Nga Fisnik Biba
Nuk e di sa nga ju e njohin regjisorin Luis Buñuel. Ka qenë një mendje e hollë dhe e shpenguar që me gjasë e ka shtyrë mjeshtërinë e filmit, në shekullin e kaluar, kah majat e saj. Ndër filmat e bukur e të veçantë të tij, gjithmonë kam pasur më përzemër filmin me titullin: Le fantôme de la liberté. Fantazma e lirisë.
Po mendoja se do duhej ta jepnin këtë film në ditët që vijnë të gjitha kanalet në televizor. Madje, ta përsëritnin atë gjer në mërzi. Filmi, që s’është veçse një lamsh i madh pa fund e krye, ku përmbysën krejt normat dhe rregullat e jetesës, do jetë pak i vështirë për t’u kuptuar. Regjisori qé shprehur se gjatë xhirimit të tij, në vitin 1974, ish dëfryer më shumë se kurrëherë tjetër. Por nuk është aspak një film veç për të qeshur.
Në një skenë clou të filmit, një vrasës, që kish gjuajtur me armë mbi kalimtarë nga një rrokaqiell duke vrarë disa të pafajshëm, po pret vendimin në sallën e gjyqit. Sapo i lexohet dënimi me vdekje, atij i hiqen prangat, ndez një cigare dhe shkon shkujdesur drejt daljes. Nuk mungojnë njerëzit përreth, avokatë e policë, ta përgëzojnë për dënimin. Madje ka dhe një grumbull vajzash që e presin në fund të shkallëve, si me padurim, për të marrë një autograf prej tij.
Një botë pra e përmbysur, ku njerzit të shtrëngojnë dorën në shenjë nderimi kur ti merr dënimin me vdekje. Një gjë që tingullon si: Të lumtë Zotëri. Jo gjithkush mund të bëjë një vrasje të tillë. Të rrallë ato që marrin një dënim me vdekje. Na nderove të gjithve!
Siç po thoja, sipas midesë sime, do duhej ta jepnin në kanelet televizive në Shqipëri ditëve në vazhdim. Në vend të festimeve të fitores së zgjedhjeve. Në vend të Opinion-it, le të themi. Pa prá. Kur shikuesit, të lodhur nga breshëria e pamjeve, të kundërshtonin e të thonin: mjaft më, ju lutemi, duam të shohim diçka tjetër! bash atëherë ky film do e kryente më së mirë qëllimin e tij.
Ky film është besoj njëfarë kapele, ose një fez, për ato krerë njerzish që nuk dinë ta mendojnë veten ndryshe, në një mënyrë tjetër. E mendojnë veten veç ashtu siç e kanë menduar deri dje e gjith jetën. Ky film është për to, për lirinë e gënjeshtërt që ato gëzojnë, e për njëfarë burgosje të mendjes që ndajnë me shokët.
Kemi akoma shumë për të kuptuar si shikues, si qytetarë, si zgjedhës. Akoma shumë, për fat të keq. Akoma shumë krerë për të ndrequr, për t’i rregulluar mirë që të hapin sytë për të parë fantazmën e lirisë që vërtitet në këtë vend.
Këto zgjedhje nuk mund të quhen të lira. Mund t’i quajmë shumë shumë surrealiste. Javët në vazhdim, në pastë kund vullnet e drejtësi sa për një grimë, kam bindjen që skandalet do shpërthejnë pa patur akoma kohë të mërzitemi thellë me fitoren e Ramës në qeveri.
