OSBE/ODIHR në fund të raportit final për zgjedhjet e 25 prillit ka dhënë disa rekomandime për Shqipërinë.
OSBE kërkon që të rishikohet kuadri ligjor i procesit zgjedhor, por jo të bëhet me një process të hapur, gjithpërfshirës konsultimi mes palëve dhe të miratohet para zgjedhjeve të ardhshme.
Po ashtu kërkohet më shumë përpjekje në çështjet e blerjeve të votave si nga agjencitë e zbatimit të ligjit dhe nga qytetarët.
Nga ana tjetër OSBE ka identifikuar problemin e të dhënave personale që u zbulua në këto zgjedhje dhe kërkon që ato duhet të jenë të sigurta.
Një tjetër pikë që duhet rishikuar sipas OSBE është pragu 1% për kandidatët e pavarur në mënyrë që të ketë mundësi të barabarta për të gjithë.
PJESE NGA RAPORTI I OSBE/ODIHR
XVI REKOMANDIME
Këto rekomandime, siç përmbahen në të gjithë tekstin, ofrohen me qëllim që të përmirësohet edhe më tej zhvillimi i zgjedhjeve në Shqipëri dhe për të mbështetur përpjekjet për t’i sjellë ato plotësisht në përputhje me OSBE-në angazhimet dhe detyrimet dhe standardet e tjera ndërkombëtare për zgjedhjet demokratike. Këto rekomandime duhet të lexohen së bashku me rekomandimet e kaluara të ODIHR-it që nuk janë lexuar ende. ODIHR është gati të ndihmojë autoritetet e Shqipërisë për të përmirësuar më tej zgjedhjet procesin dhe adresimin e rekomandimeve të përfshira në këtë dhe raportet e mëparshme.146
REKOMANDIMET PRIORITARE
Kuadri ligjor ka nevojë për rishikim të mëtejshëm për të adresuar ODIHR-in dhe Komisionin e Venecias rekomandimet dhe një numër paqartësish dhe mospërputhjesh. Ndryshimet në ligj duhet të paraprihet nga një proces i hapur dhe gjithëpërfshirës i konsultimit, dhe të miratohet para tjetrit zgjedhjet.
Shteti duhet të garantojë të drejtën për një zgjedhje të lirë dhe të fshehtë. Çdo formë presioni për tu zbuluar nëse dhe si njerëzit kanë votuar duhet të parandalohen.
Agjencitë e zbatimit të ligjit duhet të intensifikojnë përpjekjet për të identifikuar, hetuar dhe ndjekur penalisht çështjet e blerja e votës. Qytetarët duhet të inkurajohen të raportojnë dhe të japin prova të çdo blerje votash ose presion.
Shqipëria duhet të sigurojë sigurinë e të dhënave personale të qytetarëve. Institucionet përkatëse duhet të hetojë dhe sanksionojë plotësisht çdo shkelje që ndikon në besimin e publikut në zgjedhjet
145 ODIHR LEOM ishte në dijeni të shtatë ankesave të paraqitura në KSHC midis 29 prillit dhe 4 majit kundër
Gjobat e Komisionerit. Në të gjitha këto raste, KSHC-ja bëri të pavlefshme vendimet e Komisionerit për vendosjen e sanksioneve për shkak të mungesës së një mundësie objektive të KZAZ-ve në fjalë për të finalizuar rezultatet duke pasur parasysh materialet përkatëse nuk u dorëzuan nga VNV në kohë.
146 Në paragrafin 25 të Dokumentit të OSBE-së në Stamboll të vitit 1999, Shtetet pjesëmarrëse të OSBE-së u zotuan “të ndiqnin menjëherë vlerësimin dhe rekomandimet e zgjedhjeve të ODIHR-it ”. Ndjekja e rekomandimeve paraprake është vlerësuar nga ODIHR LEOM si vijon: rekomandimet 5, 8, 18 dhe 20 nga raporti përfundimtar i ODIHR-it për
Zgjedhjet lokale të 2019 (Raporti Përfundimtar i 2019), rekomandimet 11, 13, 14, 22 dhe 23 nga raporti përfundimtar i ODIHR
Zgjedhjet parlamentare 2017 (Raporti Përfundimtar 2017) dhe rekomandimet 19 dhe 21 nga raporti përfundimtar i ODIHR-it në zgjedhjet lokale 2015 (Raporti Përfundimtar 2015) janë zbatuar plotësisht. Rekomandimet 1, 4, 6, 11 dhe 13 nga
Raporti Përfundimtar i vitit 2019, Rekomandimi 1 nga Raporti Përfundimtar i vitit 2017 dhe Rekomandimet 3, 6, 11, 12, 16, 18 dhe
23 nga Raporti Përfundimtar i 2015 janë zbatuar kryesisht. Rekomandimet 2, 3, 7, 12 dhe 15 nga Finalja e 2019
Raporti, rekomandimet 2, 3, 4, 8, 10, 12, 16, 19 dhe 21 nga Raporti Përfundimtar i vitit 2017, dhe 1, 2, 8, 10, 14, 17 dhe 20 nga Raporti Përfundimtar i 2015 janë zbatuar pjesërisht. Shikoni gjithashtu bazën e të dhënave të rekomandimeve elektorale të ODIHR-it.
Republika e Shqipërisë Faqe: 27
Zgjedhjet Parlamentare, 25 Prill 2021
Raporti Përfundimtar i Misionit të Vëzhgimit të Zgjedhjeve të ODIHR-it
Legjislacioni duhet të ndryshohet për të siguruar që mediat janë në gjendje të mbulojnë në mënyrë të pavarur aktivitetet e garuesit zgjedhorë me synimin për të kufizuar përdorimin e përmbajtjes së prodhuar nga partia në lajme.