Çfarë ndodh nëse vritet presidenti ukrainas? Formalisht, sipas kushtetutës, funksionin e presidentit do ta merrte kryetari i Verkhovna Rada (parlamenti) derisa të zgjidhet një i ri. Kur presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy u pyet nëse ishte i shqetësuar për përpjekjet ruse për ta vrarë atë, ai u përgjigj se nuk donte ta mendonte.
“Nëse do ta mendoja vazhdimisht, thjesht do të mbyllesha në veten time, njësoj si Putini që nuk del nga bunkeri i tij tani. Sigurisht, truprojat e mi duhet të mendojnë se si ta parandalojnë këtë, dhe kjo është puna e tyre. Nuk po mendoj për këtë,” – tha Zelenskyy për CNN.
Megjithatë, siç raporton portali Politico, Zelenskyy është edhe objektivi i disa deputetëve rusë dhe ultranacionalistëve, të cilët kanë bërë thirrje për vrasjen e tij. Disa javë pas fillimit të pushtimit rus në shkurt 2022, Mihajlo Podoljak, këshilltari kryesor i Zelenskyy, zbuloi se kishte pasur të paktën një duzinë tentativash serioze për vrasjen e shefit të tij. Ai tha se ekipet ruse të sabotimit dhe inteligjencës, si dhe çeçenët dhe ‘vagneritët’, u përpoqën të depërtojnë në lagjen qeveritare të ruajtur në Kiev. Edhe pse rreziku është më i ulët tani, ai ende ekziston, prandaj udhëtimet gjithnjë e më të shpeshta të Zelenskyy-t jashtë vendit planifikohen me kujdes dhe mbahen të fshehta.
Duke pasur parasysh aksionet dhe rrezikun, nuk është çudi që zyrtarët ukrainas po refuzojnë kërkesat e mediave për të diskutuar se çfarë do të ndodhte nëse Rusia arrin të eliminojë Zelenskyy-n. Pavarësisht refuzimit për të folur për këtë publikisht, plani ekziston, i cili nënkuptohet në intervistat me zyrtarë, deputetë dhe analistë ukrainas.
“Ukrainasit kanë plane, për të cilat nuk do të flas publikisht dhe nuk do të hyj në detaje. Qëllimi i tyre është të sigurojnë atë që ne do ta quajmë vazhdimësi të qeverisjes në një mënyrë ose në një tjetër,”-tha më herët për CBS Anthony Blinken, Sekretari i Shtetit i SHBA-së.
Formalisht, sipas kushtetutës, situata është e qartë, shpjegon deputeti Mikola Knjažicki nga Lviv: Kur presidenti nuk është në gjendje të përmbushë detyrën e tij, funksionin e merr kryetari i Verkhovna Rada (parlamenti). Megjithatë, njeriu i parë i Rada Verkhovna, Ruslan Stefanchuk, anëtar i partisë në pushtet Shërbëtori i Popullit, nuk ka shumë besim publik.
Adrian Karatnicki, një bashkëpunëtor i Qendrës Euroaziatike të Këshillit Atlantik, beson se Ukraina duhet të drejtohet nga Këshilli Administrativ.
“Ai këshill ka shumë të ngjarë të përbëhet nga Stefançuk, kreu i kabinetit presidencial Andrij Jermak, Ministri i Punëve të Jashtme Dmytro Kuleba dhe Ministri i Mbrojtjes Oleksiy Reznikov. Gjenerali Valery Zaluzhny, i cili gëzon një popullaritet të madh, do të mbetej komandanti i përgjithshëm i forcave të armatosura.”
Politiko më tej tregon se opinioni mbizotërues në Kiev është se vdekja e Zelenskyy nuk do të ndryshonte asgjë në front dhe se lufta do të vazhdonte me egërsi.