Akademiku Ardian Ndreca ka komentuar një nga temat më të nxehta të ditëve të fundit, ajo që prek Akademinë e Shkencave dhe Akademinë e Studimeve Albanologjike dhe debatin nëse duhet të shkrihet në një trup të vetëm.
Për Ndrecën të bashkosh këto dy Akademi njëra me tjetrën është sikur të kryesh “vet-vrasje”.
Gjatë intervistës për A2NN, Ndreca kritikoi vendimin e qeverisë së kryeministrit Edi Rama e cila para dy ditësh vendosi që Akademinë e Studimeve Albanologjike e kaloi nën varësi të Akademisë së Shkencave – institucion i drejtuar nga Skënder Gjinushi.
Sipas Ndrecës, politizimi i Akademisë së Studimeve Albanologjike është mënyra më e gabuar duke na kthyer pas në kohë, pikërisht në modelin më të keq të komunizmit.
“Unë e lexoj si çështje pushtetesh dhe fondesh pra ata që do të jetojnë akadaminë para dhe pas kuinatve do të kenë më shumë pushtet dhe më shumë fonde pra më shumë peshë politike. Problemi është a e justifikon aktiviteti i akademisë marrja përsipër të një ndërmarrje të tillë, nga ana formale më vjen keq që kolegë që bëjnë pjesë në asamble nuk reagojnë. Nga ana formale kjo është një kthim mbrapa tek modeli i vjetër të akademisë së shkencave tek modeli i kohës së komunizmit, modeli më i keq i mundshëm.
Po të shikoni VKM aty citohet neni 100 i kushtetutës pa marrë mundimin ta saktësojnë cilën pikë të nenit. Një ndër pikat është që mbledhjet të këshillit të ministrave bëhet me dyer të mbyllura. Institucionit i është hequr autonomia, shtohet burokracia dhe i veshët akademisë detyrat që nuk i ka. Ky quhet centralizim pushteti dhe politizim i mëtejshëm i shkencës. Ne e dimë se kush i reformon institucionet. As vetë kryeministri nuk beson që njerëzit që drejtojnë Akademinë e Shkencave nuk janë në gjendje për të reformuar akademi shkencës që nuk ka kualitet dhe transparencë.
Ne duhet të ndjekim modelin i Akademisë së Shkencave në Francë dhe Itali. Të shikohet mirëfilli cili duhet të jetë misioni i Akademisë së shkencave duhet të merret me ruajtjen e vlerave të gjuhës kohë mbatre dhe duhet të fitojë një autoritet të tillë që të marrë pavarësinë nga politika. Ky është një mision që varet nga pavarësia, këtë autoritet akademia e shkencave sot nuk e ka. Kërkimi shkencor duhet të jetë i lirë dhe akademia duhet të promovojë vlerat e kërkimeve shkencore.
Njerëzit që drejtojnë shkencën duhet ta kenë si profesion, nuk duhet të një qokë politike e kryeministrit të ardhshëm. Të shartosh një filiz të ri si AZA dhe një pemë të thatë si akademia duhet të sjellim diçka tjetër që mos jetë vetvrasje. Janë dy organizma me probleme të pazgjidhura, është sikur të bashkosh dy apartamente që kanë njëri maçok tjetri ka mi. Cfarë ndodh nëse i bashkojmë bashkë? Ose minjtë do të bëhen maçok ose macokët do ti hanë minjtë. Këtë nuk mund ta zgjidhë funksionarët partiakë , skanë dije dhe nuk kanë asnjë lloj filtri gjykimi shkencor. E ardhmja e shkencës nuk zgjidhet me vkm”, tha Ardian Ndreca.
