Nga Ilir Kalemaj
Zgjedhjet parlamentare të 2021-shit çuan drejt debateve të përsëritura, por edhe të pashterrshme mbi shitblerjen e votës, mbi deformimin e vullnetit të votuesve, mbi shkrirjen e kufijve mes administratës publike dhe asaj zgjedhore, mbi paaftësinë dhe mungesën e vullnetit për të organizuar më në fund zgjedhje plotësisht të lira dhe të ndershme.
Pushteti humbi dhe shansin e radhës për të tejkaluar veten ndërsa Shqipëria për të përfunduar tranzicionin. Pritja e shtetit të së drejtës dhe demokracisë së konsoliduar i shëmbëllen gjithnjë e më tepër pritjes së Godosë së Beketit. Një pritje që ska fund kurrë ngjashëm me paralelizmin që bëri Rama për pritjen e Shqipërisë për hapjen e negociatave me BE-në ndonëse në atë rast përgjegjësia është minimalisht e dyanshme.
Përtej zhurmës që do të vazhdojë, mosbesimit që do të thellohet mes palëve, kapitalit social që do të vijojë të zbehet, mosbesimit në institucione që do minojë akoma më tepër ndarjen dhe kontrollin mes pushteteve, elefanti në dhomë ngelet mungesa e qenësishme e standarteve demokratike. Mungon aftësia për të pranuar rregullat e lojës, për të garantuar fushëveprimi për kundërshtarin i cili vijon të konsiderohet si armik që duhet asgjësuar, për të kaluar nga loja me shumatore zero ku fitorja e njërës palë sjell automatikisht humbjen e tjetrit drejt një balance të drejtë që garanton të fituarit e diçkaje nga secila palë në garë, ku bashkëpunimi të jetë jo për interesa meskine por për të lejuar kushtet për garë të ndershme.
Natyrisht problemet që u hasën në këto palë zgjedhje tejkalojnë klasën politike. Patjetër që ofertës do t’i paraprijë kërkesa. Nëse dikush shet votën dhe sakrifikon katër vitet e ardhshme për një fitim mediokër momental kjo është jo vetëm sjellje aspak racionale, por dëmprurësë përtej fatit të individit në fjalë apo familjes së tij biologjike. Sikundër ka thënë me të drejtë Xhon Kenedi “padija e një votuesi në një demokraci e dëmton sigurinë e të gjithëve”.
Kultura politike e munguar, mungesa e informacionit dhe aftësia për sintezë e kombinuar me skamjen prodhojnë rezultate të tilla ku për herë të dytë gjithë pushtetet i dhurohen njërës palë. Natyrisht edhe për shkak të deformimeve që sjell një sistem elektoral që deformon vullnetin e votuesve dhe mbyt demokracinë në djep. Por edhe për shkak të gabimeve strategjike të opozitës apo mungesës së konsistencës së verbit dhe aksionit të saj politik në mjaft raste. Por me këtë të fundit do të merremi në shkrimin e radhës ku përtej analizës së simptomave do ofrojmë dhe disa receta se si mund të kurohen disa nga plagët aktuale dhe mbi të gjitha se çfarë duhet bërë për të fituar betejat e ardhshme.