Nga Omar Ashour – Përshtati në shqip Boldnews
Në shkurt 1993, ish-drejtori i CIA-s, James Woolsey, përshkroi në mënyrë të famshme mjedisin e pasluftës së ftohtë duke deklaruar se SHBA dhe aleatët e saj vranë një dragua të madh (Bashkimi Sovjetik) por përfunduan në një xhungël plot me gjarpërinj (komandantët e luftës në shtetet e dështuara, terrorizmi dhe kërcënime të ndryshme nënshtetërore).
David Kilcullen argumentoi në një kryevepër se “dragonjtë” (fuqitë ndërkombëtare dhe rajonale) mund të luftojnë si “gjarpërinjtë” (aktorët nënshtetërorë) për të rritur efektivitetin ushtarak.
Në Ukrainë, forcat ruse kanë përdorur të dyja metodat e luftës. Ajo ka përdorur taktika të ngjashme me ato të përdorura nga e ashtuquajtura “Organizata e Shtetit Islamik” (IS).
Këto taktika janë pa ideologji dhe efektive luftarake. Shumë prej tyre janë të ndaluara dhe rezultatet e tyre mund të jenë krime lufte.
Si lufton Shteti Islamik
IS dhe paraardhësi i tij, Shteti Islamik i Irakut (ISI), filluan “operacionin e tyre special ushtarak” për të pushtuar pjesë të Sirisë dhe Libisë në 2011 dhe 2014, respektivisht. Organizata fillimisht u mbështet në operacionet e fshehta për të depërtuar në strukturat e sigurisë dhe ushtarake të rebelëve dhe të regjimit, thithjen e organizatave dhe individëve me të njëjtin mendim, krijimin e organizatave civile me front të rremë, mbledhjen e inteligjencës (dhe “papastërtitë”) mbi liderët e komunitetit në zonat e synuara, të gjitha ndërsa duke mohuar fillimisht ekzistencën e saj në territoret e synuara.
Ngjashmëritë mund të gjenden në metodat e luftës të përdorura nga forcat e armatosura ruse nën Vladimir Putin dhe njësitë luftarake të IS.
Këto operacione u drejtuan nga “agjentët përgjegjës”: mjeshtra spiunazhi me mjete kinetike dhe autoritet për të vrarë, bombarduar, ryshfet, rekrutuar, hartuar territore të synuara dhe caktimin e fraksioneve dhe komuniteteve lokale. Më i famshmi nga këta “agjentë në krye” ishte Samir al-Khlifawi, i njohur më mirë si Haxhi Bakr.
Modus operandi dha rezultat. Deri në shtator 2013, IS u bë organizata dominuese e armatosur në qytetin e Raqqa-s duke u mbështetur pothuajse ekskluzivisht në taktikat e terrorizmit urban dhe operacionet e infiltrimit. Këto veprime u pasuan me bastisje dhe plaçkitje të pjesëve të arsenaleve konvencionale të regjimit të Asadit dhe të opozitës së armatosur, të cilat më pas IS i modifikoi, konvertoi dhe përmirësoi.
Modi operandi të ngjashme u ekzekutuan në qytetin libian të Sirtes në vitin 2015 dhe në mënyrë selektive në një sërë qytetesh nga Filipinet jugore deri në Libinë perëndimore dhe së fundmi në Afrikën Perëndimore.
Si lufton Rusia në Ukrainë
“Njerëz të mirë, autoriteti i keq nuk funksionon [në Ukrainë]. Njohja e këtij fakti është baza e politikës së denazifikimit… Emri ‘Ukrainë’ me sa duket nuk mund të ruhet si titulli i çdo shteti plotësisht të denazifikuar…Denazifikimi do të jetë i pashmangshëm të jetë de-ukrainizimi.”
Këto fragmente nga një artikull famëkeq i botuar në agjencinë ruse të lajmeve të kontrolluar nga shteti RIA Novosti përfaqësojnë një lloj propagande që legjitimon dhunën masive kundër popujve jokonformistë dhe likuidimin e shteteve ekzistuese. Është e ngjashme me llojet e propagandës së përdorur në kontekste të tjera historike moderne, duke përfshirë IS.
Megjithatë, paralelet mes taktikave të Rusisë dhe IS-it nuk mbarojnë me propagandë. Ngjashmëri të tjera mund të gjenden në metodat e luftës të përdorura nga forcat e armatosura ruse nën Vladimir Putin dhe njësitë luftarake të IS.
Që nga shkurti 2014 në Krime dhe prilli 2014 në Donbas, Rusia dhe përfaqësuesit e saj lokalë u mbështetën në taktika që janë shumë të ngjashme me ato të përdorura nga IS dhe paraardhësit e tij midis 2012 dhe 2014.
