Një numër rekord njerëzish kanë kaluar këtë vit Kanalin Anglez me varka të vogla, ku mbizotërojnë emigrantët shqiptarë.
BBC shkruan se qeveria shpreson se plani i saj i diskutueshëm për të dërguar disa emigrantë në Ruandë do t’i pengojë njerëzit të përdorin këtë rrugë për të ardhur në MB.
Sa emigrantë kalojnë Kanalin?
Pothuajse 40,000 njerëz kanë kaluar Kanalin me varka të vogla deri më tani në vitin 2022. Ky është numri më i lartë që nga fillimi i grumbullimit të këtyre shifrave në vitin 2018. Në vitin 2021, totali ishte 28.526 persona, ndërsa në vitin 2020 ishte 8.404.
Pothuajse të gjithë njerëzit që mbërrijnë me varka të vogla kërkojnë azil. Deri më tani këtë vit, 93% e të ardhurve kanë aplikuar për mbrojtje nga qeveria. Në vitin deri në qershor 2022, Mbretëria e Bashkuar mori mbi 60,000 kërkesa për azil. Mbërritjet e anijeve të vogla kanë llogaritur përafërsisht gjysmën e këtyre pretendimeve. Nga 6,910 mbërritjet me varka të vogla që kanë marrë një vendim fillestar që nga viti 2018, 49% iu dha azil ose një lloj tjetër leje. Pjesa tjetër u refuzua.
Kush janë emigrantët dhe nga janë ata?
Në gjashtë muajt e parë të 2022, më shumë se gjysma ishin nga tre vende:
18% vinin nga Shqipëria
18% nga Afganistani
15% nga Irani
Numri i shqiptarëve që kalojnë kalimin është rritur ndjeshëm që nga viti 2021. Vitin e kaluar iranianët ishin grupi më i madh, duke përbërë 30% të të gjithë mbërritjeve me varka të vogla. 21% të tjerë ishin irakianë, 11% eritreanë dhe 9% sirianë. Në vitin 2021, 75% e të gjithë mbërritjeve me varka të vogla ishin burra të moshës 18 deri në 39 vjeç me rreth 5% të mbërritjeve burra të moshës 40 vjeç e lart. Shtatë përqind ishin gra të moshës mbi 18 vjeç dhe 12% ishin fëmijë nën 18 vjeç (nga të cilët tre të katërtat ishin meshkuj).
Grafiku që tregon kombësitë e njerëzve që mbërrijnë në MB me anije të vogla: Shqipëria 2,165; Afganistan 2066; Irani 1723; Irak 1,573; Siri 1041; Eritrea 850; Sudan 460; Egjipt 305; Vietnam 279; Kuvajt 198
Cilat janë ‘rrugët e sigurta dhe ligjore’ për azilkërkuesit?
Mbretëria e Bashkuar aktualisht ka nëntë rrugë “të sigurta dhe ligjore” të hapura për azilkërkuesit. Pesë nga këto rrugë janë specifike për një vend, duke synuar aplikantët nga Afganistani, Hong Kongu dhe Ukraina. Katër të tjerat janë të hapura për refugjatët globalisht: Skema e Risistemimit në MB – u hap në vitin 2021 dhe u jep përparësi atyre nga rajonet në konflikt. Ajo planifikoi të rivendoste 5,000 në vitin e saj të parë, por rivendosi 1,125 refugjatë. Skema e Sponsorizimit të Komunitetit – u hap në 2016 për grupet e komunitetit lokal për të ofruar strehim dhe mbështetje për refugjatët. Në vitin 2021 në këtë rrugë kanë kaluar 144 persona. Refugee Family Reunion – u hap në 2011 për partnerët dhe fëmijët nën 18 vjeç nga ata që tashmë u është dhënë mbrojtje në MB. Në vitin 2021 përmes kësaj rruge janë dhënë 6134 viza. Mandati i Skemës së Risistemimit – u hap në 1995 për të rivendosur refugjatët që kanë një anëtar të ngushtë të familjes në MB, i cili mund t’i strehojë ata. Skema ka rivendosur rreth 430 refugjatë që nga viti 2004, por vetëm dy persona u zhvendosën në vitin 2021.
