Lulëzimi i algave blu-jeshile në Lough Neagh mund të ketë një ndikim të thellë ekologjik dhe të paraqesë rreziqe potencialisht të rëndësishme mjedisore dhe të shëndetit publik, kanë gjetur studiuesit në Universitetin Queen’s Belfast (QUB). Puna e tyre ka konfirmuar statusin hipertrofik të liqenit – kategoria më e keqe e ndotjes me lëndë ushqyese të rrugëve ujore.
Më shumë se 80% e ADN-së bakteriale të testuar nga dyshekët e algave i përkiste mikrobeve potencialisht të rrezikshme, duke përfshirë E.coli, salmonelën dhe 11 të tjerë që mund të shkaktojnë sëmundje njerëzore. Shkencëtarët testuan mostra nga dyshekët e algave në Toome Lock, Rea’s Wood, Antrim Boathouse dhe Ram’s Island në Lindje të Lough në 2023.
Ata zbuluan se mostrat ishin “të dominuara” nga bakteret që lidhen me feçet e shpendëve të egër ose të bagëtive ose trajtimin e ujërave të zeza të rrjedhës njerëzore. Dhe ata zbuluan një grup të madh toksinash, duke përfshirë një që nuk është zbuluar më parë në ishullin e Irlandës.
Ja se si prindërit mund të ndihmojnë fëmijet e tyre të kalojnë depresionin
Fermerët kanë rol kyç në adresimin e problemeve
Dr Neil Reid nga Instituti i Sigurisë Ushqimore Globale në shkollën e shkencave biologjike në QU, ishte autori kryesor i raportit, tha se fermerët kishin një rol kyç në adresimin e problemit.
“Zgjidhjet teknologjike për përdorimin më të mirë të llumit, për shembull, përmes biodgjestionit anaerobik, si dhe menaxhimit të mirë të ujërave të zeza në fermë nevojiten urgjentisht në shumicën e fermave,” tha ai.
“Të ashtuquajturat “zgjidhje të bazuara në natyrë” si mbjellja e bimësisë dhe lënia e rripave mbrojtës përgjatë rrugëve ujore ose krijimi i gërvishtjeve kulluese, plantacioneve të shelgjeve dhe kallamishteve mund të zvogëlojnë në mënyrë dramatike gjurmën mjedisore të bujqësisë duke shmangur çdo konflikt me produktivitetin dhe përfitimin e sektorit të bujqësisë. ”
Ai bëri thirrje që qeveria të mbështesë një “tranzicion të drejtë” për sektorin bujqësor, përmes subvencioneve agro-mjedisore.
“Ndryshimet e fundit politike kombëtare dhe lokale duhet të nxisin optimizmin se mjedisi dhe mundësitë për ndryshim tani ekzistojnë,” tha ai.
Studimi, i botuar në revistën Environment International, zbuloi se lulëzimi i rrezikshëm i algave (HAB) që u zhvillua në vitin 2023 ishte “një shqetësim i paprecedentë mjedisor për një ekosistem të rëndësishëm ndërkombëtar”, me gjasë për shkak të një kombinimi të lëndëve ushqyese të tepërta në ujë, ndryshimeve klimatike dhe efektet e specieve pushtuese.
Ai thotë se “investime të rëndësishme” do të nevojiteshin në infrastrukturën e ujërave të zeza dhe strategjitë e rehabilitimit në liqen. Një plan veprimi Lough Neagh është krijuar për të adresuar sfidat me të cilat përballet trupi më i madh i ujërave të ëmbla në këto ishuj. Ai përfshin një program kërkimor për të testuar zgjidhjet e mundshme për krizën e algave blu-jeshile.
