Sistemi imunitar është një rrjet kompleks qelizash, proteinash dhe organesh që mbron trupin nga infeksionet. Megjithatë, përkundër rolit të tij thelbësor, shumica e njerëzve nuk kanë nevojë për suplemente për ta “forcuar”.
Miti i forcimit të imunitetit
Ideja se sistemi imunitar ka nevojë për “shtytje” është e paqartë dhe potencialisht e rrezikshme. Shtimi i qelizave imunitare nuk është gjithmonë pozitiv dhe mund të çojë në probleme si sëmundjet autoimune. Sipas dr. Bobby Cherayil, sistemi imunitar funksionon shumë mirë vetë, për sa kohë që ndiqet një mënyrë jetese e shëndetshme që përfshin ushqim të ekuilibruar, gjumë të mjaftueshëm, aktivitet fizik dhe shmangie të zakoneve të dëmshme si pirja e duhanit dhe alkooli i tepërt.
Vetëm në raste të rënda të kequshqyerjes ose mungesave ekstreme vitaminash sistemi imunitar mund të dëmtohet ndjeshëm.
Rreziqet e mundshme të suplementeve
Për njerëzit që jetojnë shëndetshëm, shumica e suplementeve vitaminike nuk sjellin ndonjë përfitim të vërtetë. Trupi thjesht nuk ka nevojë për më shumë vitamina dhe e kalon shumicën e tyre përmes urinës, veçanërisht ato që janë të tretshme në ujë.
Por nuk ndodh kështu me vitaminat A, D, E dhe K, të cilat janë të tretshme në yndyrë dhe mund të grumbullohen në trup në nivele toksike. Për shembull, teprica e vitaminës D mund të shkaktojë të vjella, dobësi, dhimbje kockash dhe probleme me veshkat.
Shumë “suplemente për imunitetin” janë multivitamina, një përzierje vitaminash dhe mineralesh në një pilulë. Megjithëse njerëzit që i përdorin raportojnë ndjesi më të mira, studimet klinike nuk kanë gjetur ndryshime reale në shëndet mes atyre që marrin multivitamina dhe atyre që marrin placebo. Ky besim i gabuar mund të bëjë që disa njerëz të neglizhojnë një dietë të shëndetshme, duke menduar se janë “të mbuluar” nga multivitaminat.
Efekte afatgjata të panjohura
Përdorimi afatgjatë i suplementeve mbetet një fushë e pasigurt. Disa studime i kanë lidhur me rritje të rrezikut për sëmundje kardiovaskulare, kancer dhe madje edhe me vdekshmëri më të lartë. Një studim nga Universiteti i Minesotës me mbi 38,000 gra rreth moshës 62 vjeç gjeti një rritje 2.4% në rrezikun për vdekje te ato që përdornin suplemente. Megjithatë, studime të tjera nuk kanë gjetur lidhje të tilla.
Kur suplementet janë të nevojshme
Edhe pse për shumicën e njerëzve një stil jete i shëndetshëm mjafton, ka raste ku suplementet janë të domosdoshme: për persona me mungesa të theksuara vitaminash, për të moshuarit me vështirësi në ushqyerje, gratë shtatzëna ose njerëzit me çrregullime të tretjes. Në këto raste, këshillohet të konsultoheni me mjekun.
Në fund, sistemi imunitar është një makineri e fuqishme dhe e vetërregullueshme. Për shumicën e njerëzve, suplementet janë më shumë “urinë e shtrenjtë” sesa një përfitim i vërtetë. / Sciencefocus