Nga Lulzim Omuri
Dogmat teologjike, librat e shenjtë, këshillat dhe udhëzimet e profetëve por edhe të dijetarëve të shquar, Kushtetuta dhe postulatet shkencore predikojnë se jeta e individit është e shenjtë dhe e paçmueshme. Kurrsesi nuk mund të ketë një çmim vlerësues apo matës për jetën. Por nëse ajo humbet, arsyeja mund të jetë çmimi i saj.
Para pak ditësh ishim dëshmitarë të një ngjarje të frikshme, që hyri pa trokitur në çdo familje shqiptare. Aida bashkë me foshnjën humbën jetën ndërsa rendnin për jetë dyerve të spitaleve. Aty ku të gjithë shkojnë për të shpëtuar jetë, ajo fatkeqe humbi veten dhe foshnjën e saj. Për një javë u trajtua në media të shkruar e vizive. U analizua në emisione, në editoriale deri dhe në kafenetë e vrarjes së kohës me fjalë boshe pa produkt. “Shoqëria jonë” vendosi, që fajin e kishte sistemi dhe se ky “sistem“ do të rregullohet, por Aida dhe jeta e re nuk janë më.
Nuk dëshiroj të futem në analiza mjekësore dhe as të vendos gishtin mbi personelin mjekësor. Por dikush duhej të reagonte dhe të mbante përgjegjësi. Dikush duhej të jepte dorëheqjen për të treguar se ka akoma shpresë, për të treguar se akoma ka humanizëm, për të provuar se ka akoma njerëz dhe jo vetëm sistem. Por JO, asnjë nuk reagoi, asnjë nuk doli jashtë sistemit. Ditë pas dite media prodhon lajme të reja dhe Aida do futet në faqet e harresës derisa një Aidë tjetër do të zërë titujt e parë të gazetës. Dhe kjo gjë do të përsëritet pafundësisht, derisa Aida e rradhës të jetë e sistemit dhe jo nga jashtë.
Ende pa u zbehur ky lajm, zë rend kronika e radhës. Biznesmeni libanezo-amerikan Faad Mitri, dhunohet duke parë vdekjen me sy hapur shumë pranë kryeqytetit të vendit që do të investonte, Shqipëri. Nëse në ndonjë vend tjetër do të ishte njeri i respektuar si sipërmarrës për nivelin e investimit që po kryente, ne zgjodhëm shkopin e bejsbollit dhe i treguam rrugën! Ai u rrah në mënyrën më barbare duke i thyer çdo kockë të mundshme. Rezultati? Biznesmeni u largua menjëherë bashkë me investimin e tij prej 450 milion dollar duke avulluar plot 1200 vende pune e njëkohësisht e nxin imazhin e vendit në botën e biznesit dhe jo vetëm. Sepse nuk patëm mundësinë t’i krijonim sigurinë e nevojshme, madje as sigurinë fizike. Ka mundësi që sistemi nuk funksionoi, përsëri.
Nuk mjafton me kaq. Shoqëria duhej të dëgjonte dhimbjen e rradhës. Këtë herë një maturant u nis për shkollë dhe përfundoi në reanimacion. Një zënkë në Facebook për pak sa s’i mori jetën. Ku është siguria në shkolla? Vallë një jetë kushton sa paga e një roje? Si mund të mendojë një prind për shkollimin e fëmijës dhe arritjeve të rezultateve, nëse ai nuk gëzon atë më thelbësoren, sigurinë e jetës. Ka mundësi që sistemi nuk funksionoi.
Dhe saga e jetës vazhdon me miratimin e ligjit për importin e plehrave. Ironi, të importosh mbetje në Shqipëri! Të gjithë jemi dëshmitarë të gjendjes së ambientit që na rrethon dhe për ndotjen e mjedisit në vendin tonë i cili është në përmasa katastrofale duke kryesuar me Tiranën që është një katastrofë ekologjike. Sipas indeksit që tregon ndotjen në qytetet europiane Tirana renditet qyteti i katërt më i ndotur në Evropë. Paaftësisë së menaxhimit të prodhimit të brendshëm i shtohet edhe importi tashmë.
Një anë tjetër e medaljes është kategoria e mbetjeve, që do të importohen. Ndërkohë që jetojmë në një vend ku mungon infrastruktura dhe burimet njerëzore për kontrollin e ushqimeve, do krijojmë atë të kontrollit të plehrave? Dhe historia do të vazhdojë. Problemet që do të lindin nga implementimi i këtyre vendimeve antikombëtare do të konsiderohen probleme sistemi!
Këto sisteme duhet të funksionojnë që jeta të marrë vlerën e saj. Që mos të ketë humbje jetësh të tjera dyerve të spitaleve. Shteti të prodhojë sigurinë në Shqipëri. Prindi të jetë i sigurtë për fëmijën që e përcjell për në shkollë a gjetiu. Vendi ynë të importojë turizëm, investitor dhe jo mbetje. Duhet të funksionojnë sistemet që ky vend të bëhet i jetueshëm dhe jeta të mos ketë çmim!