfitojnë përmbaruesit privatë për shërbimet e tyre. Ky vendim shkon në favor të lobit të bankave të nivelit të dytë, të cilat kanë arritur të “bindin” ministrant për të shkatërruar sistemin e përmbaruesve privatë.
Diskutimet për tarifat e përmbaruesve privatë kanë nisur në pranverën e vitit 2018. Dhoma Kombëtare e Përmbaruesve Privatë ka qenë pjesëmarrës aktivë në diskutimet si për ndryshimet ligjore për këtë shërbim të posaçëm, në kuadër të Reformës në Drejtësi, po ashtu edhe për sistemin e tarifimit.
Në më shumë se një rast, Dhoma Kombëtare e Përmbaruesve Privatë ka kundërshtuar draft-udhëzimet për uljen e tarifave për shërbimin e tyre, si edhe ka denoncuar ndërhyrjet abuzive të disa bankave të nivelit të dytë, të cilët kanë përdorur të gjithë “arsenalin” e tyre për të sfumuar rolin e përmbaruesve.
Në krah të Përmbaruesve Private shqiptarë është vendosur edhe Unioni Ndërkombëtar i Përmbaruesve Gjyqësorë Privatë. Presidenti i Unionit, Marc Shmitz, në një letër drejtuar ministrit të Financave, Arben Ahmetaj dhe Ministres së Drejtësisë, Etilda Gjonaj, në mesin e Gushtit 2018, ka renditur një seri rekomandimesh dhe zgjidhjes së debatit ndërmjet qeverisë e përmbaruesve shqiptarë, bazuar në praktikat më të mira ndërkombëtare, të njohura edhe nga Bashkimi Europian.
Në letrën e tij, Shmitz shprehet, ndër të tjera: “…Fatkeqësisht, duket sikur Qeveria dhe Dhoma Kombëtare e Përmbaruesve Gjyqësorë Privatë ndajnë mendime të ndryshme. Ne sugjerojmë me bindje që kjo situatë ku, ushtruesit e profesionit të përmbaruesit dhe aktorët qeveritarë ndahen nga një hendek mosmarrëveshje në lidhje me një akt nënligjor, duhet të zgjidhet me diskutime, mirëkuptim dhe bashkëpunim…”.
Më tej, Unioni Ndërkombëtar i Përmbaruesve shprehet i gatshëm që të luajë rolin e “arbitrit” ndërmjet palëve shqiptare, me qëllim gjetjen e zgjidhjeve më të mira. “…Unioni Ndërkombëtar (UIHJ) është i gatshëm të jetë promotori dhe ofruesi i zgjidhjeve ligjore mbështetur në parimet Europiane. Ne mundemi të vëmë në dispozicionin tuaj të gjitha instrumentet akademike, shkencore, por edhe krahasuese statistikore mbështetur në përvojën e mbi 90 shteteve. UIHJ ka një marrëdhënie të gjatë bashkëpunimi me organizatat ndërkombëtare si Banka Botërore, UNCITRAL-i, Fondi Monetar Ndërkombëtar, Komisioni Europian dhe Konferenca e Hagës mbi të Drejtën Ndërkombëtare Private. Ne jemi anëtar aktiv i këtyre organizatave dhe kemi marrë pjesë e bashkëpunuar me këto organizata në projekte të reformave ligjore në fushën e ekzekutimit të detyrueshëm në shumë shtete. Këto reforma ligjore përfshijnë dhe vendosjen e një sistemi të qëndrueshëm tarifor për përmbaruesit gjyqësorë”.
Pra, duket qartë që aktorë ndërkombëtarë kanë pasur vullnetin e plotë për t’u siguruar autoriteteve shqiptare një ekspertizë të thelluar. Për më tepër, kjo ekspertizë është e bazuar edhe në dokumenta ndërshtetërorë, të pranuar edhe nga Shqipëria. Unioni Ndërkombëtar i Përmbaruesve Privatë, nëpërmjet presidentit të tij, i kujton ministrave Ahmetaj e Gjonaj edhe detyrimet që ka shteti shqiptarë përballë akteve shumëpalëshe.
“Parimet e Kodit Global të Ekzekutimit të Detyrueshëm dhe vetë ky dokument i prezantuar më 6 Qershor 2015- shprehet presidenti i UIHJ, Shmitz,- janë pranuar gjerësisht nga të gjitha organizatat, përfshirë Bankën Botërore, dhe është një nga dokumentet e përshëndetura nga Këshilli i Europës dhe Komisioni Europian sa i përket profesionit të përmbaruesit gjyqësor. Ky dokument është prezantuar edhe në Shqipëri nga ish Presidentja e UIHJ-së, znj. Françoise Andrieux”.
Në vijim, kreu i Përmbaruesve Privatë Botërorë rithekson angazhimin e tij për të ndihmuar autoritetet shqiptare. “Sa i përket debatit aktual mbi tarifat e shërbimit përmbarimor privat, ne mund të ofrojmë gjithë përvojën tonë që mbështetet në materiale studimore dhe statistikore të shteteve të Europës por edhe të rajonit, apo sistemeve përmbarimore që përafrohen me atë të Shqipërisë”.
Kjo letër e detajuar, e shoqëruar edhe me një Manual që aplikohet në të gjithë vendet e Bashkimit Europian, i janë vënë në dispozicion ministrave Ahmetaj dhe Gjonaj në dt. 20 Gusht 2018.
Por, i gjithë investimi i Unionit të Përmbaruesve Ndërkombëtarë nuk është marrë aspak parasysh nga dy ministrat, të cilët, vetëm një javë më pas, në dt. 29 Gusht 2018, kanë nënshkruar Udhëzimin që rrëzon sistemin aktual të tarifimit, duke cënuar rëndë profesionin e lirë të Përmbaruesit Privat Gjyqësor.
Ky Udhëzim, nga ana tjetër, shkon në drejtim tërësisht të kundërt me standartet ndërkombëtare, të njohura nga Bashkimi Europian, strukturë ku qeveria “Rama” flet përditë se dëshiron të integrojë vendin.