Zemra e saj kishte pushuar së rrahuri, dhe ajo nuk po merrte më frymë. Janina Kolkievic u shpall e vdekur. 91-vjeçarja kishte pasur një jetë të gjatë. Por jeta e saj nuk do të mbaronte aty. Njëmbëdhjetë orë më vonë, ajo u zgjua në morgun e spitalit, duke kërkuar çaj dhe kek.
Sado e pabesueshme që mund të duket, Kolkievic është vetëm një nga shumë njerëzit, për të cilët thuhet se “u rikthyen nga bota e përtejme”. Në fakt, ka pasur jo pak raste kur shenjat jetësore të pacientëve, janë rikthyer pasi ata janë shpallur të vdekur.
Në vitin 2001, një burrë 66-vjeçar përjetoi një atak kardiak, teksa po i nënshtrohej një operacioni në bark. Pas 17 minutash tentativash për të risjellë në jetë, përfshirë goditjet në gjoks me elektroshok, shenjat jetësore nuk arritën të ktheheshin, dhe pacienti u shpall i vdekur. Dhjetë minuta më vonë, kirurgu ndjeu befas pulsin e tij. Ai ishte gjallë.
Operacioni në bark vazhdoi, dhe u mbyll me sukses. Në vitin 2014, një 78-vjeçar nga Misisipi në SHBA, u shpall i vdekur pasi një infermiere pa se ai nuk kishte më puls. Të nesërmen, ai u zgjua brenda një qeseje plastike në morg. Këto janë padyshim histori të jashtëzakonshme, që tingëllojnë të denja për një film horror.
Por në botën reale ekziston një emër për raste të tilla:Sindromi i Llazarit. Fenomeni ose Sindromi i Llazarit, përcaktohet si një rikthim i vonuar i rrahjeve të zemrës. Kjo dukuri mban emrin e Llazarit të Betanisë, që sipas Dhjatës së Re u ringjall nga Jezu Krishti 4 ditë pas vdekjes së tij. Që nga viti 1982, kur Fenomeni i Llazarit u përshkrua për herë të parë në literaturën mjekësore, ka pasur të paktën 38 raste të raportuara. Sipas një raporti të vitit 2007 nga Vedamurti Adhijaman dhe kolegët e tij, në rreth 82 përqind të rasteve të kësaj Sindrome, rikthimi i aktivitetit kardiovaskular ka ndodhur brenda 10 minutave nga ndalimi i rrahjeve të zemrës, dhe rreth 45 përqind të pacientëve kanë pasur një rimëkëmbje të mirë neurologjike.
Por ndërsa numri i ulët i rasteve, duket se nxjerr në pah rrallësinë e Sindromës së Llazarit, shkencëtarët besojnë se ajo është shumë më e zakonshme nga sa sugjerojnë studimet.
“Fenomeni i Llazarit, është një ngjarje e shpeshtë”-vëren kirurgu Vaibhav Sahni, në një raport të vitit 2016 . “Një çështje e rëndësishme, është nëse vdekja e një pacienti të veçantë, ka ndodhur si rezultat i ndërprerjes së parakohshme të përpjekjeve të reanimimit”- thekson ai.
Se çfarë e shkakton këtë fenomen mbetet ende e paqartë, por ka disa teori. Disa studiues sugjerojnë që Fenomeni i Llazarit, mund të shkaktohet nga një ngritje e presionit në gjoks të shkaktuar nga defribilatori. Pasi ndërpriten goditjet me të, presioni mund të largohet gradualisht, duke nxitur rifunksionimin e zemrës. Një teori tjetër, është veprimi i vonuar i ilaçeve të përdorura si pjesë e përpjekjeve të reanimimit, siç është adrenalina.
“Ka të ngjarë që ilaçet e injektuara nëpërmjet një vene periferike, të shpërndahen në mënyrë të pamjaftueshme, për shkak të pengesës nga vena e dëmtuar. Dhe kur qakullimi përmirësohet, shpërndarja e barnave mund të kontribuojë në rikthimin e qarkullimit të gjakut”- shpjegojnë Adhijaman dhe kolegët e tij.
Hiperkalemia, niveli shumë i lartë i kaliumit në gjak, është një shpjegim tjetër që propozohet për Fenomenin e Llazarit. Por ndoshta arsyeja kryesore është shpallja gabimisht të vdekur e një personi. Si është e mundur kjo? Ekzistojnë dy lloje vdekjesh:ajo klinike dhe biologjike.
Vdekja klinike përcaktohet si mungesë e pulsit, e rrahjeve të zemre dhe frymëmarrjes, ndërsa vdekja biologjike përcaktohet si mungesë e aktivitetit të trurit. Në bazë të tyre, mund të supozohet se përcaktimi është i thjeshtë.
Në fakt jo. Ekzistojnë disa kushte mjekësore, që mund ta bëjnë një individ të “duket” i vdekur.
Një gjendje e tillë është hipotermia, kur trupi pëson një rënie të papritur të temperaturës, gjë sqë shkaktohet zakonisht nga ekspozimi i zgjatur ndaj të ftohtit. Katalepsia dhe sindroma e paralizës, janë shembuj të kushteve të tjera.
Katalepsia karakterizohet nga një gjendje e ngjashme me ekstazën, me një frymëmarrje të ngadalësuar, ndjeshmëri të zvogëluar dhe palëvizshmëri të plotë, që mund të zgjasë nga disa minuta në disa javë. Kjo gjendje, mund të shfaqet si simptomë e çrregullimeve neurologjike si epilepsia dhe sëmundja e Parkinsonit. Ndërkohë tek “sindroma e paralizës”, një pacient është i vetëdijshëm për gjendjen e tij, por ai pëson paralizë të plotë të muskujve, me përjashtim vetëm të muskujve që kontrollojnë lëvizjen e syve.