Këto rrugë janë skema risistemimi që u japin statusin e refugjatit grupeve të cenueshme. Këto grupe nuk duhet të aplikojnë për statusin e refugjatit, por referohen për rivendosje nga Agjencia e OKB-së për Refugjatët. Këshilli për Refugjatët ka thënë se për shumicën dërrmuese të refugjatëve, nuk ka asnjë mënyrë të sigurt për ta për të kërkuar azil në MB. Ai thotë se njerëzit që nuk kualifikohen për skemat qeveritare mund të detyrohen të hyjnë ilegalisht në MB, pasi nuk mund të aplikojnë nga jashtë.
Cili është plani i Ruandës?
Qeveria dëshiron të dërgojë disa azilkërkues në Ruandë që kërkesat e tyre të shqyrtohen. Ai argumenton se kjo do të pengojë njerëzit që mbërrijnë në MB përmes atyre që i quan “metoda të paligjshme, të rrezikshme ose të panevojshme”. Megjithatë, numrat që kalojnë Kanalin kanë vazhduar të rriten që nga shpallja e politikës. Plani u dënua gjerësisht nga organizatat bamirëse dhe grupet e fushatës, të cilët kanë nisur një sërë sfidash ligjore. Politika aktualisht është në pritje derisa të merret një vendim në gjykatë.
Megjithatë, Sekretarja e Brendshme Suella Braverman tha se qeveria ende dëshiron të vazhdojë përpara. Ajo tha se ishte “ëndrra” e saj të shihte fluturimin e parë të nisej për në Ruanda dhe se po kërkonte gjithashtu partneritete për azil me vende të tjera. Braverman ka folur gjithashtu për nevojën për një bashkëpunim më të ngushtë me Francën, si dhe një prani të shtuar të policisë në vijën bregdetare franceze dhe përdorimin e dronëve për të monitoruar kalimet.
Çfarë ndodh kur njerëzit mbërrijnë në MB?
Shumica e njerëzve që vijnë me anije kërkojnë azil me të mbërritur në MB. Azilkërkues është një person që ka aplikuar për të drejtën për të kërkuar strehim dhe mbrojtje në një vend tjetër. Azilkërkuesit kanë një intervistë fillestare dhe nëse rasti i tyre pranohet – ata mund të aplikojnë për të qëndruar në MB. Megjithatë, ndryshimet e fundit në ligjin e imigracionit nënkuptojnë se një kërkesë për azil mund të refuzohet nëse aplikanti ka një lidhje me një vend të tretë të sigurt. Kjo do në duke përfshirë kalimin përmes Francës në rrugën për në MB.
Zyra e Brendshme thotë se aplikantët duhet të marrin një vendim brenda gjashtë muajve, por statistikat tregojnë se mbi 70% e aplikantëve nuk kishin dëgjuar përsëri brenda asaj kohe. Duke folur me deputetët në tetor në lidhje me kalimet e kanaleve, zyrtari i Home Office Abi Tierney tha se 96% e kërkesave nga viti 2021 janë ende për t’u përpunuar. Gjatë procesit të aplikimit, shumë njerëz mbahen në hotele për shkak të mungesës së akomodimit në dispozicion. Disa azilkërkues mbahen gjithashtu në qendrat e paraburgimit të imigracionit. Ata zakonisht nuk mund të punojnë derisa rasti i tyre është duke u shqyrtuar. Nëse kërkesa e tyre për azil pranohet, ata lejohen të qëndrojnë në MB. Nëse refuzohet, ata përballen me kthimin në vendin nga kanë ardhur, megjithëse mund të apelojnë kundër vendimit./BBC