Reaktori numër 4 në termocentralin e Çernobilit në Ukrainë është rizgjuar duke shkaktuar një shqetësim të madh pas 35 vitesh nga shpërthimi i tij. Bëhet me dije se në këtë reaktor është regjistruar një aktivitet i papritur, duke “ngritur në këmbë” shkencëtarët ukrainës për të përcaktuar nëse këto reagime do të përfundojnë vetë apo do të duhet një ndërhyrje për të shmangur një aksident tjetër.
“Është si prush në një barbeceu“, tha Neil Hyatt, kimisti i materialeve bërthamore në Universitetin e Sheffield.
“Sensorët po monitorojnë një numër në rritje të neutroneve, një sinjal i një ndarjeje”, tha Anatoli Doroshenko i Institutit për Sigurinë e Termocentraleve Bërthamore në Kiev.
Numri i neutroneve vazhdon të rritet ngadalë, një shenjë kjo që do të duhen vite për të kuptuar se si të ndërhyhet.
Spektri i copëtimit, ose kriticitetit të vetë-qëndrueshëm, në rrënojat bërthamore ka ndjekur prej kohësh Çernobilin. Kur një pjesë e bërthamës së reaktorit të Njësisë Katër u shkrinë më 26 Prill 1986, shufrat e karburantit të uraniumit, veshja e tyre e zirkonit, shufrat e kontrollit të grafitit dhe rëra u hodhën në bërthamë në përpjekje për të shuar zjarrin u shkrinë së bashku në një lavë.
Ai derdhej në dhomat e bodrumit të sallës së reaktorit dhe ngurtësohej në formacione të quajtura materiale që përmbajnë karburant (FCM), të cilat janë të ngarkuara me rreth 170 tonë uranium të rrezatuar – 95% të karburantit origjinal.