Nga Klodian Tomorri
“Me mire nje varr ne Kolumbi se sa nje qeli ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes,”. Ky ishte slogani i boseve kolumbian te droges, kur qeveria amerikane nisi luften ndaj tyre.
Ne vitet 1980, kartelet kolumbiane krijuan nje organizate te quajtur “Los Extraditables”. Kreu i organizates ishte Juan Pablo Escobar Gaviria, ndersa qellimi i saj ishte te parandalonte ekstradimin ne Kolumbi ne nivel Kushtetues.
Me pak fjale, kartelet e droges ne Kolumbi donin te ndryshonin Kushtetuten per te futur aty nje nen ku te thuhej specifikisht: Ndalohet ekstradimi i shtetasve kolumbiane.
Ne fillim Los Extraditables nisi si fushate sensibilizimi per te bindur shoqerine kolumbiane qe te mbeshteste ndalimin e ekstradimit. Per kete kartelet filluan te paguanin artikuj neper gazeta dhe madje te nxirrnin njerez publike qe te flisnin kunder ekstradimeve.
Por megjithese shpenzuan miliarda dollare, serish kartelet nuk arriten te korruptonin qeverine dhe Parlamentin. Pasi deshtuan te kapnin shtetit kaluam ne metodat e dhunshme.
Ne nentor te vitit 1985 Escobar urdheroi supm te armatosur kunder Gjykates Supreme te Kolumbise duke vrare gjysmen e gjyqtareve. Ky ishte akti i pare i nje vale te tmerrshme dhune, ku trafikantet vrisnin njerez te pafajshem per te nenshtruar qeverine qe te miratonte ndalimin e ekstradimeve.
Pas qindra atentateve ku mbeten te vrare mijera njerez, ne vitin 1991, fiks 10 vjet pas fillimit te luftes, parlamenti kolumbian e miratoi ndalimin e ekstradimeve. Jo ne nivel kushtetues, por me ligj.
Ajo qe kartelet me te fuqishme te droges ne histori e moren vetem pas 10 viteve lufte te pergjakshme dhe miliardave dollare te shpenzuara, ne Shqiperi qenka bere ne menyren me te sofistikuar. Madje ne nivel kushtetues. Pa zhurme, pa asnje efekt anesor.
Erdhi dita qe edhe Escobari po duket diletant.