Për shembull, si Rusia ashtu edhe IS kanë përdorur organizata civile të frontit të rremë, rrëmbime dhe atentate, fushata propaganduese dhe dezinformuese, luftë psikologjike dhe infiltrim të gradave të larta. Fillimisht, Rusia nuk e pranoi se kishte përdorur këto taktika (maskirovka), por as IS fillimisht.
Për të siguruar përfitimet e saj strategjike, Rusia ekzekutoi një nga operacionet më të mëdha të sulmit ajror në historinë e Evropës Lindore në Krime, një kapacitet ushtarak që IS kurrë nuk e kishte.
Pavarësisht hendekut në kapacitete, kombinimi i luftës intensive hibride e ndjekur nga sigurimi i fitimeve me një forcë konvencionale është një modus operandi shumë i ngjashëm me IS-in, i ekzekutuar disa herë në qytete të shumta, duke përfshirë Mosulin e Irakut në qershor 2014.
Kur Rusia pushtoi rajonin më të rëndësishëm gjeostrategjik të Ukrainës me rezistencë minimale deri në fund të marsit 2014, modi operandi të ngjashëm u ekzekutuan në disa qytete në Ukrainën Lindore, duke përfshirë rajonin e Donbasit, në prill 2014. Këto operacione u drejtuan nga disa prej të njëjtëve Komandantët e GRU që udhëhoqën pushtimin e Krimesë, më i famshmi prej të cilëve është koloneli Igor Gurkin.
Rezultatet e këtyre operacioneve në Donetsk, Luhansk, Kharkiv, Dnipro dhe gjetkë varionin midis dështimeve të pjesshme dhe totale. “Republika Popullore e Kharkiv” nuk zgjati 24 orë midis 7 dhe 8 prillit 2014. Rusishtfolësit ukrainas në qytetin më të madh rusishtfolës të Ukrainës rrëzuan me shpejtësi republikën përfaqësuese të Putinit.
Tani, ndërsa jemi në2022 edhe ngjashmëritë midis mënyrave të luftës së IS dhe Putinit janë edhe më të theksuara. Demonstrimi i brutalitetit ekstrem në mediat sociale, ekzekutimet e supozuara të të burgosurve të luftës, ekzekutimet me bazë identiteti në Bucha dhe Irpin, përdhunimi dhe forma të tjera të dhunës seksuale janë të gjitha krime lufte. Ato u përdorën si mjete të luftës psikologjike nga IS për të dominuar ose shkatërruar një komunitet, veçanërisht jezidët në Irakun verior.
Përdhunimi, si një krim lufte, është armatosur nga elementë të forcave të armatosura ruse shumë herë më parë, veçanërisht gjatë luftës së parë dhe të dytë çeçene. Rasti i përdhunuesit-oficerit kolonel Yuri Budanov i Regjimentit të 160-të të Gardës së Tankeve është ndoshta më famëkeq. Amnesty International, Memorial dhe organizata të tjera të të drejtave të njeriut dokumentuan raste të tjera të supozuara.
Përgjimi i një diskutimi për përdhunimin e grave ukrainase midis një ushtari rus dhe gruas së tij është një zhvillim mjaft alarmant. Intensiteti i propagandës në televizionin zyrtar rus dhe në media të tjera ka të ngjarë të kontribuojë, drejtpërdrejt ose tërthorazi, në këtë sjellje.
Mbështetja në mjetet shpërthyese të improvizuara (ang. IED) dhe sistemet e armëve të bazuara në IED, veçanërisht gjatë manovrave dhe retrogradeve, ishte një shenjë dalluese e mënyrës inovative të luftës së Shtetit Islamik.
Ndërmjet janarit 2014 dhe dhjetorit 2015, Rusia dhe forcat separatiste të udhëhequra nga Rusia (RLF) përdorën IED mbi 600 herë, duke përfshirë 24 sulme me IED të transportuara nga automjetet (VBIED) dhe 24 sulme të tjera duke përdorur ato të telekomanduara (RCIED).
Në 2022, intensiteti, shkalla, shtrirja dhe vendndodhjet e mjeteve të improvizuara shpërthyese dhe municioneve të lëna pas nga njësitë luftarake ruse në zonat urbane, duke përfshirë parqet e fëmijëve dhe oborret e shkollave, janë tronditëse dhe të pashpjegueshme në terma ushtarakë.
“Ne menduam se Iraku ishte i keq, por Ukraina është gjigante,” tha majori Chris Hunter, eksperti më me përvojë i Britanisë për asgjësimin e bombave terroriste.
Deri më tani, zyrtarët në shërbimet e urgjencës shtetërore të Ukrainës pohojnë se specialistët e çminimit kanë pastruar më shumë se 70,000 pajisje shpërthyese, duke përfshirë mijëra mjete të improvizuara shpërthyese dhe gracka. Më shumë se 18,000 nga këto sende u shkatërruan vetëm në rajonin (provincën) e Kievit.
