Sektori bankar do të konsiderojë edhe këtë vit rrezikun e goditjeve nga jashtë si rrezikun kryesor sistemik dhe perceptimi mbi rëndësinë e tij nuk ka ndryshuar.
Rezultatet e vrojtimit mbi perceptimin e rreziqeve sistemike në vend nga industria bankare tregojnë se, pavarësisht zhvillimeve pozitive globale lidhur me inflacionin dhe kushtet e financimit në tregje, faktorë të tjerë si tensionet e larta gjeopolitike (veçanërisht konflikti në Rripin e Gazës dhe mundësia e përshkallëzimi i tij në vendet fqinje, si edhe vijimi i luftës në Ukrainë), duket se kanë mbajtur të lartë shqetësimin e bankave në vend mbi rrezikun e transferimit të goditjeve të mundshme negative nga jashtë, duke e klasifikuar atë si rrezikun sistemik më të rëndësishëm të periudhës.
Rreziku nga sulmet kibernetike ka vijuar të renditet i dyti në listën e rreziqeve më të rëndësishme dhe perceptimi mbi të është rritur gjatë periudhës. Shtimi i episodeve të sulmeve kibernetike në dy vitet e fundit, ka rritur ndërgjegjësimin e bankave mbi këtë rrezik dhe pasojat e mundshme në mbarëvajtjen e aktivitetit, ndaj një pjesë e tyre deklarojnë se kanë ndërmarrë tashmë masa konkrete për përmirësimin e sistemeve të mbrojtjes.
Luhatjet kryesisht në kahun mbiçmues të Lekut në raport me Euron dhe Dollarin gjatë periudhës evidentojnë ndikimin e kursit të këmbimit mbi qëndrueshmërinë e portofoleve të bankave. Për këtë arsye, ato e kanë zgjedhur këtë tregues midis pesë zhvillimeve që ka nevojë të monitorohet me vëmendje, ndonëse niveli i kontributit në rrezik konsiderohet i ulët.
Ndonëse vijon të mbetet në grupin e rreziqeve kryesore sistemike, perceptimi i bankave mbi rrezikun e inflacionit në vend është zbutur ndjeshëm. Në këtë vlerësim ka ndikuar rënia e qëndrueshme e tij dhe stabilizimi brenda kufijve të synuar.
Rreziku i përkeqësimit të ekonomisë së brendshme, si rezultat i përcjelljes së efektit të politikave shtrënguese të brendshme dhe të jashtme, apo materializimit të goditjeve të ndryshme, duket se vijon të mbetet i pranishëm, por perceptimi i sektorit bankar për të ka vijuar të bjerë.
Së fundi, sektori bankar ka perceptuar si një rrezik të ri atë të “paqëndrueshmërisë së vlerave të pasurive të paluajtshme”, por vlerësimi për të ka mbetur i pandryshuar gjatë periudhës dhe ky rrezik nuk renditet midis pesë rreziqeve kryesore sistemike të identifikuara nga bankat.
Në terma të përgjithshëm, bankat perceptojnë se mundësia e materializimit të një (ose disa) prej rreziqeve të lartpërmendura në të ardhmen afatshkurtër (deri në një vit), është e ulët, por rritet disi kur diskutohet për një horizont më të gjatë kohor (1-3 vjet), ndikuar nga pasiguria që rrethon zhvillimet e ardhshme.
Pavarësisht sfidave të momentit, situata e mirë e kapitalizimit dhe likuiditetit të sektorit ka bërë që besimi i bankave në qëndrueshmërinë e sistemit financiar në të ardhmen të mbetet i pandryshuar./ MONITOR
