Kongresi i 10-të i Partisë së Punës së Shqipërisë (12 qershor 1991) qe kthyer në skenë debati, mes mbështetësve të Enver Hoxhës dhe atyre që donin parti të ‘re’. Përplasja shkoi deri në fizike.
Pat qenë shkrimtari Agolli, që kundërshtoi raportin e kongresit dhe vlerësimet për Hoxhën. Ai mbajti një fjalim që ende sot kujtohet si fjalimi që transformoi PPSHnë. Dritëro Agolli e goditi hapur diktatorin dhe simbolin udhëheqës të PPSH, për çka kur doli prej fjalimit ai u prit nga turma me fjalët: gjak”, “varje në litar”, “pushkatim”.
Vetë Agolli pat treguar se për të shkruar atë fjalim qe izoluar 24 orë. “Ju ma vërtetuat mendimin tim të fshehur në vetvete, se Partia e Punës nuk rinovohet.
Bërtitjet tuaja jashtë çdo civilizimi dhe jashtë çdo kohe të qytetëruar, janë pasqyrë e një partie që është shtrirë në shtrat dhe po jep shpirt. Kur dikush jep shpirt, të tjerët bërtasin”, u tha Dritëroi atyre më pas. Atëkohë, dy veta e mbështetën: Servet Pëllumbi e Moikom Zeqo. Në një intervistë për “GSH”, ishkreu u Kuvendit, Pëllumbi tregon njohjen me Agollin, sot kur ai përcillet për në banesën e fundit.
Si do ta mbani mend Dritëroin?
Dritëro Agolli është emblema e letërsisë shqiptare, klasik i letërsisë, njeriu më i dashur për lexuesit shqiptarë, në të njëjtën e kohë, me fjalët më të mira do ta karakterizoja edhe si politikan. Fjala e tij në Kongresin e 10të të Partisë së Punës luajti një rol jashtëzakonisht të rëndësishëm për transformimin e partisë dhe për lindjen e Partisë Socialiste. Më tej, ai vazhdimisht ka qenë pranë PS, me konceptet e tija reformatore, me ndërhyrjet e tija të mençura. Luajti një rol të rëndësishëm për reformimin e Partisë Socialiste, por edhe të krejt shoqërisë shqiptare. Ai do të mbahet mend jo vetëm si shkrimtar i madh, por edhe si politikan i urtë, i mençur, i saktë, i drejtë dhe i dashur për popullin.
Sa i takon transformimit të Partisë së Punës në PS, çfarë kërkoi ai atëherë?
Pa dashur t’u hyjmë hollësirave, sepse nuk është momenti të flasim për partinë, po unë mund të them që fjala e tij luajti rol vendimtar për t’i dhënë ndryshim, për ta mbyllur kapitullin e Partisë së Punës dhe për të lindur Partinë Socialiste.
Prej sa kohësh e njihni ju Dritëroin dhe a e keni takuar kohët e fundit?
Unë e kam pasur mik, bashkëpunëtor në shumë raste në parti edhe si deputet. Kam pasur njohje të gjatë me të që në San Peterburg, kur ishim studentë. E kam njohur që atje. Ai ishte deri në dy vjet me mua, pra ishim së bashku. Kemi qenë për gjithë atë kohë në të njëjtin universitet e në të njëjtin konvikt me të dhe kam përshtypjet më të mira, sepse që atëherë, ai ishte një poet i njohur, jo vetëm student, por edhe shkrimtar. Ai na mblidhte dhe na lexonte vjershat e tija, pra në këtë kuptim, kujtimet dhe përshtypjet personale janë mjaft të mira me të ndër vite.
Miqësia juaj vijoi edhe në Shqipëri, çfarë mbani mend nga këshillat e tij?
Miqësia me të, vijoi edhe në Shqipëri, mbasi u kthyem nga studimet. Kam pasur vazhdimisht kontakte shumë miqësore, shumë bresëlënëse në vite. Jam këshilluar gjithnjë me të. Ishte një nga këshilltarët më të mirë dhe më të urtë.
Kur ju ka këshilluar më shumë?
Gjithnjë jam këshilluar me të, por sidomos gjatë kohës që unë drejtoja Partinë Socialiste, në kohën kur kryetari Fatos Nano ishte në burg. (Gazeta Shqiptare)
