Dhuna ndaj grave dhe vajzave mbetet një nga shkeljet më të përhapura të të drejtave të njeriut në botë.
Në nivel global, vlerësohet se rreth 736 milionë gra – pothuajse një në tre – i janë nënshtruar dhunës fizike dhe/ose seksuale nga partneri, dhunës seksuale nga jopartneri, ose të dyja, të paktën një herë në jetën e tyre.
Kjo plagë është intensifikuar në mjedise të ndryshme, duke përfshirë vendin e punës dhe hapësirat në internet, dhe është përkeqësuar nga efektet post-pandemike, konfliktet dhe ndryshimet klimatike.
Zgjidhja qëndron në përgjigjet e fuqishme, duke përfshirë investimet në parandalim. Megjithatë, në mënyrë alarmante, të dhënat se sa shumë kombet po angazhohen për të luftuar dhunën ndaj grave dhe vajzave mbeten jashtëzakonisht të pakta.
Kemi nevojë për më shumë investime në organizatat e grave, legjislacion më të mirë, ndjekje penale të autorëve, më shumë shërbime për të mbijetuarat dhe trajnim për zyrtarët e zbatimit të ligjit.
Pse duhet të eliminojmë dhunën ndaj grave
Dhuna ndaj grave dhe vajzave mbetet kryesisht e pa raportuar për shkak të mosndëshkimit, heshtjes dhe turpit që e rrethon.
Në përgjithësi, ai manifestohet në forma fizike, seksuale dhe psikologjike, duke përfshirë:
– dhuna nga partneri (rrahje, abuzim psikologjik, përdhunim martesor, femicid);
– dhuna dhe ngacmimi seksual (përdhunimi, aktet seksuale të detyruara, aktet seksuale të padëshiruara, abuzimi seksual i fëmijëve, martesa e detyruar, ngacmimi në rrugë, ndjekja, ngacmimi kibernetik);
– trafikimi i qenieve njerëzore (skllavëria, shfrytëzimi seksual);
– gjymtimi gjenital femëror; dhe martesën e fëmijëve.
Për të sqaruar më tej, Deklarata mbi Eliminimin e Dhunës Kundër Grave e lëshuar nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së në vitin 1993, e përkufizon dhunën kundër grave si “çdo akt dhune me bazë gjinore që rezulton ose ka të ngjarë të rezultojë në, fizike, seksuale ose dëmtimi ose vuajtja psikologjike ndaj grave, duke përfshirë kërcënimet për akte të tilla, detyrimin ose privimin arbitrar të lirisë, qoftë në jetën publike ose private.”
Pasojat e pafavorshme psikologjike, seksuale dhe riprodhuese të shëndetit të VAWG prekin gratë në të gjitha fazat e jetës së tyre. Për shembull, disavantazhet arsimore të paracaktuara jo vetëm që përfaqësojnë pengesën kryesore për shkollimin universal dhe të drejtën për arsim për vajzat; Në fund të fundit, ata janë gjithashtu fajtorë për kufizimin e aksesit në arsimin e lartë dhe madje përkthehen në mundësi të kufizuara për gratë në tregun e punës.
Ndërsa dhuna me bazë gjinore mund t’i ndodhë kujtdo, kudo, disa gra dhe vajza janë veçanërisht të cenueshme – për shembull, vajzat e reja dhe gratë më të vjetra, gratë që identifikohen si lezbike, biseksuale, transgjinore ose interseksuale, migrantët dhe refugjatët, gratë indigjene dhe pakicat etnike , ose gra dhe vajza që jetojnë me HIV dhe aftësi të kufizuara, dhe ato që jetojnë nëpër kriza humanitare.
Dhuna ndaj grave vazhdon të jetë pengesë për arritjen e barazisë, zhvillimit, paqes si dhe për përmbushjen e të drejtave njerëzore të grave dhe vajzave.
